2012 – Dipnotski

Kolektif – Dünyanın Durumu (2012)

DÜNYANIN DURUMU 2012, kolektif, çeviren: Ayşe Başcı, İş Kültür Yayınları, siyaset, 377 sayfa

Her yıl dünyanın mevcut durumunu değerlendiren Worldwatch Enstitüsü’nün 2012 yılı teması ‘Sürdürülebilir Bir Refaha Doğru’ başlığını taşıyor. Kitaba katkıda bulunan yazarlar, yeşil ekonominin geliştirilmesi, fazla gelişmiş ülkelerde küçülmenin sağlanması, kapsayıcı ve sürdürülebilir kentsel kalkınma, sürdürülebilir ulaşım ve teknoloji, dünya nüfusunun artışını önleyecek stratejiler, tüketimin azaltılmasıyla ilgili yeni kamu politikaları, iklim değişikliği sonucunda gıda güvencesi ve eşitliğinin sağlanması, sürdürülebilir bir ekonomi ve ekosistem için yerel yönetimleri doğru yola sevketmek gibi konularda öneriler sunuyor.

Mevlânâ Celâleddin Rûmî – Divân-ı Kebir’den Seçmeler (2012)

DİVÂN-I KEBİR’DEN SEÇMELER, Mevlânâ Celâleddin Rûmî, hazırlayan ve çeviren: Mehmet Kanar, Say Yayınları, tasavvuf, 520 sayfa

‘Divân-ı Kebir’, 13. yüzyılda yaşamış büyük mutasavvıf Mevlânâ Celâleddin Rûmî’nin aruzun yirmi dört bahrinde yazdığı gazel türündeki şiirleriyle rubailerinden oluşuyor. İşte elimizdeki çalışma, ünlü eserden, Mehmet Kanar’ın seçtiği gazel ve rubailer barındırıyor. Mevlânâ’nın buradaki eserleri, tasavvufun en ünlü metinleri olmalarının yanı sıra, satır aralarında O’nun yaşadığı dönemin koşullarını aydınlatacak detaylar barındırmasıyla da önemli bir tarihi kaynak niteliğinde. Kitabın sonunda, tasavvuf anlayışı ile Mevlânâ’nın düşüncesine giriş yapmak isteyenlere hitap eden nitelikli bir kavramlar sözlüğü de sunuluyor.

Yüzbaşı Naci Efendi – Balkan Savaşı’nda Edirne Kuşatması’na Ait Harp Ceridesi (2012)

BALKAN SAVAŞI’NDA EDİRNE KUŞATMASI’NA AİT HARP CERİDESİ, Yüzbaşı Naci Efendi, çeviri: Hülya Toker, Alfa Yayınları, tarih, 173 sayfa

Balkan Savaşları’nın 100. yılı anısına yayınlanan elimizdeki kitap, savaşın en önemli duraklarından olan Edirne kuşatması konusunda detaylar sunuyor. Kitabın yazıldığı sırada Edirne Askerî İdadi Mektebi’nde öğrenci olan Yüzbaşı Naci Efendi, 1. Balkan Savaşı sürerken, Bulgaristan ordusunca gerçekleştirilen ve 1912 Ekim ortalarından başlayarak 26 Mart 1913’e kadar süren kuşatmayı gün gün not ediyor. Naci Efendi ayrıca, Edirne etrafındaki tabyaları, cephelerdeki savunma kuvvetlerini, piyade alaylarının ileri hatlarını, kuşatma zamanında piyadedeki erzak fiyatlarını ve kuşatmada bulunmuş Edirne Askerî Lise öğrencilerini de anlatıyor.

Alan Sokal ve Jean Bricmont – Son Moda Saçmalar (2012)

SON MODA SAÇMALAR, Alan Sokal ve Jean Bricmont, çeviren: Barış Gönülşen, Alfa Yayınları, bilim, 416 sayfa

Fizik profesörü Alan Sokal ile fizikçi Jean Bricmont’un ‘Son Moda Saçmalar’ı, postmodern düşünce ve onun önemli temsilcileriyle giriştiği hesaplaşmayla, zamanında tartışma yaratmıştı. Her şey, Sokal’ın çağdaş postmodern kuramcıların anlaşılması imkânsız dilini alaya aldığı bir makaleyi, saygın kültür çalışmaları dergisi Social Text’te yayınlamasıyla başlamıştı. Sokal’ın Bricmont’la kaleme aldığı kitap ise tartışmayı daha üst boyutlara taşıyarak, Lacan, Baudrillard, Virilio, Kristeva, Deleuze ve Guattari gibi postmodern kuramcıların matematik ve fizik başta olmak üzere, bilimsel kavramları istismar ettiklerini savunuyor.

Peter D. Thomas – Gramsci Çağı (2012)

GRAMSCI ÇAĞI, Peter D. Thomas, çeviren: İlker Akçay ve Ekrem Ekici, Dipnot Yayınevi, felsefe, 611 sayfa

Peter D. Thomas’ın elimizdeki çalışması, İtalyan devrimci ve düşünür Antonio Gramsci’nin mirası konusunda en aydınlatıcı çalışmalardan biri. Gramsci’nin ‘Hapishane Defterleri’ ile Gramsci hakkındaki literatürü eleştirel bir gözle analiz eden Thomas, öncelikle Louis Althusser ve Perry Anderson’ın düşünür hakkındaki yorumlarıyla hesaplaşıyor. Yazar ardından, Gramsci’nin düşüncesinin kuramsal ve tarihsel bağlamını aydınlatıyor, O’nun eleştirel modernlik kuramının gelişimini betimliyor ve hegemonya, rıza, zor, sivil toplum ile devlet ve farklılaşmış siyasal iktidar gibi, Gramsci’nin temel politik terimlerini çözümlüyor.

Simon Critchley – Kıta Felsefesi (2012)

Simon Critchley elimizdeki rehber çalışmasında, kıta felsefesi olarak adlandırılan yaklaşımı düşünürler, gelenekler ve akımlar üzerinden ele alıyor ve felsefenin geleceği üzerine bir dizi varsayımda bulunuyor.

Critchley, kıta felsefesini, bu terimin tarihi ve anlamı ile karşı kutbu oluşturduğu söylenen analitik ya da Anglo-Amerikan felsefesinden nasıl farklılaştığı tartışmasını kitabının merkezine alırken, kıta felsefesini yeniden tanımladığı gibi, bu felsefenin Anglo-Amerikan gelenek tarafından göz ardı edilen çok sayıda sorunu gündeme getiren apayrı bir felsefi gelenekler ve uygulamalar dizisini içerdiğini savunuyor.

Künye: Simon Critchley – Kıta Felsefesi, çeviren: Hakan Gür, Dost Kitabevi, felsefe, 178 sayfa

Daniel Frampton – Filmozofi (2012)

FİLMOZOFİ, Daniel Frampton, çeviren: Cem Soydemir, Metis Yayınları, sinema, 341 sayfa

Daniel Frampton ‘Filmozofi’de, sinema ile gerçeklik arasındaki kavramsal bağı sorgulayarak, filmin benzersiz bir dünya, neredeyse geleceğin dünyasını sunduğu argümanını tartışıyor. Burada “Filmozofi” kavramını geliştiren Frampton’a göre, film bir tür düşünmedir ve Filmozofi’nin temel kavramlarından olan film-zihin de, filmin ampirik bir betimlenişi değil, bilakis filmin eylemlerinin ve kökenlerinin “kavramsal” olarak anlaşılmasıdır. Frampton bu kavramsal çerçeveden yola çıkarak, film felsefesinin ortaya koyduğu meselelere, film-zihin ve film-düşünme kavramlarının, özetle Filmozofi’nin bir açıklama getirebileceğini savunuyor.

Emine Fetvacı – Sarayın İmgeleri (2012)

SARAYIN İMGELERİ, Emine Fetvacı, çeviren: Nurettin Elhüseyni, Yapı Kredi Yayınları, tarih, 383 sayfa

Emine Fetvacı, ilgi çekici çalışması ‘Sarayın İmgeleri’nde, resimli tarih kitaplarının 16. yüzyılda Osmanlı sarayında kimlik oluşumundaki merkezi rolünü irdeliyor. Bu dönemde resmedilen Osmanlı anlatılarının hepsinin, ideal padişah ve onun sarayla ve devletle ilişkisi konusunda ayrı bakışlar sunduğunu söyleyen Fetvacı, bu resimli tarih kitapların hedef kitlesi ve dolaşımını; Osmanlı sarayında kitapların hazırlanış sürecini; Osmanlı’nın farklı devlet adamlarının resimli tarihlerin gelişimine katkılarını ve resimli tarih kitaplarının Osmanlı hayal gücü üzerinde bıraktığı etkileri zengin görsel materyaller eşliğinde araştırıyor.

Laure Murat – Cinsiyet Yasası (2012)

CİNSİYET YASASI, Laure Murat, çeviren: İsmet Birkan, Dost Kitabevi, kültür tarihi, 300 sayfa

Daha çok 19. ve 20. yüzyıl edebiyatı, kültür tarihi ve cinsiyet araştırmalarıyla ilgilenen Laure Murat elimizdeki kitabında, üçüncü cinsin kültür tarihindeki yerini, zengin bir arşiv taraması eşliğinde saptıyor. Murat, Theophile Gautier’nin erkek kılığına giren bir kadını anlattığı ‘Mademosielle de Maupin’ romanından Balzac’ın bir romanında “üçüncü cins”le özdeşleşen bir figürüne, Paris’te polis teşkilatı arşivlerinde üçüncü cinse dair tutanaklardan 20. yüzyılda başlayan cinsiyet değiştirmeye yönelik cerrahi operasyonlara ve belli başlı edebi yapıtlarda üçüncü cinsin ele alınışına kadar pek çok detayı değerlendiriyor.

H. Güzin Üçışık ve H. Fehim Üçışık – Çevre Hukuku (2012)

ÇEVRE HUKUKU, H. Güzin Üçışık ve H. Fehim Üçışık, Ötüken Yayınları, hukuk, 319 sayfa

İki yazarlı elimizdeki kitap, çevre hukukuna dair kanunlar ve yargı kararlarının yanı sıra, çevre alanındaki çok sayıda yönetmelikteki ayrıntılı ve önemli düzenlemeleri barındırıyor. Yazarların, uzun zamandır farklı üniversitelerde verdikleri Çevre Hukuku derslerinin bir ürünü olan çalışmada, çevre hukukunun temel ilke ve kavramları, çevre kirliliği, çevre konusunda yetkili kurum ve kuruluşlar, çevreyle ilgili genel tedbir ve yasaklar, çevre sorunlarına yol açabilen işletmelere özgü tedbir ve yasaklar, çevreyle ilgili cezai müeyyideler ve hukuki sorumluluk gibi alana dahil olabilecek pek çok konu değerlendiriliyor.