‘Kıvamında Irkçılık’, günümüz ırkçılık tartışmalarında öne çıkan “ırksız ırkçılık” tezine alternatif bir bakış açısı sunuyor. Arslan, bunun yerine “ırkçılıksız ırk” fikrini ortaya koyarak ırkçılığın farklı katmanlarını sosyoanalitik bir çerçevede ele alıyor. Bu yaklaşım, yalnızca söylemsel düzeyde kalmıyor; toplumsal ilişkilerde özneleştirme süreçlerinin nasıl işlediğini gözler önüne seriyor.
Emre Arslan, bu bağlamda geliştirdiği ilişkisel özneleştirme teorisi ile göçmen öznenin içerici ama aynı zamanda değersizleştirici bir biçimde konumlandırıldığını gösteriyor. Göçmen özne, sürekli borç, yara ve yüklerle tanımlanırken; beyaz özne aynı süreçte özgüven, hafiflik ve sermaye ile güçleniyor. Böylece bir yanda görünmez bir dışlanma ve baskı mekanizması işlerken, diğer yanda ayrıcalıkların yeniden üretildiği bir üstünlük hali ortaya çıkıyor.
Arslan, bu dengesizliğin sadece bireysel veya ulusal düzeyde değil, küresel egemenlik ve sömürü ilişkileri içinde tam anlamını bulduğunu savunuyor. Göçmenlerin değersizleştirilmesi ile beyazların değer kazanması arasındaki karşıtlık, kapitalist sistemin sürdürdüğü hegemonik düzenle birleşiyor. Bu nedenle günümüzdeki ırkçılık biçimi, keskin ve açık saldırganlık yerine daha rafine, daha “kıvamında” bir görünüm kazanıyor.
Son olarak Arslan, bu yeni ırkçılık biçimini “Irkçılık Barışı” kavramıyla açıklıyor. Çoğunluk toplumlarının, tam eşitlik ile açık şiddet arasında gidip gelen bir dünya algısıyla hareket ettiğini ve bu algının “kıvamında ırkçılık” dediği hegemonik yapıyı beslediğini öne sürüyor. Böylece kitap, çağdaş ırkçılığın görünmezleşmiş yüzünü açığa çıkaran özgün bir teori öneriyor.
- Künye: Emre Arslan – Kıvamında Irkçılık: Göçmen Öznenin İçerici Değersizleştirilmesi Üzerine, Nika Yayınevi, sosyoloji, 320 sayfa, 2025
Dipnotski 