Max Planck bu eserinde, teorik fiziğin temel ilkelerini sade ve anlaşılır bir dille açıklıyor. ‘Modern Doğa Anlayışı ve Kuantum Teorisi’ne Giriş’ (‘Acht Vorlesungen über theoretische Physik’), fiziğin temel yasalarını anlamak isteyenler için bir giriş niteliğinde. Klasik mekaniğin dayandığı Newton yasalarından başlayarak, enerji korunumu ve termodinamiğin ilkelerine geçiş yapıyor. Isı, iş, entropi ve geri dönüşümsüzlük gibi kavramların fiziksel anlamını tartışıyor. Bu bağlamda doğadaki süreçlerin yönlü ve istisnasız şekilde ilerlediğini, entropi artışıyla evrensel düzenin nasıl şekillendiğini aktarıyor.
Ardından elektromanyetik kuram ve ışığın doğası üzerinde duruyor. Maxwell denklemleriyle ışığın dalga yapısının ortaya konduğunu, ancak bu teorinin bazı deneyleri açıklamakta yetersiz kaldığını belirtiyor. Özellikle kara cisim ışıması problemi, klasik fiziğin sınırlarını zorlayan bir örnektir. Planck, bu sorunu çözmek için enerjinin sürekli değil, belirli “kuantum” birimlerinde yayıldığını öne sürüyor. Bu fikir, daha sonra kuantum mekaniğinin temelini oluşturuyor. Planck sabiti, doğanın en küçük enerji paketlerini belirliyor. Böylece, doğanın süreksiz ve olasılıklı bir yapıya sahip olabileceği fikri ortaya çıkarıyor. Bu devrim niteliğindeki yaklaşım, modern fiziği derinden etkileyerek Einstein, Bohr ve Heisenberg gibi bilim insanlarına ilham kaynağı oldu. Planck’ın bu dersleri, klasik fiziğin açıklamada yetersiz kaldığı olgulara yeni bir bakış sunuyor ve 20. yüzyılın fizik anlayışını temelden değiştirdi.
- Künye: Max Planck – Modern Doğa Anlayışı ve Kuantum Teorisi’ne Giriş, çeviren: Yılmaz Öner, Liberus Yayınları, fizik, 316 sayfa, 2025
Dipnotski 