Sheila Hones – Edebi Coğrafya (2025)

Sheila Hones’un bu kitabı, edebiyat ve coğrafya arasındaki derin ve karmaşık ilişkiyi inceler. ‘Edebi Coğrafya’ (‘Literary Geography’), yazarların eserlerinde mekânları nasıl tasvir ettiklerini, coğrafi unsurların hikayeleri ve karakterleri nasıl etkilediğini ve edebiyatın coğrafi anlayışımızı nasıl şekillendirdiğini ele alır. Hones, edebiyatın sadece hayal gücünün bir ürünü olmadığını, aynı zamanda belirli coğrafi bağlamlarda kök saldığını ve bu bağlamların eserlerin anlamını ve yorumunu derinden etkilediğini savunur.

Kitapta, farklı türlerdeki edebi eserler ve bu eserlerdeki mekân tasvirleri detaylı bir şekilde analiz edilir. Hones, romanlar, şiirler, oyunlar ve seyahatnameler gibi çeşitli edebi türlerden örnekler kullanarak, yazarların mekânları nasıl kurguladıklarını, coğrafi unsurları sembolik ve alegorik anlamlarda nasıl kullandıklarını ve mekânların karakterlerin iç dünyalarını ve ilişkilerini nasıl yansıttıklarını gösterir. Ayrıca, edebiyatın okuyucuların coğrafi algılarını nasıl şekillendirdiğini ve farklı kültürlerin mekân anlayışlarını nasıl aktardığını da inceler.

Hones, edebiyatın coğrafi anlayışımızı sadece mekân tasvirleriyle değil, aynı zamanda mekânların tarihsel, kültürel ve sosyal bağlamlarını da ele alarak zenginleştirdiğini savunur. Edebiyatın, okuyuculara farklı coğrafi bölgelerin ve kültürlerin derinliklerine inme ve bu bölgelerin ve kültürlerin insan yaşamı üzerindeki etkilerini anlama fırsatı sunduğunu belirtir. Ayrıca, edebiyatın coğrafi mekânları sadece fiziksel varlıklar olarak değil, aynı zamanda anlam ve sembolizm yüklü yerler olarak da ele aldığını vurgular.

Kitapta, edebiyat ve coğrafya arasındaki ilişkinin sadece akademik bir konu olmadığını, aynı zamanda günlük yaşamımızı ve dünyayı algılama biçimimizi de etkilediği vurgulanır. Hones, edebiyatın coğrafi mekânları sadece fiziksel varlıklar olarak değil, aynı zamanda anlam ve sembolizm yüklü yerler olarak da ele aldığını vurgular. Edebiyatın, okuyucuları farklı coğrafi bölgelere ve kültürlere götürerek, onların dünyayı daha geniş ve derin bir perspektiften görmelerini sağladığını belirtir.

  • Künye: Sheila Hones – Edebi Coğrafya, çeviren: Aytek Sever, Vakıfbank Kültür Yayınları, inceleme, 240 sayfa, 2025

Rabindranath Tagore – Firari (2009)

‘Firari’, Hintli şair, mistik, filozof, romancı, denemeci, oyun yazarı, müzisyen, ressam ve eğitim reformcusu Rabindranath Tagore’un, üç bölümden oluşan aynı isimli şiirinden oluşuyor.

Edebiyatının yanı sıra, siyasi tutumuyla da iz bırakan Tagore’un ‘Firari’sinden bir alıntı:

“Gölge gibi kayıp gidiyorsun, Ebedî Firârî, senin bu cisimsiz hücumun, etraftaki durgun mekândan bir ışık anaforu koparıyor.

 

Ölçülemez bir yalnızlığın ötesinden seni çağıran Sevgili için kalbin kayıplarda mı?

 

Saçlarının girift buklelerinin fırtınalı bir kargaşaya sürüklenmesi ve bir kolye parçalanırmış gibi yoluna alevli incilerin saçılması için yegâne neden, hevesindeki o sancılı acelecilik mi?

(…)”

  • Künye: Rabindranath Tagore – Firari, çeviren: Aytek Sever, Kırmızı Yayınları, şiir, 237 sayfa