Etiket: İlhan Başgöz

İlhan Başgöz – Gemerek Nire Bloomington Nire: Hayat Hikâyem (2017)

İlhan Başgöz, folklor alanında yaptığı sayısız çalışmayla yalnızca Türkiye’de değil, dünya çapında beğeni kazanmış isimlerden.

Amerikan Folklor Derneği’nin onur üyelerinden olan ve halen Bloomington Üniversitesi’nde çalışmalarını yürüten Başgöz otobiyografisinde, Sivas Gemerek’te başlayıp Ankara’ya, Tokat’a Londra ve Amerika’ya uzanan maceralı hayatından önemli detayları bizimle paylaşıyor.

Başgöz kitabında:

  • Doğup büyüdüğü Gemerek’i,
  • Ali çevresini,
  • Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ndeki öğrencilik yıllarını,
  • Pertev Naili Boratav ve Wolfram Eberhard’ın öğrencisi oluşunu,
  • Fakülte yıllarında tanıştığı Enver Gökçe ile Gökçe’nin ölümüne değin süren sıkı dostluğunu,
  • Halk Edebiyatı Kürsüsü’ndeyken siyasi nedenlerle Tokat Lisesi’ne sürülüşünü,
  • Edebiyat öğretmeni olarak görev yaptığı Tokat Lisesi’nde yaptığı çalışmalarla şehrin kültürel ortamına yaptığı katkıları,
  • Ülkenin sıkıntılı döneminde sürekli iktidarların hedefi haline gelişini ve Sansaryan Han’da sorguya çekildiği zamanları,
  • Siyasi baskılar nedeniyle 1960 yılında Londra’ya göç edişini,
  • Londra’da Can Yücel ile aralarında başlayan dostluğu,
  • Amerika’da California ve Berkeley üniversitelerinde görev aldığı dönemi,
  • Ve burada ünlü dilbilimci Andreas Tietze ile yaptıkları çalışmaları anlatıyor…

Hocası Pertev Naili Boratav’ın “Hayatımın ilk övünülecek ve güvenilecek meyvesi” dediği Başgöz’ün kitabı, yukarıdaki isimlerin yanı sıra, Yaşar Kemal, Sabit Müdami, Fikret Otyam, Kemal Tahir ve Aziz Nesin gibi birçok önemli kişiye dair anlatımlar da yer alıyor.

Cumhuriyetle yaşıt Başgöz’ün anıları, kendisinin kişiliğine ve çalışmalarına daha yakından bakmamıza fırsat verdiği gibi, ülkenin yakın tarihinin dönüm noktalarını adım adım izleyebilmemize de rehberlik ediyor.

  • Künye: İlhan Başgöz – Gemerek Nire Bloomington Nire: Hayat Hikâyem, İş Kültür Yayınları, otobiyografi, 480 sayfa

İlhan Başgöz – Türkü (2008)

Türkiye’nin önemli folklor araştırmacılarından İlhan Başgöz’ün bu çalışması, halk kültürünün ana kaynaklarından olan türküye odaklanıyor.

Türküyü, “gerçekle hayali birleştiren şiir” olarak tanımlayan Başgöz, türkülerin Anadolu kültüründeki kaynaklarını ve türlerini değerlendiriyor.

  • Gurbet türküleri,
  • Hapishane türküleri,
  • Asker türküleri,
  • Ninniler,
  • Ağıtlar,
  • İş türküleri,
  • Ve mâniler, çalışmada ele alınan başlıca türkü türleri.

Yazar ayrıca, türkülerde anlam kayması, kalıp sözler ve kalıp dizeler, türküde biçim özellikleri ve türkülerin toplumsal işlevi gibi, birçok aydınlatıcı konuyu da irdeliyor.

  • Künye: İlhan Başgöz – Türkü, Pan Yayıncılık, folklor, 191 sayfa

İlhan Başgöz – Türkülü Aşk Hikâyeleri (2012)

  • TÜRKÜLÜ AŞK HİKÂYELERİ, İlhan Başgöz, Pan Yayıncılık, folklor, 528 sayfa

 

İlhan Başgöz’ün uzun soluklu derlemelerine dayanan nitelikli eseri ‘Türkülü Aşk Hikâyeleri’, halk âşıklığı geleneğini kapsamlı bir biçimde ele alıyor. Ortadoğu ve Yunanistan’da aşk hikâyesi (Romans) geleneği ve âşığın kökeni, âşıkların hayat tarzı gibi konuları açıklayarak çalışmasına başlayan Başgöz, ardından, Anadolu halk hikâyelerinin biçimsel yapısını analiz edip çözümlüyor. Yazar kitabının devamında ise, bir dinleyici grubuna hikâye anlatma sürecini, bu süreçte baskın olan adetleri ve bu süreçte dinleyicinin nasıl bir rol aldığını analiz ediyor. Kitabın ekler bölümünde de, kimi hikâye örnekleri yer alıyor.