Kolektif – Eski Yakındoğu’da Miras Anlayışı (2022)

Eski Yakındoğu’da maddi ve manevi mirasın, sonraki kuşak ve kültürlere nasıl aktarıldığı hakkında özgün bir inceleme.

Kitap, miras için yaşanan çekişmelerden miras paylaşımındaki hukuki ve geleneksel yaklaşımlara, konuyu geniş bir çerçeveden izliyor.

Eski Yakındoğu için kabaca coğrafi ve kültürel bir sınır çizmek gerekirse, doğuda İran, batıda Kızıldeniz ve Akdeniz, kuzeyde Anadolu ve güneyde Arap Yarımadası’nı içine alan geniş bir bölgeden söz edilebilir.

Tarih öncesi devirlerden itibaren medeniyetin bütün serüvenine ev sahipliği yapmış olan bu büyük coğrafyada, farklı kültürel özelliklere sahip kavimler yan yana ve iç içe yaşamışlardı.

Kitapta,

  • Bu kavimlerin sahip oldukları maddi ve manevi mirasın, sonraki kuşak ve kültürlere nasıl aktarıldığı,
  • Bu bağlamda sosyal, siyasal, dini ve ekonomik açıdan hangi hassasiyetlere dikkat edildiği,
  • Ticaret, satın alma ve savaş yoluyla elde edilen taşınır-taşınmaz malların miras paylaşımında hangi hukuki ve geleneksel usullere tâbi tutulduğu,
  • Vasiyetnamelerin tipolojik ve içerik özellikleri,
  • Miras paylaşımına ilişkin aile içi çekişmeler,
  • Tercihli vârisler,
  • Kadınların miras hakları,
  • Ve mirastan mahrum bırakılma gibi konular ele alınıyor.

Künye: Kolektif – Eski Yakındoğu’da Miras Anlayışı, editör: İrfan Albayrak, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, arkeoloji, 270 sayfa, 2022

Serra Durugönül – Roma Devlet Kabartmalarında Propaganda ve Sanat (2021)

Roma devlet kabartmalarının en güçlü yanı, olayların heyecanını izleyiciye geçirebiliyor olmasında gizlidir.

Serra Durugönül bu çalışmasında, imparatorların savaşlarının, zafer alaylarının, geçitlerde veya kurban ritüellerinde yer almalarının tasvir edildiği bu kabartmalarda propaganda ve sanatın kendine nasıl yer bulduğunu inceliyor.

‘Roma Devlet Kabartmalarında Propaganda ve Sanat’, yapıldıkları dönemdeki orijinal halleri ile bize ulaşan kabartmalar üzerinden Roma devletinin propaganda gücünü irdeliyor.

İdeolojik algı yönetimi; düşman (‘barbar’), düşmanın savaşlarda alt edilmesi ve zafer kavramları üzerinden kurgulanır ve böylelikle imparatorlar varlıklarını meşrulaştırır.

Roma tarihsel kabartmalarıyla esas amaçlanan halk ile ‘iletişim kurmak’ ve propaganda yapmak olsa da tanrıları onurlandırmak önemli bir diğer hedefi oluşturur.

İmparatorların tanrılar ile aynı sahnede bulunması, halkın gözünde onların da güvenilirliklerini ve saygınlıklarını arttırır.

Böylelikle Romalılar’da ulus bilinci gelişir ve kazanılan savaşların, ele geçirilen toprakların ve tutsakların Roma ulusunu yücelttiği kanısı kendiliğinden oluşur.

Bu çalışma, imparator Augustus’tan (İÖ 27-İS 14) Erken Hıristiyanlık Dönemi içinde yer alan I. Theodosius (İS 379-395) zamanının sonuna kadar olan dönemi kapsıyor.

Ele alınan kabartmalarda imparatorların savaşları, zafer alayları, aileleri ve tanrılar ile birlikte geçitlerde veya kurban ritüellerinde yer almaları, halka seslenişleri, fakirlere yardım etmeleri gibi sahneler kronolojik bir sıralama ile değerlendiriliyor.

Aynı zamanda bu sahnelerin izleyici üzerinde bıraktığı etkinin ve amaçlanan propagandanın yerini bulup bulmadığı ele alınıyor.

  • Künye: Serra Durugönül – Roma Devlet Kabartmalarında Propaganda ve Sanat, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, arkeoloji, 343 sayfa, 2021