Taha Parla – Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye`de Korporatizm (2020)

Taha Parla, 20. yüzyıl egemen Türk siyasal düşüncesinin ve hatta Türk kamu felsefesinin korporatist olduğunu belirtiyor.

Yazara göre ideolojik ve kültürel yapılar gibi, örneğin 1982 anayasası da esas olarak korporatisttir ve genelde solidarist-dayanışmacı; zaman zaman, yer yer de faşizan ve faşist tonları ve dozlarıyla korporatisttir; bu nedenle de Türkiye’de politik-ideolojik “merkez” ortada değil, hep sağda olagelmiştir.

Parla, Türk işi korporatist siyasetin hem liberalizmin bireyciliğini, hem de sosyal sınıfların varlığını, sınıf çatışmasını, emek-sermaye çelişkisini reddettiğini, bunu da sıkı korporatif yapılarla sağlandığını belirtiyor.

Parla’ya göre, Türkiye’deki egemen koporatist düşüncenin ilk ve hâlâ en yetkin sistematik düşünürü ise Ziya Gökalp’tir.

İşte bu yetkin çalışma, Gökalp’in yaşadığı tarihsel ve toplumsal ortam, yaşamı ve siyasi kariyeri ve düşünsel gelişimini merkeze alarak Türkiye’de Kemalizm ve korporatizmin gelişimini kapsamlı bir biçimde ortaya koyuyor.

Kitap, esas olarak Ziya Gökalp’in düşünce sistemi üzerine, ama bu düşüncenin ardalanında duran İttihatçılar’a, Jön Türkler’e, 1. ve 2. Meşrutiyet’lere, hatta

Tanzimat’a ve bu düşüncenin uzantıları çeşitlemeleri olan Kemalizm ile

Cumhuriyet döneminin çeşitli akımlarına kadar uzanıyor.

Netice olarak kitabı, Türkiye’deki egemen korporatist dünya görüşü ve siyasal ideolojinin ortaya çıkışını Ziya Gökalp’in düşünsel ve siyasal macerası bağlamında ele alan çok önemli bir çalışma olarak tavsiye ediyoruz.

• Künye: Taha Parla – Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye`de Korporatizm, Metis Yayınları, siyaset, 2020