Din, dil ve sosyo-kültürel açıdan Türkçe konuşan Ortodokslar üzerine nitelikli bir çalışma.
Meryem Orakçı bu incelemesinde, Türkçe konuşan Ortodoksların kendi yayın organları üzerinden yaklaşık 35 yıla yaklaşımlarından yola çıkarak daha çok etnik köken tartışmalarıyla ön plana çıkmış bu topluluğu farklı bir perspektifle ele alıyor.
Çalışma bu yönüyle, Karamanlıların inanç dünyası, cemaat ilişkileri ve sorunlarının yanı sıra Türk-Yunan ilişkilerindeki iniş-çıkışlar arasında, kendilerine yer bulmaya çalışırken geçirdikleri dönüşümü gözler önüne sermesiyle önemli.
Karamanlıca yayınlar, 1924 yılı öncesinde Anadolu’nun oldukça özel ve gizemli bir parçası olan Karamanlıların/Türkçe konuşan Ortodoksların dünyasına açılan bir kapıdır.
Bu yayınlar sayesinde, Türkiye’den gönderilmelerine değin, Türk ve Yunan milliyetçiliği arasında sıkışmış bu topluluğun, 19. yüzyılın sonlarından itibaren iki milleti dönüştüren savaşları ve gelişmeleri nasıl değerlendirdikleri öğrenilebiliyor.
Türkçe konuşan Ortodokslar için bir dönüm noktası olan mübadelenin ardından, Yunanistan’da faaliyetine devam eden Karamanlıca basın, yeni vatanlarına alışmaya çalışan mübadillerin sancılı sürecine ve artık eski vatanları olan Türkiye’ye dışarıdan bakışlarına tanık olmamızı da sağlıyor.
İşte Orakçı’nın çalışması da, bütün bu süreci tarihsel ve çok yönlü bir perspektifle ortaya koyuyor.
- Künye: Meryem Orakçı – Karamanlıca Kaynakların Işığında Türkçe Konuşan Ortodokslar ve Türk – Yunan İlişkileri, Libra Kitap, tarih, 401 sayfa, 2020
Dipnotski 