Andreas Gehrlach – Loculus (2021)

Çanta, sandık, çekmece gibi küçük, mahrem ve son derece bireyselleştirilmiş nesneler, mülkiyet kavramı hakkında bize neler söyler?

Andreas Gehrlach, bu nesnelerin tarihinden yola çıkarak şahane bir medeniyet okuması yapıyor.

‘Loculus’ta, mülkiyetin bireysel mekânlarının bir kuramını oluşturan Gehrlach, insanların değersiz ama bir o kadar önemli şeyleri tamamen kişisel ve mahrem mahfazalarında, çantalarında, sırt çantalarında ve keselerinde beraberlerinde taşımalarını ve bedensel açıdan aşırı yakın ve kendi kendini var eden bu mülkiyetin kişiyle ne şekilde ilişki kurduğunu derinlemesine tartışıyor.

Yazar bunu yaparken de Romalı lejyonerlerin kıt eşyalarından bir Amerikan dinî cemaati olan Huttercilerin her üyesinin büyüdüğünde onlara verilen, içinde sadece hijyenik eşyaların değil ayrıca her şeyden önce mahremiyetlerin korunduğu “Kischte”ye; ekmek kesesi, denizci sandıkları ve Federal Cumhuriyet’e kabul edilen göçmen işçilerin köhnemiş bavulları gibi küçük ama son derece bireysel ve yoğun mülkiyet mekânlarından Freud’un ünlü “Dora” vakasındaki Dora’nın çantasına pek çok ilgi çekici örneği bu açılardan yorumluyor.

  • Künye: Andreas Gehrlach – Loculus: Mülkiyetin Bireysel Mekânları, çeviren: Kıvanç Tanrıyar, Yort Kitap, antropoloji, 128 sayfa, 2021

Vittorio Magnago Lampugnani – Modernlik ve Kalıcılık (2021)

Bir mimari, bir şehir, bir iç mekân düzenlemesi veya bir kullanım nesnesi için yapılan tasarım nedir?

Bilim midir, sanat mıdır, yoksa zanaat mıdır?

Mimar, kuramcı ve tarihçi Vittorio Magnago Lampugnani, mimaride daha kapsayıcı bir modernlik tasavvurunun olanaklarını tartışıyor.

Şehir hayatına tasarımsal müdahalelerde bulunurken akıldan çıkarılmaması gereken ilkeler üzerine düşünen Lampugnani, ayrıca tasarım konusunda zanaattan ve gelenekten neler öğrenebileceğimizi de irdeliyor.

Tasarımda yeniliğin neden basitlik ve sıradanlığı kucaklaması gerektiği, yeniliğin cazibesini neden sorgulamamız gerektiği ve kitlesel üretimin ve tüketimin karşısında tasarrufun hükmünün olup olmadığı üzerine düşünmek isteyen her okurun severek okuyacağı, küçük ama çarpıcı bir kitap.

  • Künye: Vittorio Magnago Lampugnani – Modernlik ve Kalıcılık: Şehir, Mimarlık ve Tasarıma Dair Denemeler, çeviren: Turgut Saner ve Erdem Üngür, Yort Kitap, mimari, 120 sayfa, 2021

Franco “Bifo” Berardi – Nefes, Kaos ve Şiir (2020)

İtalyan Otonomist Franco “Bifo” Berardi, bizde de ilgiyle takip edilen isimlerden.

Düşünürün şu ana kadar kahramanlık patolojisi, yabancılaşma ve dijital kapitalizmin yeni koşulları gibi konulara odaklanan yapıtları Türkçeye kazandırılmış durumda.

Berardi şimdi de, yepyeni çalışması ‘Nefes, Kaos ve Şiir’le karşımızda.

Yazar burada, insan ilişkilerini derin bir patolojiye sürükleyen güncel koşulların sıkı bir çözümlemesini sunuyor.

Bunu yaparken dil, iktisat, cinsellik, edebiyat, siyaset ve felsefe gibi geniş bir alanda gezinen Berardi’nin kitabı, aynı zamanda şiir üzerine sıkı bir çözümleme olmasıyla da dikkat çekiyor.

İnsan ilişkilerinin yanı sıra, özellikle şiire ilgi duyanların ve şairlerin muhakkak okuması gereken sıra dışı bir eser.

  • Künye: Franco “Bifo” Berardi – Nefes, Kaos ve Şiir, çeviren: Nalan Kurunç, Yort Kitap, felsefe, 2020

Rick Dolphijn ve Iris van der Tuin – Yeni Materyalizm (2019)

“Yeni materyalizm” ya da “neo-materyalizm”, çağdaş akademisyenler tarafından 1990’larda ortaya atıldı ve bugün de oldukça etkili bir gelenek.

İşte bu kitap da, günümüzün öne çıkan yeni materyalist akademisyenleri olan Rosi Braidotti, Manuel DeLanda, Karen Barad ve Quentin Meillassoux ile yapılmış söyleşiler ve Rick Dolphijn ve Iris van der Tuin’in bu düşünce üzerine yazdıkları kapsamlı eleştiriyi içeriyor.

Yeni materyalizmin soykütüğü ve soykütüksel olarak yeni materyalizm meselesinden yeni materyalizm ile epistemoloji ve ontoloji arasındaki ilişki gibi pek çok konunun irdelendiği çalışma, bu düşünce geleneğini baştan aşağı inceliyor ve bunu yaparken de daha geniş kapsamlı bir yeni materyalizm kavrayışı sunuyor.

  • Künye: Rick Dolphijn ve Iris van der Tuin – Yeni Materyalizm, çeviren: Esra Erdoğan, Yort Kitap, felsefe, 256 sayfa, 2019