- TÜRKLERDE DİN VE DEVLET YÖNETİMİ, Christoph Wilhelm Lüdeke, çeviren: Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, seyahatname, 231 sayfa
Christoph Wilhelm Lüdeke, İzmir’deki Protestan cemaatinin din görevlisi olarak seçilmiş ve uzun bir yolculuktan sonra 1759 Nisan’ında kente varmıştı. Görev yaptığı süre zarfında İstanbul’da da bulunan Lüdeke, Türk kültürünü yakından izleme fırsatı bulmuş ve bunları elimizdeki seyahatnamede bir araya getirmiş. Seyahatnamede, Türkiye’de yaşayanların dinleri ve din özgürlüğü, Türkiye’deki Avrupalılar, Türkiye’de Hıristiyanlığın durumu, Hıristiyan mezhepleri, Rum ve Ermeni kiliselerinin dini uygulayış biçimleri, Müslüman tarikatları, Türklerde eğitim, Türklerde ev ve aile yaşamı gibi pek çok ilgi çekici değerlendirme bulunuyor.

