Fatih Yaşlı – “Halkçı Ecevit” (2020)

Türk sağı üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen Fatih Yaşlı, bu sefer de 1960-1980 zaman aralığına odaklanarak Ecevit, “ortanın solu” ve CHP üzerine eleştirel bir çalışmayla karşımızda.

Kitap, CHP’nin, Ecevit’in ve “ortanın solunun” en güçlü zamanlarını yaşadığı bu dönemin iktisadi, siyasal ve toplumsal gelişmelerini ayrıntılarıyla sergilemesiyle bir başvuru kaynağı olmaya aday.

Kitabın ilk bölümü, CHP’nin 27 Mayıs’a bakışı ve Demokrat Parti (DP) iktidarının devrilmesinin ardından kurulan 27 Mayıs rejimi içerisindeki CHP’nin yerini anlatıyor.

İkinci bölümde, 1965 Türkiye’si ve dolayısıyla ortanın solunun ortaya çıktığı konjonktür inceleniyor, merkeze ise TİP’in artan siyasal etkisi ve buna verilen tepkiler konuluyor.

Bunun ardından İnönü’nün ortanın solunu ilk kez telaffuz ettiği röportajın ve Ecevit’in ortanın solunu doktrine etmeye başladığı ilk köşe yazılarının üzerinde duruluyor.

Üçüncü bölümde, 1969 seçimlerine Türkiye’nin nasıl bir politik atmosferde gittiği, merkeze solun yükselişi ve devletin buna yanıtı konularak anlatılıyor.

CHP’nin “yeni stratejisi” üzerinde durulduktan sonra, ortanın soluna ait “düzen değişikliği” kavramının ilk kez kullanıldığı “Düzen Değişikliği Programı” adı verilen seçim beyannamesi ayrıntılı bir şekilde inceleniyor.

Dördüncü bölümde, CHP gençliğinin ortanın soluna bakışı, ortanın solunun CHP yönetimi tarafından gençliği komünizmden koruyacak bir araç olarak görülmesi, gençliğin ortanın solunun parti örgütü tarafından benimsenmesinde oynadığı rol ve Ecevit’in CHP gençliği üzerindeki etkisi anlatılıyor.

Beşinci bölümde, 12 Mart’ın hem CHP hem de ortanın solu üzerindeki etkisi anlatılıyor.

Altıncı bölümde, büyük umutlarla kurulan CHP- MSP koalisyon hükümetinin neden uzun ömürlü olamadığı Kıbrıs Harekâtı ve Af Yasası merkeze konularak irdeleniyor.

Kitabın yedinci ve son bölümünde ise, 1977 seçimlerinden sonra ortaya çıkan hükümet bunalımı ve 2. Milliyetçi Cephe hükümetinin kuruluşu ele alınıyor.

Ardından, Ecevit’in AP’de yaşanan çatlak sonrası partilerinden istifa eden milletvekilleri ile anlaşarak 2. MC’yi gensoru ile düşürmesi ve hükümeti kurma süreci üzerinde duruluyor.

  • Künye: Fatih Yaşlı – “Halkçı Ecevit”: Ecevit, Ortanın Solu, CHP (1960-1980), Yordam Kitap, siyaset, 367 sayfa, 2020