Firoozeh Kashani-Sabet – Sınır Kurguları (2018)

Coğrafya siyaset ilişkisinin analizi anlamında çok iyi bir örnek olan ‘Sınır Kurguları’, 19. ve 20. yüzyıllarda İran’da ulusal kimliğin ve bununla birlikte sınırlarına dair kurgularının nasıl geliştiğini inceliyor.

Profesör Firoozeh Kashani-Sabet, bu gelişimde İran’ın komşuları olan Osmanlı, Azerbaycan ile dönemin emperyalist güçleri olan Fransa ve İngiltere gibi ülkelerin nasıl rol aldığını da derinlemesine irdeliyor.

İran’da milliyetçilik ile toplumsal cinsiyet arasındaki ilişki anlamında da zengin değerlendirmeler barındıran, bunun yanı sıra ele aldığı konuyu hikâye etme biçimiyle de keyifli bir okuma vaat eden çalışmayı, yalnızca Ortadoğu’nun özgün ülkelerinden olan İran’da ulusal kimliklerin oluşumu ve sınır kurgularının gelişimi konusunda değil,  modernite ve milliyetçilik konularında da önemli bir kaynak olarak kesinlikle öneriyoruz.

  • Künye: Firoozeh Kashani-Sabet – Sınır Kurguları: İran Ulusunun Şekillenmesi (1804-1946), çeviri: Duygu Şendağ, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, tarih, 332 sayfa, 2018

Yalçın Sarıkaya – İran’da Milliyetçilik (2008)

Yalçın Sarıkaya, ‘İran’da Milliyetçilik’ başlıklı bu incelemesinde, İran milleti ile İran milliyetçiliğini tanımlıyor ve yorumluyor; ayrıca bu milliyetçiliğin diğer milliyetçiliklerle ve Şiilik ile İslam’ın İran’daki milliyetçiliklerle ilişkisine odaklanıyor.

Kitapta ilk olarak millet, milliyetçilik, kabile/aşiret, milli devlet gibi kavramlar üzerinde duruluyor ve bu kavramlar İran özelinde yorumlanıyor.

Birinci bölüm, İran tarihini, milletleşme perspektifinden ele alıyor.

Kitabın omurgasını oluşturan ikinci bölümde de, İran’da milliyetçiliğin gelişiminin yanı sıra, ülkedeki farklı milliyetçilik algıları değerlendiriliyor.

Kitabın son bölümü ise bu milliyetçiliklerin bölgesel-politik yansımalarına odaklanıyor.

  • Künye: Yalçın Sarıkaya – İran’da Milliyetçilik, Ötüken Yayınları, inceleme, 448 sayfa