Ernst H. Gombrich – Gölgeler (2020)

Resim sanatında gölgenin kullanımı, sanat tarihinde dönüm noktasıdır.

Ünlü sanat tarihçisi Ernst Gombrich de bu kısa ama çarpıcı kitabında, Batı sanatında gölgenin izini sürüyor.

Sanatta gölgelere ışığın etkisini artırmak ve objelerin biçimlerini belirginleştirmek amacıyla sık sık başvuruldu.

Gölgeler öyle etkilidir ki, hem betimlenen sahnenin atmosferini belirlemeye yardımcı olabilir hem de resmedilen alanın dışında kalan öğelerin varlığını açığa çıkarabilir.

Gombrich de burada, mitler, efsaneler ve felsefede gölge kavramının muğlak doğasına değiniyor, aynı zamanda ışığın kaynağının yeri, aydınlanan objenin biçimi, gölgenin düştüğü yüzey ve izleyicinin pozisyonu gibi belirleyici unsurları da ayrıntılı biçimde inceliyor.

Gombrich Rönesans’tan 17. yüzyıla kadar sanatçıların gölgeleri nasıl betimlediğini Caravaggio, Rembrandt ve da Vinci gibi ressamların eserleriyle örneklendiriyor.

Yazar ayrıca, takip eden yıllarda Romantik, İzlenimci ve Gerçeküstücü sanatçıların resimlerinde gölgeleri gerçekçilik ya da dramatiklik illüzyonu yaratmak amacıyla nasıl kullandıklarını da açıklıyor.

Kitabın, renkli illüstrasyonlar içeren özel bir baskıyla yayımlandığını da özellikle belirtelim.

  • Künye: Ernst H. Gombrich – Gölgeler: Düşen Gölgenin Batı Sanatında Tasviri, çeviren: Merve Yalçın, Everest Yayınları, sanat, 96 sayfa, 2020

Stewart Lee Allen – Kahvenin Hikâyesi (2018)

Avrupalılar kahve içmeye ne zaman başlamışlardı ve kahve onların hayatında neyin yerini almıştı?

Stewart Lee Allen, bu sorunun yanıtını aramak için dünyanın dörtte üçünü, yani yaklaşık olarak otuz iki bin kilometreyi trenle, Arap yelkenlisiyle, çekçekle, kargo gemisiyle, en sonunda bir eşekle kat etmiş ve ortaya bu kitabı çıkarmış.

Kitap, 2 bin yıldan daha uzun bir zaman önce Etiyopya’da kahvenin ilk kez bulunmasından başlayarak, okurunu bir dünya ve tarih yolculuğuna çıkarıyor.

Bu yolculukta karşımıza, sekiz yüzyıl önce kahvenin ilk kez ekildiği Güney Yemen’in köyleri, dünya üzerindeki en ilginç kahve içme mekânları, Fransız İhtilali zamanlarındaki Paris salonları ve kafeleri, Amerika’nın yol kenarı lokantaları, kahve içmenin kültürler üzerindeki yansımaları ve bunun gibi birçok enteresan bilgi çıkıyor.

  • Künye: Stewart Lee Allen – Kahvenin Hikâyesi, çeviren: Merve Yalçın, Maya Kitap, tarih, 224 sayfa, 2018