Etiket: Transhümanizm

Julian Huxley – Transhümanizm (2025)

Julian Huxley’nin bu kitabı, ilk olarak 1957 yılında yayımlandı ve modern çağın bilim, ahlak, din ve insanlık anlayışına dair yeni bir zihinsel çerçeve önermesiyle 20. yüzyıl düşünce tarihinin önemli eserlerinden biri sayılıyor. Huxley, kitabında insanlığın artık “eski şişelere konmuş eski şaraplarla” yaşayamayacağını, yani geçmişe ait dini ve metafizik inançların modern dünyanın karmaşık gerçeklerini açıklamakta yetersiz kaldığını söylüyor. Bu nedenle yeni bilimsel keşiflerin ışığında, insanın kendisini ve evreni anlamlandırma biçimini kökten dönüştürmesi gerektiğini ileri sürüyor.

Eserin merkezinde Huxley’nin “bilimsel hümanizm” adını verdiği düşünce yer alıyor. Ona göre insanlık, evrim sürecinde artık bilinçli bir aşamaya ulaşmıştır; bundan sonra “insan türü, kendi evrimini yönlendirebilecek” bir varlık haline gelmelidir. Bu görüş, sonradan transhümanizmin entelektüel temellerinden biri haline gelmiştir. Huxley, biyolojik ve kültürel evrimin insanın kendi potansiyelini aşma yönündeki kaçınılmaz süreci olduğunu söyler. İnsan, doğanın pasif ürünü olmaktan çıkarak, evrimin aktif öznesine dönüşmelidir.

Julian Huxley bu bakışında, kardeşi Aldous Huxley’nin distopik uyarılarından belirgin biçimde ayrılır. Aldous, ‘Cesur Yeni Dünya’da bilimin ve teknolojinin insanı özgürlüğünden mahrum bırakabileceği karanlık bir gelecek resmederken, Julian daha iyimser ve ilerlemeci bir vizyon ortaya koyar. Ona göre insanlık, akıl, etik ve bilimsel sorumlulukla birleştiğinde, kendi evrimsel kaderini özgürce biçimlendirebilir.

‘Transhümanizm: Yeni Şarap İçin Yeni Şişeler’ (‘New Bottles for New Wine’), transhümanist düşüncenin erken bir manifestosu olarak, modern insanın hem bilimin hem ahlakın rehberliğinde daha bilinçli, dayanışmacı ve umutlu bir gelecek kurabileceğine inanan bir çağrıdır.

  • Künye: Julian Huxley – Transhümanizm: Yeni Şarap İçin Yeni Şişeler, çeviren: Ömer Alkan, Fihrist Kitap, siyaset, 328 sayfa, 2025

Ahmet Dağ – Transhümanizm (2025)

  • Batı düşüncesindeki dönüşümler teknolojik gelişmeleri nasıl etkiledi?
  • Hümanizm ve transhümanizm arasındaki ilişki nedir?
  • Yapay zekâ ve sibernetik insanlığın geleceğini nasıl şekillendirecek?
  • Transhümanizm insanlığa fayda mı getirecek yoksa yıkıma mı yol açacak?

Ahmet Dağ, ‘Transhümanizm: İnsanın ve Dünyanın Dönüşümü’nde bu soruların peşine düşüyor. Batı düşüncesinin tarihsel seyrini izlerken Rönesans hümanizminden modernlik ve aydınlanmaya, oradan da transhümanizm ve posthümanizm gibi çağdaş düşüncelere uzanan dönüşüm sürecini inceleyen Dağ; din, bilim, teknoloji ve kültür arasındaki karmaşık ilişkilere odaklanıyor, transhümanizmin sunduğu umutları ve doğurduğu riskleri tartışıyor, insanın teknolojiyle kurduğu bağın onu dönüştürme potansiyeline dikkat çekiyor, bu sürecin etik ve sosyal boyutlarına eleştirel bir gözle yaklaşıyor. İnsanlığın geleceğine dair önemli bir tartışma olan bu çalışma, okurunu aktif bir rol almaya davet ediyor.

Dağ, teknolojinin insanı nasıl yeniden şekillendirdiğini mercek altına alıyor. Rönesans’tan günümüze uzanan bir yolculukla, hümanizmden transhümanizme geçişi inceliyor. Yapay zekâ ve biyoteknoloji gibi kavramları ele alırken, bu dönüşümün etik ve sosyal sonuçlarını da sorguluyor. İnsanlığın geleceği hakkında düşündüren bu kitap, okuru aktif bir tartışmaya davet ediyor.

  • Künye: Ahmet Dağ – Transhümanizm: İnsanın ve Dünyanın Dönüşümü, Akademim Yayıncılık, felsefe, 280 sayfa, 2025