McKenzie Wark’ın ‘Genel Zekâlar: Yirmi Birinci Yüzyıl İçin Yirmi Bir Düşünür’ (‘General Intellects: Twenty-One Thinkers for the Twenty-First Century’) adlı kitabı, 21. yüzyılın temel sorunlarına ve düşünce biçimlerine odaklanan 21 düşünürün portresini çiziyor. Wark, bu düşünürlerin eserlerini ve fikirlerini, günümüz dünyasının karmaşıklıklarını anlamak ve aşmak için birer araç olarak kullanıyor.
Kitapta yer alan düşünürler, farklı disiplinlerden geliyor: felsefe, sosyoloji, edebiyat, bilim, teknoloji. Ancak hepsinin ortak bir noktası var: 21. yüzyılın zorluklarına, yeni ve özgün düşüncelerle cevap arıyorlar. Wark, her bir düşünürün temel fikirlerini ve yaklaşımlarını özlü bir şekilde anlatırken, bu fikirlerin birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu ve nasıl bir “genel zekâ” oluşturduğunu da gösteriyor.
Kitapta ele alınan bazı temalar şunlar:
- Küreselleşme ve Yeni Dünya Düzeni: Küreselleşmenin yarattığı yeni ekonomik, sosyal ve kültürel dinamikler, ulus devletlerin rolü, yeni toplumsal hareketler.
- Teknoloji ve Dijitalleşme: İnternetin, sosyal medyanın ve yapay zekânın toplumsal ve bireysel yaşam üzerindeki etkileri, dijital emek, siber güvenlik.
- İklim Değişikliği ve Ekoloji: İklim değişikliğinin nedenleri ve sonuçları, ekolojik kriz, sürdürülebilirlik, insan-doğa ilişkisi.
- Kimlik ve Öznellik: Kimlik politikaları, toplumsal cinsiyet, ırk, etnisite, queer teori, postkolonyalizm.
- Sanat ve Kültür: Yeni medya sanatları, dijital kültür, popüler kültür, sanatın toplumsal rolü.
Wark, her bir düşünürü tanıtırken, onların temel eserlerine ve fikirlerine de değiniyor. Bu sayede okuyucu, hem düşünürlerin kendileri hakkında bilgi ediniyor, hem de onların fikirlerinin derinlemesine inme fırsatı buluyor. Kitap, sadece bir düşünürler antolojisi değil, aynı zamanda 21. yüzyılın temel sorunlarına dair bir düşünce haritası sunuyor.
‘Genel Zekâlar’, günümüz dünyasının karmaşıklıklarını anlamak ve bu dünyada daha bilinçli bir şekilde yaşamak isteyen herkes için önemli bir kaynak. Kitap, farklı disiplinlerden gelen düşünürlerin fikirlerini bir araya getirerek, okuyuculara yeni perspektifler ve düşünce biçimleri sunuyor.
- Künye: Mckenzie Wark – Genel Zekâlar: Yirmi Birinci Yüzyıl İçin Yirmi Bir Düşünür, çeviren: Akın Emre Pilgir, Livera Yayınevi, felsefe, 424 sayfa, 2025
Dipnotski 