Cumhuriyet’in Eğitim Politikaları

Işık Kansu – Bir Ortaçağ Hayaleti: Ensarlı Eğitim (2017)

Son zamanlarda eğitim alanında yaşanan en büyük sorunlardan biri de, laik eğitimin tüm kazanımlarının karşısında duran bir yapı olarak Ensar Vakfı’nın devlet eliyle ülkenin eğitim sistemine dâhil edilmesi.

Ensar Vakfı’nın AKP’nin yan kuruluşu gibi olduğunu belirten Işık Kansu da bu önemli çalışmasında, AKP’nin eğitime yönelik saldırılarının en önemli araçlarından biri haline gelen Ensar Vakfı’nın kuruluşunu, gelişimini ve AKP’nin vakfı ne şekilde kullandığını gözler önüne seriyor.

Ensar Vakfı’nın İran’da şeriatçı Humeyni yönetimiyle aynı dönemde kurulduğunu ve vakfın bugün “AKP’nin aile vakfı” haline geldiğini söyleyen Kansu, vakfın kurucuları ve yöneticileri arasında AKP’li bakanların, belediye başkanlarının ve AKP yöneticileriyle onların çocuklarının bulunduğunu ve bu ilişkinin giderek genişleyerek protokollerle doğrudan devlet yönetmeye, eğitim sistemini belirlemeye kadar vardığını belirtiyor.

Kansu’nun çalışması, eğitimin bugün çağdaş uygarlık düzeyinden çıkması ve Ortaçağ özgü bir beyin yıkamaya dönüşmesi karşısında tüm velileri duyarlı olmaya çağırıyor.

Künye: Işık Kansu – Bir Ortaçağ Hayaleti: Ensarlı Eğitim, Telgrafhane Yayınları, eğitim, 112 sayfa, 2017

İlker Dere – Hasan Tahsin Banguoğlu (2014)

Hasan Tahsin Banguoğlu, tek parti döneminde din eğitiminin yolunu açan bakan olarak biliniyor.

Kitap bu yönüyle en çok, Banguoğlu’nun Milli Eğitim Bakanlığı yaptığı dönemdeki gelişmeleri aydınlatmasıyla önemli.

Türk-İslam tezinin müfredata yerleştirilmesinin de mimarı olan Banguoğlu’nun çalışmaları, Türk eğitim sisteminin gelişimi ve bugüne devreden sorunları gözetilerek okunduğunda, doğal olarak pek aydınlatıcı sonuçlar vermiyor.

Künye: İlker Dere – Hasan Tahsin Banguoğlu, Akıl Fikir Yayınları, biyografi, 280 sayfa

Pakize Türkoğlu – Kızlar da Yanmaz (2011)

KIZLAR DA YANMAZ, Pakize Türkoğlu, İş Kültür Yayınları, anı, 547 sayfa

Eğitimci Pakize Türkoğlu ‘Kızlar da Yanmaz’da, Cumhuriyet’in ilk yıllarına dair tanıklığını okurlarıyla paylaşıyor. Kitap adını, Türkoğlu’nun babasına ait “Kızlar da yanmaz, okuyabilirsin” cümlesinden alıyor. Yazar, Cumhuriyet’in ilk dönemlerine dair gözlemlerini sunarken, henüz ayaklarının üstünde durmaya başlayan yeni Türkiye’nin eğitim konusunda ne gibi çalışmalar yaptığını da, kişisel eğitim serüveni üzerinden izliyor. Türkoğlu, ilk kez köyünden çıkıp bucaktaki ilkokula başlayışını; Aksu Köy Enstitüsü ve Hasanoğlan Köy Enstitüsü’ndeki eğitim yıllarını, dönemin Türkiye’sinin siyasal ve toplumsal durumunuyla çerçeveleyerek anlatıyor.