Ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren, Rusya’nın hamiliğinde ve Bulgaristan’ın öncülüğünde Balkan İttifakı oluşmuştu.
Fakat bu ittifak daha sonra giderek güçlenecek ve kıtadaki ulus-devlet hedeflerinin gerçekleşmesi için güçlü bir zemin oluşturacaktı.
Tarih bize, bu ittifakın Osmanlı’yı büyük felakete götüren süreci hızlandırdığını gösteriyor.
Zira Avusturya ve Rusya’nın da katkılarıyla, Balkan devletleri nihayetinde Osmanlı’ya karşı ortak bir ittifak kurabildi ve amaçlarına ulaştı.
Bilgin Çelik’in bu özgün çalışması ise, hem bu ittifakın oluşumunu ve gelişimini irdeliyor hem de Osmanlı yönetiminin buna karşı diplomatik cephede verdiği karşılığın neden başarısız olduğunu derinlemesine irdeliyor.
Çelik, Osmanlı diplomatlarının önemli bir kesiminin Balkan İttifakı oluşumunu iyi takip edemediklerini ve güvenilir bilgiler edinme konusunda yetersiz kaldıklarını belirtiyor.
İmparatorluğu büyük felaketin eşiğine getiren nedenlerin arasında bu diplomasinin önemli rolü olduğunu savunan Çelik, Balkan Savaşı’nın da savaş meydanından önce diplomasi alanında kaybedildiğini öne sürüyor.
Kitap, bu başarısızlıkta diplomatların yetersizliklerinin yanı sıra hükümetlerin ve özellikle hariciye nezaretinin basiretsiz politikalarının giderek imparatorluğun çöküş sürecinde önemli bir etken olduğunu vurguluyor.
- Künye: Bilgin Çelik – Balkan İttifakı ve Osmanlı Diplomasisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, tarih, 328 sayfa, 2019
Dipnotski 