Evrenin hikâyesi, akıl almaz bir sıkışıklığın içindeki kozmik bir kıvılcımla başlıyor; 13,8 milyar yıl önceki bu başlangıç, ışınımın maddeye dönüşmesiyle atomaltı parçacıkların, atomların, yıldızların ve galaksilerin sahneye çıktığı uzun soluklu bir dönüşüme kapı açıyor. Kerem Cankoçak, bu büyük serüveni yalnızca fizik yasalarının soğuk diliyle değil, maddenin kendi macerasını felsefi bir derinlikle kavrayan bir anlatımla iz sürerek aktarıyor. Evrenin sürekli değişen yapısından yola çıkarak Dünya’nın oluşumuna, canlılığın ortaya çıkışına ve sonunda Homo sapiens’in evreni gözleyen bir varlık hâline gelişine uzanan çizgiyi berrak bir dille yeniden kuruyor.
Cankoçak’ın çalışması, yalnızca kozmolojinin ve parçacık fiziğinin temel taşlarını sadeleştiren bir popüler bilim kitabı değil; aynı zamanda Türkiye’de bilim yazınının gelişmesine büyük katkı sunan bir yaklaşımın ürünü. CERN’deki deneysel fiziğin karmaşık ayrıntılarını herkesin anlayabileceği bir açıklıkla aktarması, onu Türkiye’de bilimsel düşüncenin kamusallaşmasında öne çıkan isimlerden biri hâline getiriyor. ‘Maddenin Kısa Tarihi’, evrenin başlangıcından bugünkü toplumsal tartışmalara uzanan çizgide bilimin nasıl düşünsel bir pusula olabileceğini gösteriyor.
Her bölüm sonunda yer alan ileri okuma önerileriyle kitabı yalnızca bir anlatı değil, aynı zamanda bir rehber hâline getiren Cankoçak, maddenin yolculuğunu hem bilimsel hem de kültürel bağlamlarda kavramamıza yardımcı oluyor. Bu kısa tarih, evrenin kendini bizler aracılığıyla anlamaya başlayan bir hikâye olduğunu hatırlatan, Türkiye’de bilime ilginin gelişimini de besleyen önemli bir çalışma.
- Künye: Kerem Cankoçak – Maddenin Kısa Tarihi: Büyük Patlamadan CERN Deneylerine Maddenin Yolculuğu, Alfa Yayınları, bilim, 304 sayfa, 2025
Dipnotski 