Kolektif – Bizans’tan Günümüze İstanbul Şiirleri (2010)

Enver Ercan tarafından hazırlanan ‘Bizans’tan Günümüze İstanbul Şiirleri’, yerleşim tarihi 300 bin, kentsel tarihi 3 bin yıla uzanan İstanbul üzerine yazılmış şiirleri bir araya getiren kapsamlı bir antoloji.

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında hazırlanan antolojide, 154 şairin şiirleri yer alıyor.

İÖ 300 yılında Moiro ve İmparator Iulianus’un İstanbul için kaleme aldıkları şiirlerle başlayan antoloji, Mehtap Meral ve Fırat Demir’in şiirleriyle son buluyor.

Okurlarını tarihte bir şiir yolculuğuna çıkaran eser, İstanbul’un yüzlerce yıllık serüveninin yanı sıra, şiirin gelişim çizgisini de ortaya koyuyor.

  • Künye: Kolektif – Bizans’tan Günümüze İstanbul Şiirleri, hazırlayan: Enver Ercan, Yasakmeyve Yayınları, antoloji, 351 sayfa

N. Ziya Bakırcıoğlu – 20. Yüzyıl Türk Şiirinden Seçmeler (2015)

Zileli Ceyhuni’den Sümmani’ye, Mehmet Akif Ersoy’dan Ahmet Haşim’e, Âşık Veysel’den Nazım Hikmet’e ve Orhan Veli’den Cemal Süreya’ya, 20. yüzyıl Türkiye şiirinde iz bırakmış pek çok isimden seçme şiirler, bu derlemede.

Ziya Bakırcıoğlu’nun kitabı, divan şiiri ile tüm bağlarını kopararak özgürleşen 20. yüzyıl Türkiye şiirinin kat ettiği yola bakmak için iyi bir fırsat.

  • Künye: N. Ziya Bakırcıoğlu – 20. Yüzyıl Türk Şiirinden Seçmeler: Güldeste, Ötüken Yayınları

Kolektif – Modern Türkçe Şiir Antolojisi (2015)

İki cilt ve beş ana bölümde, 1920-2000 tarihleri arasında Türkçe şiirin serüveninde öne çıkmış şair ve akımlara yer veren kapsamlı bir antoloji.

Orhan Kahyaoğlu, 20. yüzyılın başlarıyla birlikte modern Türkçe şiirin bir değerlendirmesini yaptıktan sonra, 1920’den 2000’e uzanan süreçte Türkçe şiirin biçimleniş ve gelişimini kapsamlı şekilde irdeliyor.

  • Künye: Kolektif – Modern Türkçe Şiir Antolojisi, hazırlayan: Orhan Kahyaoğlu, Ayrıntı Yayınları

Kolektif – Latince Güzel Sözler Antolojisi (2015)

Klasik Latin yazarlarının bilgeliğinden süzülmüş, el altında bulundurulması gereken yüzlerce güzel söz.

Latince alanındaki önemli çalışmaları ve çevirileriyle bildiğimiz Çiğdem Dürüşken’in derleyip çevirdiği kitap, Latince aşkımızı yeniden depreştirecek türden.

Tadımlık:

“Dux femina facti.” (Kadın, büyük işlerin lideridir.)

“Veritatem laborare nimis saepe, aiunt, exstingui nunquam.” (Derler ki, hakikat aşırı derecede zulüm görür, ama asla sindirilemez.)

“Amicus Plato, sed magis amica veritas.” (Platon dostumdur, ama hakikat daha fazla dostumdur.)

“Amantes amentes.” (Âşıklar delidir.),

“Pro captu lectoris habent sua fata libelli.” (Kitapların kaderi okuyucunun algısına bağlıdır.),

“Aliud noctua sonat aliud cornix.” (Baykuş başka öter, kuzgun başka.),

“Dociles imitantis turpibus ac pravis omnes sumus.” (Hepimiz alçak ve adi olana özenmeye dünden hazırız.),

“Corrumpere et corrumpi seculum vocatur.” (Yozlaştırmanın ve yozlaşmanın adına çağın ruhu deniyor.),

“Corruptio optimi pessima.” (İyiler bozuldu mu, kötülükler doğar.),

“Dimidium facti, qui coepit, habet.” (Başlanmış iş, bitmiş iştir.),

“Bella delectat cruor.” (Kan, savaş sever.),

“Conscientia mille testes.” (Vicdan, binlerce tanıktır.),

“Di pedes lanatos habent.” (Tanrıların ayakları yündendir.)…

  • Künye: Kolektif – Latince Güzel Sözler Antolojisi, derleyen ve çeviren: Çiğdem Dürüşken, Alfa Yayınları

Kolektif – Arkaik Yunan Şiiri Antolojisi (2018)

Homeros’tan Arkhilokhos’a, Semonides’ten Kallinos’a, Solon’dan Sappho’ya,  Anakreon’dan Bakkhylides’e ve Pindaros’tan Korinna’ya, her biri kendi şiir tınısına sahip arkaik Yunan şiirinin önde gelen isimlerinin eserlerini barındıran harika bir antoloji.

Bu şiirleri okurken, arkaik Yunan şiirinin başvurduğu türler, icra edilişi ve bilhassa da etkisi altında kaldığı ya da etkilediği ideolojiler bağlamında epos geleneğinden neden önemli bir kopuşa işaret ettiği görülüyor.

Antolojinin derleyeni Erman Gören’in bu şiir türünü kapsamlı bir şekilde irdelediği giriş yazısıyla açılan kitap, temel alınan eleştirel basımlar, yer ve kişi adları sözlüğü, antik yazarlar ve yapıtlarıyla ilgili aydınlatıcı ek bölümlerle de zenginleşmiş.

Kitap, Kâzım Taşkent Klasik Yapıtlar Dizisi’nden çıktı.

  • Künye: Kolektif – Homerosçu İlahiler’den Pindaros’a Arkaik Yunan Şiiri Antolojisi, derleyen ve çeviren: Erman Gören, Yapı Kredi Yayınları, şiir, 592 sayfa, 2018

Kolektif – Öyküler (2017)

Edebiyatta roman tutkunlarıyla öykü tutkunları gibi, iki başat akımı temsil eden okur vardır desek yeridir.

Öykü seven okur için bu türün yeri diğer yapıtlara nazaran hep apayrı olmuştur.

İşte bu kitapta bir araya gelen öyküler de, öykü severleri ziyadesiyle heyecanlandıracak türden.

Zira Neil Gaiman ve Al Sarrantino’nun derlemesiyle oluşan bu antoloji, her biri kendi özgün tarzını yaratmış birçok yazarı bizimle tek kitapta buluşturuyor.

Shirley Jackson En İyi Öykü Derlemesi Ödülü’nü kazanmış bu antolojinin, hayal gücünün sınır tanımazlığına bir kez daha tanık olmak isteyenler için iyi bir fırsat olduğunu söylemeliyiz.

Kitaba eserleriyle katılan bazı isimler şöyle: Chuck Palahniuk, Joe Hill, Diana Wynne Jones, Peter Straub, Joyce Carol Oates, Gene Wolfe, Joanne Harris, Tim Powers, Michael Moorcock, Jodi Picoult, Walter Mosley…

  • Künye: Kolektif – Öyküler, derleyen: Neil Gaiman ve Al Sarrantino, çeviren: Filiz Sarıalioğlu ve İlker Özbilek, İthaki Yayınları, öykü, 600 sayfa, 2017

Kolektif – Varlık 75. Yıl Seçkisi (2008)

Varlık dergisinin, Türkiye düşün ve edebiyat dünyasına yaptığı katkılar inkâr edilemez.

Derginin 75 yıllık arşivinden oluşturulan bu seçkinin ilginç yönlerinden biri de, daha önce yayımlanan 60. yıl seçkisinden farklı olması.

Bu 60. yıl seçkisinde yer alan yazılar, ağırlıklı olarak ilk kırk yıldan seçilirken, 75. yıl seçkisinde ise, derginin 1980 sonrası döneminin daha öne çıktığı görülüyor.

Hatırlanacağı gibi, 1980’den itibaren Türkiye’nin değişen, dönüşen atmosferine kendini uydurmaya çalışan dergi, farklı açılımlar, yenilikler denemişti.

İşte bu seçki, bir dönemin yazınsal ve kültürel çerçevesini ayrıntılı bir şekilde ortaya koyan yazılar barındırmasıyla önemli.

  • Künye: Kolektif – Varlık 75. Yıl Seçkisi, hazırlayan: Enver Ercan, Varlık Yayınları, antoloji, 475 sayfa

Kolektif – Çağdaş Sloven Öyküleri (2008)

Osman Deniztekin tarafından hazırlanıp Türkçeye kazandırılan ‘Çağdaş Sloven Öyküleri’ adlı bu antoloji, önde gelen on üç Sloven yazarın öykülerini bir araya getiriyor.

Sloven edebiyatı çok gelişmemiş olmakla birlikte, devlet desteğiyle yayınlanan dergileri ve bedava hizmet veren, halka açık kütüphanelerinin çokluğuyla gelişme vaat eden bir edebiyat.

Günümüzde bu dergilerden en çok bilinenleri de, Nova Revija, Literatura ve Sodobnost.

Bu dergilerde geleneksel yazarlar kadar, genç kuşaktan modern yazarlara da yer verilmekte.

Antoloji için, Sloven edebiyatının karakteristik özelliklerini taşıyan örnekler barındırmasıyla ilgi çekiyor diyebiliriz.

  • Künye: Kolektif – Çağdaş Sloven Öyküleri, hazırlayan ve çeviren: Osman Deniztekin, Varlık Yayınları, öykü, 215 sayfa

Kolektif – Yiğit İken Ölenlere: 12 Mart Öyküleri Antolojisi (2008)

Hürriyet Yaşar’ın hazırladığı ‘Yiğit İken Ölenlere’ isimli antoloji, Türkiye’nin usta kalemlerinin yapıtlarında, 12 Mart askeri darbesinin izini sürüyor.

Darbe dönemini ve sonrasında yaşanan büyük yıkımı metinlerine katık eden bu isimlerin, yaşananların sonraki kuşaklara edebiyat yoluyla aktarılması anlamında önemli bir görev üstlendikleri kuşkusuz.

Darbe döneminde ve sonrasında yaşananlar, alt üst olan toplumsal hayat, öykülerin asıl çerçevesini oluşturuyor.

Kitapta ayrıca, 12 Mart’ın yarattığı tahribata odaklanan, bu darbenin 12 Eylül’e giden yolu nasıl döşediğini anlatan, Hürriyet Yaşar’ın kaleme aldığı bir yazı da bulunuyor.

  • Künye: Kolektif – Yiğit İken Ölenlere: 12 Mart Öyküleri Antolojisi, hazırlayan: Hürriyet Yaşar, Can Yayınları, antoloji, 280 sayfa

Kolektif – Rus Öyküleri (2017)

Rus yazını özellikle 19. yüzyılın başlarından 20. yüzyıla, dünya edebiyatını derinden etkileyecek yazarlar ortaya çıkardı.

İşte bu şahane derleme de, söz konusu dönemde eser vermiş, kimisi meşhur, kimisi pek bilinmeyen 14 yazarın öykülerini sunuyor.

Kitapta öykülerine yer verilen yazarlar şöyle:

  • Nikolay Karamzin – Zavallı Liza
  • Aleksandr Bestujev-Marlinski – Korkunç Bir Fal
  • Vladimir Odoyevski – Yeni Yıl (Bir Tembelin Notları)
  • Aleksandr Puşkin – Maça Kızı
  • Nikolay Gogol – Kupa Arabası
  • Mihail Lermontov – Taman
  • İvan Turgenyev – Şçigrovsklu Hamlet
  • Fyodor Dostoyevski – Timsah
  • Aleksandr Levitov – Köye Gazete
  • Vladimir Korolenko – Garip Bir Kız
  • Vsevolod Garşin – Kırmızı Çiçek
  • Lev Tolstoy – Bir Delinin Notları
  • Anton Çehov – Tanıdıkların Evinde
  • Leonid Andreyev – Lazarus

Kitabın sonunda, öykülerine yer verilen yazarların kısa yaşamöyküleri de sunuluyor.

Rus edebiyatının en güzel örneklerinin yer aldığı sıkı bir antoloji arayanlar için kaçırılmayacak bir seçki.

  • Künye: Kolektif – Rus Öyküleri, hazırlayan: Mehmet Özgül ve Uğur Büke, Notos Kitap, öykü, 355 sayfa