Kolektif – Politik ‘Şeyleri’ Tasniflemek (2025)

Komplo teorilerine yaklaşım, geçmişe kıyasla bugün çok daha karmaşık bir soru halini alıyor. Bu kitap, meseleyi tekil cevaplardan ziyade, komplo teorilerini anlama biçimlerini inceleyen bir bakışla ele alıyor. Amacı, bu teorilerin sunduğu dünya tasavvurunun ardındaki ideolojik sınıflandırma mantığını çözümlemek. Sosyal bilimler perspektifinden hareket eden yazar, komplo teorilerinin yalnızca irrasyonel veya paranoyak bir tutumun ürünü olarak damgalanmasını sorguluyor.

Eser, komplo teorilerini baştan reddetmek yerine, onların siyasî coğrafya ve yerel-kültürel bağlamla kurduğu ilişkileri anlamaya odaklanıyor. Bu yaklaşım, araştırmacıya hem eleştirel hem de mesafeli bir duruş imkânı sağlıyor. Kitap, komplo teorilerinin toplumsal işlevlerini, kategorik yapılarını ve söylemsel bağlamlarını analiz ederek, onları yalnızca yanlış bilgi üretimi olarak değil, belirli bir düşünme biçimi ve toplumsal ilişki kurma tarzı olarak konumlandırıyor.

Bu çerçevede, okura hem teorik hem de yöntemsel bir araç seti sunarak, komplo teorilerini tek boyutlu bir reddedişin ötesine taşıyor. Böylece konu, günümüz siyasal ve kültürel tartışmalarıyla bağlantılı olarak, daha geniş ve eleştirel bir perspektifle değerlendirilebiliyor.

Kitaba katkıda bulunan yazarlar ise şöyle: İsmet Parlak, Yağız Alp Tangün, Efe Baştürk, Toygar Sinan Baykan, Hamit Bozarslan, Kadir Dede, Mehmet Güldal, Kerem Karaosmanoğlu, Mehmet Akif Kumtepe, Beate Küpper, Armağan Öztürk, Erol Sağlam, Elif Sandal Önal, Doruk Tatar, Çağla Pınar Tunçer, Andreas Zick.

  • Künye: Kolektif – Politik ‘Şeyleri’ Tasniflemek: Komplo Teorileri Nasıl Okunmalı, editör: İsmet Parlak, Yağız Alp Tangün, İmge Kitabevi, siyaset, 409 sayfa, 2025

Pınar Uyan Semerci, Emre Erdoğan ve Elif Sandal Önal – “Biz”liğin Aynasından Yansıyanlar (2017)

Türkiye’de özellikle son yıllarda, siyasilerin de büyük çabaları neticesinde, dikkat çekici bir toplumsal ayrışma gözlemleniyor.

İşin kötü tarafı ise, bunun yalnızca geçici bir durum olmayıp artık gençlere ve hatta çocuklara kadar inmiş olması.

İki buçuk yılı bulan bir TÜBİTAK araştırmasının kitaplaşmış hali olan elimizdeki eser, gençlerde kimlikler ve ötekileştirmenin nasıl dönüştüğünü kayıt altına alıyor.

Farklı disiplinlerin bakış açılarından yararlanan ve birebir görüşmelerle desteklenen çalışma,

  • Ötekileştirmenin nasıl gerçekleştiğini,
  • Gençlerin kimliksel aidiyetlerinde hangi belirleyicilerin geçerli olduğunu,
  • Ötekileştirme mekanizmasının nasıl işlediğini,
  • Kimliklerin inşa edilişini ve ötekileştirme mekanizmalarının oluşumunu etkileyen temel faktörleri,
  • Ve bunun gibi pek çok önemli konuyu aydınlatıyor.

Kitap, hem bizdeki ötekileştirme, önyargı ve ayrımcılığın toplumsal alana ne denli yoğun sirayet ettiğini daha iyi kavramak hem de buna karşı ne yapabileceğimizi anlamak için iyi bir fırsat.

  • Künye: Pınar Uyan Semerci, Emre Erdoğan ve Elif Sandal Önal – “Biz”liğin Aynasından Yansıyanlar: Türkiye Gençliğinde Kimlikler ve Ötekileştirme, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, sosyoloji, 335 sayfa, 2017