Kolektif – Haydarpaşa Kitabı (2021)

Haydarpaşa Garı, sadece Kadıköy yahut İstanbul için değil, tüm Türkiye için tarihsel, kültürel ve sosyolojik anlamda özgünlükler taşır.

Bu nitelikli derleme de, bu kült mekânı farklı yönleriyle irdeleyen makaleler sunuyor.

Haydarpaşa Garı, Türkiye’de kentleşme dinamiklerinin farklı boyutlarını bir arada düşünebilmeye olanak sağlayan az sayıdaki mekânlardan biri.

Kadıköy Belediyesi’nin kent araştırmaları merkezi olan Kadıköy Akademi bünyesinde hazırlanan ve Akademi Serisi’nin ilk yayını olan ‘Haydarpaşa Kitabı: Mekân, Kent, Mücadele’ ile Haydarpaşa’ya dair özgün ve derinlikli makaleler bir araya getiriliyor.

Kitapta, mimarlık tarihi, kültürel ve endüstriyel miras, kentsel politika, ekonomi-politik, kentsel ulaşım ve planlama, mekânsal kimlik, sinema ve sanat çalışmaları, akustik ekoloji ve ses peyzajı/çevresi, kentsel toplumsal hareketler ve emek mücadelesi alanından araştırma ve analizler, demiryolcuların ve sendikacıların tanıklıkları ile bir arada sunuluyor.

Bir sanat eseri, bir mimari yapı, bir demiryolu mirası, bir direniş mekânı, seslerin buluştuğu bir yer, mahalle mekânı, film karesi ve daha birçok farklı formda Haydarpaşa hikâyelerini barındıran çalışma, Gar’ın imkânlarını da kayıt altına alıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Ayşen Dönmez, Can Bulubay, Can Şafak, Döndü Toker, Ebubekir Düzcan, Elifcan Duygun, Ergun Gedizlioğlu, Fuat Ercan, Gökhan Koçyiğit, Görkem Özdemir, Gül Köksal, Haluk Gerçek, İshak Kocabıyık, Melahat Kartal, Oğuz Öner, Sair Sinan Kestelli, Seher Aksel, Tugay Kartal ve Yonca Kösebay Erkan

  • Künye: Kolektif – Haydarpaşa Kitabı: Kent, Mekân, Mücadele, editör: Ayça Yüksel, Kadıköy Belediyesi Kültür Yayınları, inceleme, 564 sayfa, 2021

Mutlu Binark, İshak Kocabıyık ve Gani Çulha – Zaman ve Uzam İçinde Haydarpaşa Garı (2007)

  • ZAMAN VE UZAM İÇİNDE HAYDARPAŞA GARI, Mutlu Binark, İshak Kocabıyık ve Gani Çulha, Ankara Mülkiyeliler Birliği Yayınları, mimari, 120 sayfa

 

‘Zaman ve Uzam İçinde Haydarpaşa Garı’, garın farklı hizmet birimlerindeki demiryolu çalışanları, ana hat ve banliyö trenlerini kullanan yolcuları ve gar alanında çalışan garson, büfeci, taksici, berber gibi diğer işgücüyle yapılmış görüşmelerden oluşuyor. Bölgeyi belgeleyen siyah-beyaz fotoğrafların da bulunduğu kitap, yakın zamanda “Kentsel Dönüşüm” projesiyle tehdit edilmeye başlanan bu bölgeye dair önemli bir tanıklık. Türkiye’de simgesel değere sahip mekânlardan biri olan Haydarpaşa garı, barındırdığı öykülerle de ilgiye değer. Kitap, aktardığı bu öyküler eşliğinde, demiryolunun toplumsal hafızadaki yerini de hatırlatıyor.