Irène Melikoff’un bu eseri, yazarın yıllar süren Türkoloji serüveninin izini sürerken, Türk halk kültürü, inanç sistemleri ve anlatı gelenekleri üzerine derinlemesine çözümlemeler sunar. ‘Destandan Masala: Türkoloji Yolculuklarım’ (‘De l’épopée au mythe: Itinéraire turcologique’), özellikle epik anlatılardan mitik düşünceye geçiş sürecini merkeze alarak, Oğuz destanları, heterodoks inançlar ve halk tasavvufu üzerine yoğunlaşıyor.
Kitapta Melikoff, epik geleneklerin toplumsal bellek ve kimlik oluşumundaki rolünü inceliyor. Dede Korkut, Battal Gazi ve diğer sözlü anlatıların sadece kahramanlık hikâyeleri değil, aynı zamanda tarihsel ve kültürel kodların taşıyıcısı olduğunu savunuyor.
Yazar, Alevilik-Bektaşilik gibi inanç sistemlerini yalnızca dinsel yapılar olarak değil, aynı zamanda mitolojik ve kültürel anlatı formları olarak değerlendiriyor. Bu yapıların İslam öncesi inançlarla İslami öğeleri nasıl harmanladığını örneklerle açıklıyor.
Melikoff’un bu eseri çeşitli akademik dergilerde, sempozyumlarda yayımlanmış makalelerinden oluşan bu seçki, disiplinlerarası yaklaşımıyla dikkat çekiyor. Tarih, edebiyat, antropoloji ve dinler tarihi gibi alanları birleştirerek Türk halk kültürünün çok katmanlı yapısını çözümlüyor.
‘Destandan Masala’, bir akademik serüvenin anlatısı olmasının ötesinde, Türk halk inançları ve anlatılarının evrensel kültürel anlamlarına ışık tutan kapsamlı bir eser.
- Künye: Irène Melikoff – Destandan Masala: Türkoloji Yolculuklarım, çeviren: Selen Okumuş, Monografi Yayınları, inceleme, 248 sayfa, 2025
Dipnotski 