Etiket: Nova Kitap

Madelaine Böhme, Rudiger Braun ve Florian Breier – Nasıl İnsan Olduk (2023)

Münih’in batısında bir yerde, paleontolog Madelaine Böhme ve meslektaşları insanın kökenine dair ipuçları arıyordu.

Keşfettikleri şey hayal ettiklerinin de ötesindeydi: Danuvius Guggenmosi’nin 12 milyon yıllık kemikleri dünya çapında büyük ilgi uyandırdı.

Bu en eski insansı maymun, insanlık tarihiyle ilgili hâkim teorilere meydan okuyor; iskelet adaptasyonları, maymunlar ve insanlar arasında Afrika’da değil Avrupa’da yaşamış yeni bir ortak ataya işaret ediyordu.

Danuvius’un zamanından önce Afrika’dan Avrupa’ya seyahat eden büyük maymunlar kendi kökenlerimizi anlamanın anahtarı olabilir mi?

Böhme, uzmanlığını kullanarak milyonlarca yıl önce Afrika’dan Avrupa’ya kara köprüleriyle geçen ve karşılaştıkları zorlu koşullara yanıt olarak evrimleşen büyük maymunların hayranlık uyandıran hikâyesinin parçalarını bir araya getiriyor.

Bu esnada da bizi araştırmasının perde arkasına götürerek eski evrim teorileriyle tanıştırıyor, sararmış etiketlerle unutulmuş fosilleri bulduğu küflü müze deposunun derinlerinde gezdiriyor.

Elbette ekibiyle birlikte Danuvius guggenmosi’yi ortaya çıkardığı önemli kazıyı ve keşfinin dünya çapında yarattığı inanılmaz yankıları da paylaşıyor.

Kitap, fosil keşifleriyle maymunların ve insanların atalarının kökenlerine dair uzun süredir var olan fikirlere meydan okumasıyla dikkat çekiyor.

  • Künye: Madelaine Böhme, Rudiger Braun ve Florian Breier – Nasıl İnsan Olduk: İnsanlığın Kökeninin İzinde, çeviren: Regaip Minareci, Nova Kitap, bilim, 288 sayfa, 2023

Ben Mezrich – Antisosyal Ağ (2023)

New York Post tarafından Yılın En İyi Kitabı seçilen ‘Antisosyal Ağ’, Wall Street zenginlerinin âdeta bir gecede nasıl battıklarını anlatıyor.

ABD merkezli GameStop şirketi, video oyunları ve elektronik cihazlar satan sıradan bir şirketti.

Fakat pek çok şirket gibi Covid-19 pandemisinden nasibini almış, pek çok şubesini kapatacağını açıklamıştı.

Ayrıca borsadaki hisseleri de tarihin en düşük seviyesine gerilemişti.

Yatırımlarını GameStop’un batacağı tahminine göre şekillendiren Wall Street zenginleri ellerini ovuşturup gün sayıyordu.

Ama sonra Reddit’teki WallStreetBets isimli forumun kullanıcıları hızla organize oldu ve milyonlarca insan, şirket hisselerini 3 dolar seviyesinden 460 dolara yükseltti.

Bu beklenmedik yükseliş sonrasında Wall Street zenginleri 5 milyar dolardan fazla zarar etti ve bu olay finans dünyasının en sıra dışı olaylarından biri olarak kaydedildi.

Çoksatan yazar Ben Mezrich bu kitabında Elon Musk, Steve Cohen, Mark Cuban gibi milyarderlerin hikâyeleri ile ABD finans tarihinin en çalkantılı olaylarından birini büyüleyici bir şekilde ve hiç bilinmeyen detaylarıyla anlatıyor.

  • Künye: Ben Mezrich – Antisosyal Ağ: GameStop Olayı ve Wall Street’i Dize Getiren Bir Grup Amatörün Gerçek Hikâyesi, çeviren: Cumhur Özkaya, Nova Kitap, inceleme, 272 sayfa, 2023

Glenn R. Schiraldi – Psikolojik Sağlamlık (2023)

Hayatın fırtınaları karşısında bazı insanlar sapasağlam dururken bazıları neden savrulup gider?

Psikolojik sağlamlık bu sorunun anahtarıdır.

Psikolojik sağlamlık, sevdiğiniz birini kaybetmek, işten çıkarılmak, ciddi hastalıklar yaşamak ve hatta gündelik sıkıntılar gibi çeşitli zorlukların ve stres verici olayların ardından toparlanabilme becerisidir.

Psikolojik sağlamlık, zorluklar karşısında insanların güçlü tepkiler verebilmesini sağlayan beden, zihin ve karakter gücüdür.

Kısacası, psikolojik sağlamlık ruh sağlığının yapıtaşıdır.

Glenn Schiraldi ‘Psikolojik Sağlamlık’ kitabında, pozitif psikoloji, bilişsel davranışçı terapi, kabul ve kararlılık terapisi ve bilinçli farkındalık gibi kanıta dayalı yaklaşımlarla, zorlayıcı durumların ardından nasıl toparlanabileceğinizi açıklıyor.

Ayrıca travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, depresyon, öfke ve madde bağımlılıkları gibi stres kaynaklı sorunları önlemek ve iyileştirmek için etkili beceriler sunuyor.

Schiraldi, psikolojik sağlamlık eğitiminde okuru üç önemli aşamadan geçiriyor: psikolojik sağlamlığın önemli sorunları hakkında temel bir anlayış kazanmak, okurun kendi psikolojik sağlamlık düzeyini belirlemesi ve sonra da psikolojik olarak sağlam bir zihin oluşturup devamlılığının sağlanması için okura çeşitli etkinliklerle rehberlik etmek.

Yazar, hayatın zorluklarına karşı ihtiyacımız olan esnekliği nasıl geliştireceğimizi öğretiyor.

  • Künye: Glenn R. Schiraldi – Psikolojik Sağlamlık (Rezilyans), çeviren: Mirhan Petek, Nova Kitap, psikoloji, 312 sayfa, 2023

Brian M. Fagan ve Nadia Durrani – Meraklısına Tarihöncesi Dünya (2023)

‘Meraklısına Tarihöncesi Dünya’, Afrika’daki kökenlerimizden endüstrileşme öncesinin görkemli uygarlıklarına ve yakın geçmişin şehirlerine uzanan insanlığın tarihöncesinin çarpıcı hikâyesini aktarıyor.

İki arkeolog ve deneyimli tarih yazarı, uzak atalarımızın Eski Dünya’ya yayılmasını, Homo sapiens’in ortaya çıkışını, ondan çok sonra Avrupa, Avrasya, Asya ve Amerika’ya kalıcı olarak yerleşmesini anlatıyor.

Avcı toplayıcılardan sonra dünyanın çeşitli bölgelerinde çiftçilik ve hayvan evcilleştirmenin kökenlerine odaklanıyor, bu yeni ekonomilerin insan varoluşunu nasıl da çarpıcı bir biçimde değiştirdiğini gözler önüne seriyor.

Kudretli hükümdarları ve ideolojilerini, uygarlıkların yükselişiyle düşüşünü ve pek çoğunun maruz kaldığı uzun kuraklığın yıkıcı etkilerini anlatarak tarihöncesi dünyanın neden modern dünya için önemli olduğuna cevap arıyor.

Tarihöncesi geçmişimizin insanlığın kökenlerinden günümüze dek uzanan bir değerlendirmesini küresel bir bakışla, sade olmakla beraber keyifli bir üslupla sunan kitap, insanlığın erken tarihinin hikâyesi ve onun modern dünyayla bağlantısını merak edenler için harikulade bir kılavuz.

  • Künye: Brian M. Fagan ve Nadia Durrani – Meraklısına Tarihöncesi Dünya: İnsanlığın Erken Tarihinin Hikâyesi, çeviren: Ilgın Yıldız, Nova Kitap, bilim, 264 sayfa, 2023

Michelle Nijhuis – Türleri Kurtarmak (2023)

On dokuzuncu yüzyılın sonlarında, insanlık en nihayetinde yıkıcı bir gerçeğin farkına vardı: Hızla sanayileşen ve küreselleşen toplumlar, pek çok hayvan türünü yok olmaya sürüklüyordu.

Başarılı bilim gazetecisi Michelle Nijhuis, modern doğa koruma hareketinin tarihini, bu harekette rolü olan Aldo Leopold ve Rachel Carson gibi önemli aktivistlerin ve biliminsanlarının hayatlarına ve fikirlerine dokunarak gözler önüne seriyor.

Amerikan bizonu gibi meşhur türleri kurtarmak için verilen erken dönemli savaşlardan, bugün türlerin yaşam hakkını savunmak için daha büyük ölçekte sergilenen küresel çabaya kadar her şeyi anlatırken doğa koruma hareketinin ırkçılık ve sömürgecilikle gölgelenen karanlık yanlarını da ortaya çıkarıyor.

Türler yok olmaya devam ederken ve iklim değişikliğinin etkileri katlanarak artarken, ‘Türleri Kurtarmak’, doğa koruma hareketinin nasıl tüm türleri koruyacak bir girişime dönüştürülebileceğini gösteriyor; buna kendi türümüz de dahil.

Kitapta, çevre hareketinin tarihi tüm çalkantıları, tutkuları ve sorunlarıyla ele alınıyor.

  • Künye: Michelle Nijhuis – Türleri Kurtarmak: Soyların Tükendiği Bir Çağda Yaşam Savaşı, çeviren: Emre Can Petek, Nova Kitap, bilim, 392 sayfa, 2023

Robert J. Shiller – İrrasyonel Coşku (2023)

Bizleri zamanında hem emlak balonu hem de borsadaki teknoloji hisseleri konusunda uyarmış olan Nobel Ödüllü ekonomist Robert Shiller, ilk yayımlandığından bu yana davranışsal ekonomi ve piyasa oynaklığı üzerine bir klasik haline gelen yapıtı ‘İrrasyonel Coşku’nun bu genişletilmiş edisyonunda, 2008-2009’daki finans krizinden bu yana yatırımcılar arasında irrasyonel coşkunun azalmadığı, aksine arttığı yolunda uyarıda bulunuyor.

Yüksek fiyatlı hisse ve tahvillerin yanı sıra artan emlak fiyatları da düşünülünce, 2008’deki krizin ardından kendini göstermeye başlayan ekonomik canlılığın aslında Shiller’ın, “psikolojik faktörlere dayalı oynaklık, varlıklar piyasasının asli özelliğidir” şeklindeki argümanının bir diğer dışavurumu olması işten bile değil.

Borsa ve emlak piyasalarını inceleyen –ve bu piyasalardaki çöküşleri önceden tahmin etmesiyle üne kavuşan– ‘İrrasyonel Coşku’nun elimizdeki son edisyonunda bu ikisine ek olarak tahvil piyasaları da masaya yatırılıyor, böylece büyük yatırım piyasalarının hemen hepsi kitabın kapsamına girmiş oluyor.

Sunulan verilerin de tamamen güncellendiği bu edisyonda, Shiller’ın 2013’teki Nobel Ödül Töreni’nde verdiği seminer de yer alıyor.

Shiller yatırımcıların dikkate alması gereken bir mesaj veriyor: Portföyünüzün yeterince çeşitlendirildiğinden emin olun.

Daha fazla tasarruf edin ve geçmiş on yılların çift haneli kazançlarının emekliliğinizi garantiye alacağına güvenmeyin.

Geleceğini emeklilik fonlarına, ev ve arsaya ya da diğer yatırım türlerine bağlayan herkes bu kitabı okumalı.

2008 Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Paul Krugman, Shiller hakkında şöyle diyor:

“Robert Shiller, mali piyasaların daha az rasyonel yönlerini belgelemek için kendi kuşağının diğer tüm iktisatçılarından daha fazlasını yaptı.”

  • Künye: Robert J. Shiller – İrrasyonel Coşku, çeviren: Emre Ergin, Nova Kitap, ekonomi, 520 sayfa, 2023

Thor Hansen – Kasırga Kertenkelesi ve Plastik Kalamar (2023)

İklim değişikliği evrimi nasıl yönlendiriyor?

‘Kasırga Kertenkelesi ve Plastik Kalamar’da Thor Hanson, bitkilerin ve hayvanların iklime nasıl tepki verdiklerinin, değişen koşullar karşısında nasıl uyum sağladıklarının, evrim geçirdiklerinin ve bazen de nasıl yok olup gittiklerinin büyüleyici hikâyesini anlatıyor.

Anole kertenkelelerinin yaşadıkları bölgede sık sık gerçekleşen kasırgalara dayanabilmek için daha geniş ayak tabanları geliştirmeleri; ısınan sular yüzünden Humboldt kalamarlarında görülen büyük değişimlerin balıkçıları onları başka bir tür sanacakları kadar yanıltması ya da daha serin yuvalar bulabilmek için kahverengi pelikanların kuzeye, uzun dikenli denizkestanelerinin ise güneye göç etmeleri gibi çarpıcı örneklerle iklim değişikliğinin etkilerini gözler önüne seriyor.

Bu kitap, umut, dayanıklılık ve riskin hikâyesi; aynı zamanda hayatın karmaşasıyla iç içe haldeki iklim değişikliğinin ne kadar öngörülemez olabileceğinin de bir hatırlatıcısı.

Kitap, Dünya’nın bitki ve hayvan krallıklarına yapılan sürükleyici bir tur olarak okunabilir.

  • Künye: Thor Hansen – Kasırga Kertenkelesi ve Plastik Kalamar, çeviren: Şafak Tahmaz, Nova Kitap, bilim, 280 sayfa, 2023

Lulu Miller – Balıklar Neden Var Olmadı? (2023)

David Starr Jordan, kendisini doğaya keşfetmeye adamış bir taksonomistti.

Yıllar içinde, insanlığın bildiği tüm balık türlerinin beşte birini keşfetmesiyle anılır olacaktı.

Ama o evrenin sırlarını açığa çıkardıkça, evren de onu engellemeye daha kararlı hale geliyordu.

Düşen yıldırımlar, çıkan yangınlar ve en sonunda da 1906’daki San Francisco depremiyle birlikte, o zamana kadar topladığı tüm numuneler telef oldu.

Hayatını adadığı emekleri göz açıp kapayıncaya kadar yok olmuştu.

Yerinde başkası olsa yıkılır, hayata küserdi.

Ama Jordan, keşfettiği ilk balığı yeniden buldu ve büyük bir kararlılıkla koleksiyonunu sil baştan oluşturmaya başladı.

Üstelik bu kez, koleksiyonunu dünyanın kaosundan koruyacağına inandığı zekice bir yöntem kullandı.

Ünlü yazar ve bilim muhabiri Lulu Miller’ın kaleme aldığı ‘Balıklar Neden Var Olmadı?’, sadece balıklarla ilgili değil.

Bilime duyulan bağlılıktan insanın zalimliği karşısında duyulan şaşkınlığa kadar pek çok şey anlatan bu kitap, en sonunda da kendi adını açıklamaya girişiyor ve doğanın, kendisine hükmedebileceğini sanan bir biliminsanından intikamını nasıl aldığını gözler önüne seriyor.

Özellikle bilime meraklı okurların seveceği ‘Balıklar Neden Var Olmadı?’, tarih ve biyolojinin kesişiminde yer alıyor.

  • Künye: Lulu Miller – Balıklar Neden Var Olmadı?: Kaybın, Sevginin ve Hayatın Gizli Düzeninin Hikâyesi, çeviren: Solina Silahlı, Nova Kitap, bilim, 216 sayfa, 2023

Darian Leader – Neden Uyuyamıyoruz? (2023)

Her dört yetişkinden biri uyku sorunları çekiyor.

Son otuz yılda uyku ilaçları kullananların sayısı inanılmaz derecede arttı.

Uykunun, tıpkı nefes alıp vermek gibi doğal bir şey olması gerekiyordu ama giderek daha tekinsiz bir metaya dönüşmeye başladı.

Öyle değil mi?

Uykuyla olan ilişkimiz insanlık tarihi boyunca tekrar tekrar gündeme geliyor ve her seferinde hem bireysel hem de kolektif psikolojimize dair yeni bir şeyler söylüyor.

Uyku, sanayi devriminden cep telefonlarımızın mavi ışığına, rüya yorumlamanın antik sanatından Freud’un modern yaklaşımına kadar çok geniş sosyal kalıplarla, norm ve beklenti değişiklikleriyle ilişkilidir.

Kültürel, sosyal, ekonomik ve psikanalitik etkileri derleyen Darian Leader, bu evrensel insan deneyimi hakkındaki gerçekleri gün yüzüne çıkararak insan uykusunun tarihine ve artık neden uyuyamıyormuşuz gibi göründüğümüze dair kısa ve etkileyici bir rehber sunuyor.

  • Künye: Darian Leader – Neden Uyuyamıyoruz?: İnsan Uykusunun Tarihi, çeviren: Elvan Göçmen Ertem, Nova Kitap, inceleme, 208 sayfa, 2023

Tom Higham – Bizden Önceki Dünya (2023)

Bundan 50 bin yıl önce, yeryüzündeki tek insan türü biz değildik.

Neandertaller, Hobbitler (H. floresiensis), Denisovalılar ve H. Luzonensis’in de dahil olduğu en az dört tür daha vardı.

‘Bizden Önceki Dünya’da, Denisovalıların keşfinde oldukça önemli bir rol oynayan arkeoloji profesörü Tom Higham, bu keşiflerin yapılmasına olanak tanıyan bilimsel ve teknolojik gelişmeleri anlatıyor.

Hem bu diğer insan türlerinin tam olarak ne kadar zaman önce yaşadıklarına hem de nasıl yaşayıp birbirleriyle nasıl etkileşimler kurduklarına ilişkin gerçekleri gözler önüne seriyor.

Dahası, bu türlerin sağ kalan tek tür Homo sapiens ile, yani bizim türümüzle olan genetik bağlarını gün yüzüne çıkarıyor.

Bu bizim hikâyemiz!

Ve ilk kez, tüm karakterleriyle birlikte eksiksiz anlatılıyor!

Tarihöncesi fosilleri tarihlendirme konusunda dünyanın en iyi uzmanlarından biri olan Higham, insan evrimi konusundaki kim, ne, nerede, nasıl ve ne zaman sorularına cevap vererek insanlığın erken tarihine yeni bakış açıları getiriyor.

  • Künye: Tom Higham – Bizden Önceki Dünya: İnsanlığın Kökenlerinin Yeni Tarihi, çeviren: Damla Karagöl, Nova Kitap, arkeoloji, 328 sayfa, 2023