Etiket: 2009

Joe Sacco – Filistin (2009)

‘Filistin’, Joe Sacco’nun dokuz sayılık, aynı adlı çizgi roman serisini bir araya getiriyor.

‘Filistin’i, 1991-92 kışında işgal altındaki topraklarda geçirdiği iki ayın sonrasında yazıp çizen Sacco, burada Birinci İntifada sürecini, anlamlı ve zengin çizgilerle resmediyor.

Sacco, çizgilerin olağanüstü gücüyle, işgal altındaki topraklarda her şeye rağmen inatla sürdürülen gündelik hayatı, Filistinlilerin mücadelelerini ve maruz kaldıkları büyük aşağılanmaları anlatıyor.

Kitabın sunuşunu kaleme alan Edward Said ise, Sacco’nun Filistinlileri vicdanlı ve merhametli bir şekilde çizdiğini söylüyor.

Joe Sacco’nun ‘Filistin’le, 1996’da Amerikan Kitap Ödülü’nü kazandığını da belirtelim.

  • Künye: Joe Sacco – Filistin, çeviren: Hilal Zeybek, İthaki Yayınları, çizgi roman, 287 sayfa

Orhan Tüleylioğlu – Kahramanmaraş Katliamı (2009)

Orhan Tüleylioğlu ‘Kahramanmaraş Katliamı’nda, 1978 yılının Aralık ayında yüzlerce kişinin ölümü ve binlerce kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan Kahramanmaraş katliamına dava dosyası, gazete arşivleri, konuyla ilgili kitaplar, köşe yazıları, dergiler, belgeler ve tanıklıklarla ışık tutuyor.

Katliamın öncesi ve sonrasındaki gelişmelere geniş yer veren kitap, Uğur Mumcu’nun katliamla ilgili “Bu, planlı ve örgütlü bir saldırıdır.” dediği 25 Aralık 1978 tarihli makalesiyle başlıyor.

Tüleylioğlu’nun çalışması, 70’lerin ortalarından, 1980 yılının eylül ayına kadar faşizmin yoğun saldırılarıyla karşı karşıya kalan Türkiye’yi, bunun en korkunç duraklarından biri üzerinden anlatıyor.

  • Künye: Orhan Tüleylioğlu – Kahramanmaraş Katliamı, um:ag Yayınları, siyaset, 219 sayfa

Şebnem Eraş – Berdel (2009)

Şebnem Eraş, aynı zamanda bir fotoğraf albümü niteliğindeki ‘Berdel’de, kişisel hikâyeler ekseninde, kızların iki aile arasında değiştirilmesine dayanan evlilik töresi berdeli anlatıyor.

2000-2007 arasında beş berdel evliliğini fotoğraflayan Eraş, konuyu fotoğraflayıp kısa belgesel anılar yaratmaktan çok, töre kurallarını anlama çabasıyla berdelin mağduru kadınlarla samimi bir iletişim kurmaya çalışmış.

Eldeki çalışmayı sahici kılan başlıca hususun, Eraş’ın bu kadınları belli aralıklarla ziyaret ederek, hayatlarının aldığı yönü izlemesidir diyebiliriz.

Eraş, gün geçtikçe daha çok çözülen berdeli, sosyolojik bir olgu olmasının ötesinde gerçek mağdurlarının birebir tanıklığı üzerinden anlatıyor.

  • Künye: Şebnem Eraş – Berdel, NTV Yayınları, sosyoloji, 163 sayfa

 

Süha Ünsal – İkazcı Mehmet Şükrü (2009)

Süha Ünsal ‘İkazcı Mehmet Şükrü’de, hukukçu, gazeteci ve politikacı olarak Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet’e geçişin önemli aktörlerinden birinin biyografisini sunuyor.

Milli Mücadele döneminde ‘İkaz’ adında bir gazete çıkaran Mehmet Şükrü Bey, Sivas Kongresi’nden sonra da Büyük Millet Meclisi’ne katılmış.

Mehmet Şükrü Bey, Meclis’in ilk aylarındaki muhalif çizgisini daha sonra da devam ettirmiş.

Ünsal, İttihatçı geçmişi ve savaş yıllarında askeri savcılık yapmış olmasına rağmen, bütün düşüncelerini bir hukuksal çerçevede tanımlamaya çalışan ve kanunun üstünlüğü düşüncesinden hiç taviz vermeyen bir kişiliğe sahip Mehmet Şükrü Bey’in kapsamlı bir biyografisini sunuyor.

  • Künye: Süha Ünsal – İkazcı Mehmet Şükrü, Dipnot Yayınları, biyografi, 423 sayfa

Kolektif – Sait Maden: Tasarımcı, Sanatçı, Şair (2009)

‘Bir Usta Bir Dünya’ sergi dizisinin son konuğu, Türk grafik tasarım kültürünün mimarı, sanatçı, şair ve çevirmen Sait Maden.

Elli yıldan fazladır grafik tasarım ve resim gibi alanlarda üreten Maden, sekiz binden fazla kitap ve dergi kapağını tasarladı.

18 Aralık’ta açılan ve 24 Aralık 2010 tarihine kadar sürmüş sergi için hazırlanan elimizdeki kitap, Sadık Karamustafa’nın Sait Maden’in tasarımcı duruşuna baktığı sunuş yazısıyla açılıyor.

Selahattin Özpalabıyıklar ise, Maden’in şair ve çevirmen yanına değiniyor.

Kitapta, Sait Maden’in ‘Simgeler’ ve ‘Grafik Sanatının Dünü, Bugünü’ başlıklı yazılarıyla, Ömer Durmaz’ın onunla yaptığı bir söyleşi de yer alıyor.

  • Künye: Kolektif – Sait Maden: Tasarımcı, Sanatçı, Şair, sergi organizasyonu: Veysel Uğurlu, Yapı Kredi Yayınları, sergi katalogu, 143 sayfa

Mark A. Kishlansky – Batı’nın Kaynakları (2009)

Mark A. Kishlansky, iki cilt halinde hazırladığı ‘Batı’nın Kaynakları’nda, Batı medeniyetinin kültürel, edebi, felsefi ve siyasal köklerini inceliyor.

Çok sayıda belgeden yararlanan yazar, başvuru niteliğindeki çalışmasında klasik dönemden başlayarak, yaratılış destanları; antik ve klasik dönemde Yunanistan; Roma dönemi; Ortaçağ Avrupası ve İslam dünyası; Rönesans ve reform çalışmaları; din savaşları; bilim ve ticaret; Aydınlanma; Fransız Devrimi; 19. yüzyılda toplum ve kültür; sanayileşme dönemi; aklın ve bedenin özgürleşmesi; emperyalizm; 20. yüzyılda yaşanan savaşlar ve Doğu Avrupa’nın dönüşümü gibi birçok konuyu, kapsamlı bir bakışla ele alıyor.

  • Künye: Mark A. Kishlansky – Batı’nın Kaynakları, çeviren: Mehmed Kürşad Atalar, Açılım Kitap, tarih, 2 Cilt, 1216 sayfa

Rıza Tevfik Bölükbaşı – Dârülfünun Felsefe Ders Notları (2009)

‘Dârülfünun Felsefe Ders Notları’, çok yönlü ilgileri ve işgal ettiği siyasal, kültürel konumlarla yakın dönem Türkiye düşünce tarihinin ünlü aktörlerinden Rıza Tevfik’in (Bölükbaşı), 1918-1921 yılları arasında Dârülfünun’da verdiği felsefe derslerine ait notları bir araya getiriyor.

Kitapta, Rıza Tevfik’in ‘Mâbadettabiiyât Derslerine Ait Vesâik’, ‘Ontoloji Mebâhisi’, ‘Estetik’ ve ‘Bergson Hakkında’ başlıklı taşbasma ders notları yer alıyor.

Bu tamamlanmamış ders notlarının, Dârülfünun felsefe dersleri ile Rıza Tevfik’in felsefi birikimi hakkında okuyucuya fikir verebileceklerini söyleyebiliriz.

  • Künye: Rıza Tevfik Bölükbaşı – Dârülfünun Felsefe Ders Notları, sadeleştiren ve yayına hazırlayan: Ali Utku ve Erdoğan Erbay, Çizgi Kitabevi, felsefe, 422 sayfa

Zekeriya Kadri – Wilhelm Leibniz (2009)

Zekeriya Kadri bu eserinde, on yedinci yüzyıl Batı felsefesinin büyük rasyonalist filozofu Gottfried Wilhelm Leibniz’e odaklanıyor.

Çalışma, Dârülfünun felsefe tarihi kürsüsünde gerçekleştirilen ilk akademik çalışma niteliğinde. Cumhuriyet dönemi birinci kuşak felsefecilerden Zekeriya Kadri, Dârülfünun Edebiyat Fakültesi Felsefe Şubesi’nin 1922 yılı mezunlarından.

Yazar eserinde, Leibniz’in felsefesini ve onun etkisinde kaldığı filozofları ele alıyor. Bu baskıda, eserin çevriyazı ve sadeleştirilmiş bölümlerinin yanı sıra, Süleyman Hayri Bolay’ın Zekeriya Kadri’yi ve onun çalışmalarını değerlendirdiği bir yazısı yer alıyor.

  • Künye: Zekeriya Kadri – Wilhelm Leibniz, sadeleştiren ve yayına hazırlayan: Sebahattin Çevikbaş ve Ali Utku, Çizgi Kitabevi, felsefe, 232 sayfa

Mehmet Vedat Onat – Yakın Tarihimizde Masonluk Üzerine Bir Derleme (2009)

Masonluk hakkında yayımlanan kitapların sayıca çok oluşu, Türkiye’de konunun her daim ilgi çektiğinin en iyi göstergelerinden.

Mehmet Vedat Onat da, ‘Yakın Tarihimizde Masonluk Üzerine Bir Derleme’de, ağırlıklı olarak 1876-1908 zaman aralığındaki masonluk faaliyetlerini inceliyor.

Masonluk çalışmalarına ve bu çalışmaların günümüze uzanan yansımalarına odaklanması kitabın dikkat çeken bir diğer yanı da, İstibdat devri denen baskıcı bir dönemde yayımlanmış olması.

On sekizinci yüzyıldan sonra, kitle iradesinin tarihi şahıslara geçmesini istemeyen gizli bir teşkilatın insanların hayatında aktif rol oynamaya başladığını söyleyen Onat, teşkilatın geçmişten günümüze uzanan çalışmalarını anlatıyor.

  • Künye: Mehmet Vedat Onat – Yakın Tarihimizde Masonluk Üzerine Bir Derleme, Assos Yayınları, inceleme, 104 sayfa

Kolektif – Sekans: Sinema Yazıları Seçkisi (2009)

Bir grup sinemaseverden oluşan Sekans Sinema Topluluğu, sinemayı konu alan yazılarını elimizdeki derlemede bir araya getirmiş.

Altı yazıdan oluşan bir dosya olarak düzenlenmiş sinema ve mimari ilişkisi; alanın ünlü isimlerinden, Amerikalı sinema yazarı James Monaco ile yapılan bir söyleşi; fotoğraf ve sinema etkileşimi; kısa film bölümünde Osman Sembene anısına bir Borom Sarret filminin ve belgesel bölümünde de bir Mikhail Kalatozov klasiği olan ‘Salt for Svanetia’ filminin çözümlemeleri; eleştiri başlığı altında da ‘Sonbahar’, ‘Pontypool’, ‘Üç Maymun’ ve ‘Reconstruction’ filmlerine odaklanan farklı değerlendirmeler, derlemenin dikkat çeken konularından.

  • Künye: Kolektif – Sekans: Sinema Yazıları Seçkisi, Tan Kitabevi, sinema, 170 sayfa