Howard Gardner bu kitabında, zekâ kavramına yönelik klasik anlayışın sınırlarını aşan çoklu zekâ kuramını geliştiriyor. Geleneksel testlerin ölçtüğü dil ve matematik becerilerinin ötesinde, insanın farklı alanlarda üstün potansiyellere sahip olabileceğini savunuyor. Gardner, bireylerin yalnızca tek tip bir zekâ ile değil, birbirinden bağımsız fakat birbiriyle etkileşim halinde olan yedi temel zekâ türüyle dünyayı anlamlandırdığını ileri sürüyor.
‘Çoklu Zekâ: Yeni Ufuklar’ (‘Multiple Intelligences: New Horizons’), dilsel, mantıksal-matematiksel, görsel-uzamsal, bedensel-kinestetik, müzikal, kişilerarası ve içsel zekâ biçimlerini detaylı örneklerle açıklıyor. Gardner, bu zekâların her birinin farklı öğrenme biçimlerini ortaya koyduğunu vurguluyor. Eğitim sistemlerinin ise genellikle sadece iki zekâ türüne yoğunlaştığını belirterek bunun büyük bir sınırlılık yarattığını gösteriyor. Bu yaklaşım, öğretme yöntemlerinin çeşitlenmesi gerektiğini, bireylerin güçlü yönlerine uygun yollarla gelişim sağlayabileceğini anlatıyor.
Yazar, kuramını yalnızca eğitimle sınırlı tutmuyor, iş dünyasından sanat alanına, günlük yaşamdan toplumsal iletişime kadar geniş bir bağlamda değerlendiriyor. Gardner’a göre çoklu zekâ, hem bireysel farkların anlaşılmasında hem de adil ve etkili bir eğitim modelinin oluşturulmasında kritik bir rol oynuyor. Kitap, zekânın tek boyutlu bir ölçü olmadığını, farklı zekâların harmanlandığı bir potansiyel olduğunu ortaya koyarak, öğrenme ve gelişim anlayışına yeni ufuklar açıyor.
- Künye: Howard Gardner – Çoklu Zekâ: Yeni Ufuklar, çeviren: Ayşen Tekşen, Alfa Yayınları, bilim, 320 sayfa, 2025
Dipnotski 