Roland Boer, daha önce yayımlanan önemli çalışması ‘Cennetin Eleştirisi’nde, 20. ve 21. yüzyılların sekiz önemli Marksist düşünürünün çalışmaları yoluyla Marksizm ve teoloji ilişkisini eleştirel bir bakışla sorgulamıştı.
Yazar şimdi de, ilk kitabının tamamlayıcısı olarak materyalist bir teolojinin imkânları üzerine düşünüyor.
Burada, Marksizm ile teolojinin kesişiminde bulunan bir düşünme tarzına başvuran Boer, büyük dinlerin ekonomik, sosyal ve ideolojik tarihlerinin Marksist ilhamlı yeniden inşalarına girişiyor.
Boer’e göre Marksizm hem seküler hem de anti-seküler yapıdadır.
Sekülerdir, çünkü analiz ve eyleminin kavramlarını bu dünya ve bu çağdan, yani kapitalizmden alır; onun çelişkilerini görüp çöküşünü gerçekleştirmek amacıyla kapitalizmin daha derindeki mekanizmasını, onun üretim ve dolaşım biçimlerini, sınıf ve sınıf çatışmasını, kurum ve ideolojileri anlamaya çalışır.
Anti-sekülerdir, çünkü bu kapitalist çağın sona ermesini hedefler, başka bir deyişle bir gelecek dünyaya, bir biçimde daha iyi olacağı umulan bu çağın ötesinde bir çağa bakmaktadır.
Ve tam da bu nedenle analiz ve eyleminin kavramlarını aynı zamanda bir diğer dünya ya da çağdan aldığı söylenebilir.
İşte bu kavramsallaştırmadan yola çıkan Boer, Marksizm ve teoloji ilişkisini çok yönlü bir şekilde tartışıyor.
- Künye: Roland Boer – Dinin Eleştirisi: Marksizm ve Teoloji Üzerine II, çeviren: Deniz Ali Gür, Ayrıntı Yayınları, inceleme, 304 sayfa, 2020
Dipnotski 