Etiket: Kürt Dili

Clémence Scalbert Yücel – Kürt Edebiyatının Anatomisi (2018)

Dil ve kültür politikaları, azınlık sorunları, Kürt sorunu, sınırlar ve sınır ötesi bölgeler gibi alanlarda çalışan Clémence Scalbert Yücel’in bu önemli çalışması, Kürt dili ve edebiyatı hakkında sağlam bir analiz sunuyor.

Yücel burada, Türk dil politikalarıyla Kürt dil politikalarını, ayrıca Kürt yazınsal alanının tarihsel oluşumu ve yapılanmasını derinlemesine irdeliyor.

Kitapta,

  • Türk dil politikalarının yasal bileşeni ve artan yasaklar,
  • Bir araç ve bayrak olarak Kürt dili,
  • Kürt dil politikalarında Marksist yorumlar,
  • Türkiye’de 1991 yılından sonra kültürel politikaların umumileşmesi,
  • PKK ve PSK gibi örgütlerin Kürt diline yönelik yaklaşımları,
  • Siyasette dillerin kullanım biçimleri arasındaki farklılıklar,
  • İsveç’te Kürt edebiyat çevresinin ortaya çıkış zemini,
  • İsveç’te yazınsal faaliyetlere yönelik devlet desteği,
  • Kürtçe yazının biçimlenmesi,
  • Kürtçe’de Hawar, Nûdem ve Nûbihar gelenekleri,
  • Kürtçe yazanın eğitim mekânları olarak medreseler ve hapishaneler,
  • Türkiye’de Kürtçe yazanların ortaya çıkışında Mezopotamya Kültür Merkezi’nin rolü,
  • Ve Kürt edebiyatının dilbilimsel sınırları gibi, alana dair çok önemli konular ele alınıyor.

Künye: Clémence Scalbert Yücel – Kürt Edebiyatının Anatomisi, çeviren: Yeraz Der Garabedyan, Ayrıntı Yayınları, edebiyat inceleme, 272 sayfa, 2018

Mehmet Sait Çakar, Fehim Işık, Mehmet Mehmetoğlu, Esra Sadıkoğlu, Ronayi Önen ve Sami Tan – Ortaöğretim Kürt Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı (2011)

  • ORTAÖĞRETİM KÜRT DİLİ VE EDEBİYATI DERS KİTABI, Mehmet Sait Çakar, Fehim Işık, Mehmet Mehmetoğlu, Esra Sadıkoğlu, Ronayi Önen ve Sami Tan, Tarih Vakfı Yayınları, eğitim, 207 sayfa

Özerklik tartışmalarıyla beraber, bir yandan resmi dil ve Kürtçenin eğitim dili olup olmaması konusu tartışılırken, öte yandan var olan önyargılar masaya yatırılıyor. İşte, Kürt kültürü, dili ve edebiyatı konusunda yanlış ve eksik bilgilere sahip veya hiç bilgisi olmayan tüm ortaöğretim öğrencilerini hedefleyen elimizdeki ders kitabı, bu tartışmaya olumlu bir katkı sunmasıyla oldukça önemli. Kürt dilini ve Kürtçenin dünya dilleri arasındaki yerini tanımlamakla başlayan kitap, sözlü ve yazılı Kürt edebiyatından klasik Kürt edebiyatına, Kürtçe edebi metinlerde işlenen konulardan modern Kürt edebiyatına kadar birçok konuya odaklanıyor.

Faik Bulut – Kürt Dilinin Tarihçesi (2006)

  • KÜRT DİLİNİN TARİHÇESİ, Faik Bulut, Berfin Yayınları, inceleme, 421 sayfa

Faik Bulut, ‘Kürt Dilinin Tarihçesi’nin bir “alan çalışması olmadığını” ve bu Kürtçenin tarihine ilişkin çalışmaların ilki olduğunu söylüyor. Kitap, ‘Türk Tarih Tezinin Eleştirisi’, ‘Hint-Avrupalılık ve Dilleri’, ‘İrani Diller’, ‘Avesta-Ari Dil İlişkisi’, ‘Med Dili’, ‘Medce, Pehlevice, Farsça’, ‘Fars Dili’, ‘Pehlevi Dili’, ‘Med Dilinden Kürt Diline’, ‘Kürt Dili ve Lehçeleri’, ‘Kürt Dilinin Yapısı’, ‘Kürt Diline Yönelik Devlet Politikaları’ ve ‘Kürt Diline İlişkin Konum Belirleme Siyasetleri’ başlıklı on üç bölümden oluşuyor. Bulut’un kitabı, anadilde eğitim tartışmalarının yoğunlaştığı bu döneme rastgelmesiyle önemli bir işlev üstleniyor. Kitabın ayrıca, Türkçede Kürt dilinin tarihçesine dair bir başlangıç eseri olduğu söylenebilir. İlk baskısı 1993 yılında yapılan kitabın, Kürtçenin tarihini öğrenecek olanlara hitap edebilecek bir giriş kitabı olduğu söylenebilir.