Jacques Rancière’in bu kitabı, Çehov’un eserleri üzerinden özgürleşme düşüncesinin modern dünyadaki durumunu tartışıyor. Rancière, Çehov’un oyunlarında ve hikâyelerinde özgürleşmenin vaat edilmesine rağmen sürekli ertelenen, tamamlanmamış bir süreç olarak belirdiğini öne sürüyor.
Çehov’un karakterleri çoğu zaman kendi hayatlarını değiştirmek ister, yeni bir başlangıç umar, fakat bu arzuları genellikle gerçekleşmez. Bu ertelenmişlik, Rancière’e göre bireysel bir başarısızlıktan çok modern tarihin yapısal bir özelliğini yansıtır. Özgürleşme, ulaşılması gereken nihai bir hedef değil; daima askıda kalan, belirsiz ve tamamlanmamış bir deneyimdir. Bu noktada Rancière, Çehov’un sanatını sadece toplumsal bir eleştiri değil, aynı zamanda politik olanın sürekli yeniden tanımlandığı bir alan olarak yorumlar.
‘Özgürlük Uzakta: Çehov Öyküleri Üzerine Deneme’ (‘L’émancipation en suspens: Sur l’histoire de Tchekhov’), Çehov’un anlatılarındaki sıradan hayat kesitlerini, gündelik sıkıntıları ve küçük düş kırıklıklarını tarihsel özgürleşme tahayyülüyle ilişkilendirir. Bu bakış açısıyla Çehov, toplumsal dönüşümün büyük ideallerini değil, küçük jestlerde, yarım kalmış diyaloglarda ve gerçekleşmeyen umutlarda özgürleşmenin kırıntılarını görünür kılar.
Rancière’in yaklaşımı, Çehov’u yalnızca realist bir yazar olarak değil, modern özgürleşme düşüncesinin çelişkilerini açığa çıkaran bir düşünür olarak da konumlandırır. L’émancipation en suspens, hem Çehov’un edebiyatına yeni bir yorum getiriyor hem de modern siyasetin özgürlük ve eşitlik ideallerini sorgulayan felsefi bir tartışma sunuyor.
- Künye: Jacques Rancière – Özgürlük Uzakta: Çehov Öyküleri Üzerine Deneme, çeviren: M. Çağlar Atmaca, Livera Yayınevi, felsefe, 104 sayfa, 2025
Dipnotski 