❝Dindarlık Tanrının ebeveyn olarak tanınmasından başka bir şey değildir.❞
Bu kapsamlı çalışma, antik Yunan din geleneğinin gelişimi hakkında bir başvuru kaynağı olmaya aday.
Kitabın yazarı James Adam’ı, Platon diyaloglarının çevirmeni olduğu kadar, klasikler uzmanı olarak da biliyoruz.
Bu kitap ise, Adam’ın bu konuda verdiği derslerinden oluşuyor.
Adam burada, eski Yunan’ın ilk şairleri olan Homeros ve Hesiodos’a, tragedya yazarları Aiskhlos, Euripides ve Sophokles’e ve oradan Sokrates öncesi filozoflardan Platon’a ve Sofistlere uzanarak antik Yunan din geleneğinin kapsamlı bir fotoğrafını çekiyor.
Kitabın en önemli katkılarından biri ise, dinsel düşüncenin ilerlemesinin o dönemin şairleri ve filozofları üzerindeki etkilerini ortaya koymasıdır diyebiliriz.
Kitaptan birkaç alıntı:
❝Hiç doğmamak her halükârda en iyisidir;
Ancak gördükten sonra bir kez günışığını insan,
İkinci en iyi, mümkün olduğunca çabuk
Dönmesidir geldiği yere.❞
❝Adalet sessiz dursa da, geçmiş ve şimdiye dair neyin ne olduğunu bilir ve sonunda muhakkak ödeşmeye gelir.❞
❝Gerçek filozof, ruh uğruna bedeni öldüren kişidir: Nitekim tüm yaşamı ölümün bir çalışması veya daha doğrusu provasından ibarettir.❞
❝Hiçbir ölümlü insan mutlu değildir; aksine güneşin tepeden baktığı kim varsa hepsi sefildir.❞
❝Dışarı gitme, kendi içine dön. Hakikat insanın içinde yatar.❞
❝İnsanın neşesi hızla büyür ve hızla yere düşer, ters bir kararla sarsılarak. Bir günlük yaratıklar! İnsan nedir? Ne değildir? Bir gölgenin düşüdür insan.❞
❝İnsanoğlunun gücü azdır ve çabaları nafiledir; şu kısa ömrü zahmet üzerine zahmetle doludur. Ve herkesin üzerinde kaçınılmaz ölüm asılıdır. İyiler de kötüler de ondan eşit pay alırlar.❞
❝İnsan akla sahiptir ve Tanrı da öyle; fakat insan aklı ilahi akıldan doğar.❞
❝Benim için her şey bana göründüğü gibidir, senin için her şey sana göründüğü gibidir: Zira sen de ben de ‘insan’a dahiliz.❞
❝İnsan kötülüğü ve sefaletinin, katı ahlakçıların bazen sandığından daha büyük bir oranı, şüphesiz cehalet ürünüdür.❞
- Künye: James Adam – Antik Yunan’ın Din Öğretmenleri, çeviren: Özgüç Orhan, Pinhan Yayıncılık, tarih, 488 sayfa, 2019
Dipnotski 