Frantz Fanon’un 1961 Kasım sonu yayımlanmış ‘Yeryüzünün Lanetlileri’, bugün de sömürgeciliğin sömürge halkları üzerinde yarattığı patolojik psikolojik sonuçları analiz etmek konusunda bir başucu kitabı olmaya devam ediyor.
Sömürgecilik-karşıtı mücadelenin ve Üçüncü Dünya’nın özgürlüğünün manifestosu olarak bilinen kitap, Afrika’daki ulusal kurtuluş hareketlerine ve Amerika’daki Kara Panterler örgütüne esin kaynağı oldu.
Egemen kültürün uyguladığı ve toplulukları, politikayı ve kültürü, aynı zamanda psişik varlığı dönüştüren baskı ve onun sonuçları aydınlatılmazsa ırkçılığa karşı savaşmak beyhudedir.
‘Yeryüzünün Lanetlileri’, sırf bu hakikati gözler önüne sermesiyle dahi altın değerindedir.
Fanon, toplulukları olduğu kadar bireylerin kişisel geleceklerini de alt üst edip başkalaştıran egemen bir dünyanın yabancılaştırmasını çok yönlü bir bakışla soruşturuyor ve daha da önemlisi, ezen/ezilen ilişkisinin verilerini ve kurtuluşun koşullarını politik mücadele çerçevesinde radikalleştirerek ele alıyor, öznenin kurtuluşunu politika ile kültüre bağlıyor.
Çalışmanın son iki bölümünden biri kültüre ve kültürün ulusal inşayla ilişkisine, ikincisi ise Cezayir savaşının her iki tarafta yol açtığı travmatik rahatsızlıklara ayrılmış.
Kitabın eldeki edisyonunun, Jean-Paul Sartre’ın önsözü ile Alice Cherki ve Mohammed Harbi imzalı önsöz ve sonsözlerle yayımlandığını da belirtelim.
- Künye: Frantz Fanon – Yeryüzünün Lanetlileri, çeviri: Şen Süer, İletişim Yayınları, siyaset, 277 sayfa, 2021
Dipnotski 