MÖ 3. yüzyıldan MS 10. yüzyıla, özellikle Hunlar ve Göktürkler dönemlerindeki Doğu Türkistan sahasını irdeleyen bir eser.
Saha araştırmalarıyla olduğu kadar, Çin ve Grek kaynaklarından yararlanmasıyla da dikkat çeken kitap, bölgenin tarihi ve coğrafik zeminini, yerleşimleri, dağları ve suları ayrıntılı bir şekilde anlatıyor.
Molla Nâfiz, ya da Türkiye’deki adıyla Nafiz Türker, Türkistan’da Enver Paşa’nın Umumi Muhaberat Müdürü’ydü.
‘Sarıklı Basmacı’ başlıklı elimizdeki anılarında, ilk olarak Buhara’da kurtuluş mücadelesini ayrıntılı bir şekilde veren Molla Nâfiz; Âlim Han, İbrahim Lakay ve Ahmed Zeki Velidi gibi, bu dönemin öne çıkan aktörlerini anlatıyor.
Kitabın ikinci bölümü, Basmacılar ve Enver Paşa ilişkisini ele alıyor.
Bu bölümdeki anılar, Enver Paşa’nın Cilligöl Basmacıları’na katıldığı günden ölümüne kadarki dönemi kapsamasıyla önemli bir tarihi belge niteliğinde.
Kitabın son bölümünde ise, Enver Paşa’dan sonra, Doğu Buhara Basmacılığı ve Hacı Sami dönemine dair anılar yer alıyor.
Dipnotski 