Seda Çıngay Mellor

Rebecca Solnit – Yokluğumdan Aklımda Kalanlar (2021)

Kadınların yok sayıldığı bir toplumda adeta dişiyle tırnağıyla kazıyarak hayallerini gerçekleştirmiş Rebecca Solnit’ten muazzam bir tanıklık.

Solnit, 1980’lerin San Francisco’sunda genç bir kadın yazar olarak ortaya çıkışını anlatıyor.

‘Yokluğumda Aklımda Kalanlar’, kadınların sessiz kalmasını tercih eden bir toplumda kadın bir yazarın kendi sesini bulma öyküsü, sanatçının genç bir kadın olarak portresi.

Solnit 1980’lerin San Francisco’sunda, kadına yönelik şiddetin hem sokakta hem de toplumun tüm tabakalarında yaygın olduğu, kadınların kültürel arenadan kolayca dışlandığı bir ortamda yazar olarak ortaya çıkışını anlatıyor.

En büyük öğretmenim dediği kentteki savruluşlarını, fakirliği ve ümidi; on dokuz yaşındayken kişisel dönüşümüne ev sahipliği yapmaya başlayan küçük apartman dairesini; punk rock’ın hem öfkesine hem de içindeki patlayıcı enerjiye nasıl biçim ve ses kazandırdığını tarif ediyor.

Kadınları küçümseyen, onların sözüne inanmayan otorite figürlerinden bahseden Solnit, geriye dönüp baktığında tüm bunları hem geçmişte hem de bugün hâlâ kadınların olağan durumu olan sessizleştirilmişliğin sonuçları olarak görüyor ve bizlere de yazarlığa, kadın hakları savunucusu olmaya giden yolda bununla nasıl mücadele ettiğinin öyküsünü anlatıyor.

Kendisini hem insan hem de yazar olarak özgürleştiren güçleri; yani kitapları, cinsiyet, aile ve sevincin ne gibi farklı görünümlere bürünebileceği konusunda kendisine başka başka bakış açıları kazandıran etrafındaki gey erkekleri ve sonunda Amerikan Batısı’nın o uçsuz bucaksız topraklarına varışını, o toprakların öteden beri göz ardı edilen çatışmalarına dahil oluşunu irdelerken bir yandan da bütün bu etkilerin kendisine özgün bir yazar olmayı nasıl öğrettiğine ve pek çok başka insana hitap eden, onlara güç kazandıran bir sese nasıl kavuşturduğuna değiniyor.

Künye: Rebecca Solnit – Yokluğumdan Aklımda Kalanlar, çeviren: Seda Çıngay Mellor, Minotor Kitap, inceleme, 264 sayfa, 2021

Kapka Kassabova – İsimsiz Sokak (2021)

‘İsimsiz Sokak’, komşumuz Bulgaristan’ın yakın tarihi üzerine, bizim de kendimizden çok şey bulacağımız aydınlatıcı bir tanıklık.

Kapka Kassabova burada, komünist Bulgaristan’daki çocukluk yıllarını, hem sevgi dolu hem de eleştirel bir gözle hatırlıyor.

Kassabova, komünizm idaresi altında büyümüş ve Berlin Duvarı’nın yıkılmasının ardından ailesiyle birlikte ülkeyi terk etmişti.

Bulgaristan’ın 2007’de resmen Avrupa Birliği’ne katılmasının ardından hayatının büyük bölümünü kaçmaya çalışarak geçirdiği memleketine artık dönme zamanının geldiğine karar veren Kassabova, karşısında geçiş döneminin gerginliğiyle ezilen bir ülke buluyor.

Kassabova anı-gözlem kitabında, çocukluğunun geçtiği yerleri ziyaret ediyor, ilginç turistik bölgeleri deneyimliyor ve on yedi yaşındayken ayrıldığı ülkesinin yaşadığı dönüşümü çarpıcı bir şekilde tasvir ediyor.

Künye: Kapka Kassabova – İsimsiz Sokak: Bulgaristan’da Çocukluk ve Diğer Talihsizlikler, çeviren: Seda Çıngay Mellor, Saltokur Yayınları, anı, 319 sayfa, 2021

John J. Davis – Kan Yolu (2015)

Grange ailesine ait INESCO şirketi, savaş teknolojisinde çığır açacak bir buluşa imza atar.

Bu durum, silah tüccarlarının ailenin peşine düşmesine neden olur. Fakat aile de yabana atılır cinsten değildir.

Çünkü babanın emekli bir CIA efsanesi, annenin de eski bir tetikçi oluşu, tüm dengeleri alt üst eder.

Künye: John J. Davis – Kan Yolu, çeviren: Seda Çıngay Mellor, Gürer Yayınları

Barbara Kingsolver, Camille Kingsolver ve Steven L. Hopp – Hayvan, Sebze, Mucize (2009)

Barbara Kingsolver ‘Hayvan, Sebze, Mucize’de, ailesiyle beraber bir yıl boyunca kendi yiyeceklerini nasıl ürettiklerini anlatıyor.

Arizona’daki evlerini terk ederek Güney Appalachia’daki çiftliklerine taşınan aile, yeni yerlerinde endüstriyel gıdalarla değil, sadece çevrelerinde yetişebilen ya da kendilerinin yetiştirdiği yiyeceklerle hayatlarını sürdürmüş.

Bu deneyim “Artık tabağımızdakilerin nereden geldiğini biliyoruz.” diyen Kingsolver ve ailesi için, toprak, tohumlar ve bunları birbirine karıştırma, yiyeceklerin nasıl yetiştiği gibi konularda gerekli bilgileri edindikleri öğretici bir süreci beraberinde getirmiş.

Künye: Barbara Kingsolver, Camille Kingsolver ve Steven L. Hopp – Hayvan, Sebze, Mucize, çeviren: Seda Çıngay Mellor, Bilge Kültür Sanat, günlük, 415 sayfa

Dori Hillestad Butler – Kayıp Çocuk Vakası (2014)

Ailesini kaybetmiş köpek Kral, bir barınakta tatsız günler geçiriyor.

Şimdi tek istediği insan dostu Kayla’nın gelip kendisini buradan kurtarması.

Bu esnada Kral, Connor ve annesi tarafından evlat edinilir.

Fakat bütün bunlar yetmezmiş gibi, bir süre sonra Connor da ortadan kaybolur.

Kral’ın kafası şimdi hepten karışmıştır.

Künye: Dori Hillestad Butler – Kayıp Çocuk Vakası, çeviren: Seda Çıngay Mellor, Labirent Yayınları