Demokrasi dışı siyaset çok farklı biçimlere bürünür ve farklı isimlerle bilinir.
“Diktatörlük”, “tiranlık”, “otoriterlik”, “otokrasi”, “totaliterlik” ve “despotluk”, demokrasi dışı devletleri demokrasiden ayırt etmek için kullanılan terimlerden yalnızca birkaçı.
İşte otoriterlik, totaliterlik ve diktatörlük gibi demokrasi dışı olarak ele alınan rejim tipleri üzerine çalışan Xavier Márquez bu eseri, “demokrasi dışılık” hakkında çok önemli bir çalışma olup demokratik devletleri demokrasi dışı devletlerden tam olarak hangi niteliklerin ayırdığını derinlemesine irdeliyor.
Demokrasi dışı rejimlerdeki iktidar sahiplerinin hepsi, iktidara tutunmaya çalışırken siyasi rakiplerini katletmez, protesto gösterilerini engellemez veya muhalif grupları doğrudan yasaklamaz.
Zira demokrasi dışı rejimlerin bazıları kendilerini neredeyse demokratik bir rejimmiş gibi gösterecek incelikli yöntemler kullanır ve seçim kaybetmemeyi sağlama alır; ancak bazıları çok daha acımasız yöntemler kullanır.
İşte Márquez’in de bize gösterdiği gibi, uluslararası ilişkilerin seyri, maddi kaynakların ulaşılabilirliği, muhalif grupların örgütlenme seviyesi ve hatta iktidar sahibinin vicdanı bile demokrasi dışı rejimlerin alacağı kendine özgü şekli ortaya çıkarmada önem taşır.
Kitap, demokrasi dışı siyaset içerisindeki belirgin ayrım ve farklılıkları ortaya koyduğu gibi, demokratikleşme sürecinin sancılarını masaya yatırarak bazı rejimlerin nasıl bir yandan otoriter/antidemokratik öğeler barındırırken, diğer yandan demokratikleşme yolunu katedebildiklerini çarpıcı örneklerle ortaya aktarıyor.
- Künye: Xavier Márquez – Demokrasi Dışı Siyaset: Otoriterlik, Diktatörlük ve Demokratikleşme, çeviren: İsmail Çekem, İletişim Yayınları, 429 sayfa, 2019
Dipnotski 