Tarih nedir?
Tarihçi, tarih biliminin inşasında hangi rolü üstlenir?
Annales Okulu’nun kurucularından Marc Bloch, tarihçinin zanaatını farklı açılardan tartışıyor, tarihi neyin oluşturduğunu, tarihin tarihçi tarafından yapılandırıldığını ve yaratıldığını irdeliyor.
Kitabında kimi hatalı tarih yazımları ve sahtecilik örneklerini de sunan Bloch, tarihçinin zanaatının yargılayıcı olmaması gerektiğini, tarihçinin normatif terimlerle değerlendirmek yerine açıklamaya ve tanımlamaya çalışması gerektiğini belirtiyor.
Kitaptan bir alıntı:
“Her bilim, tek başına ele alındığında, bilgiye doğru evrensel hareketin yalnızca bir parçasını teşkil eder. …onu, en spesifik görünenleri de dâhil, araştırma usullerini tam olarak anlamamız ve takdir edebilmemiz için, bu usulleri disiplinin diğer kollarında aynı anda tezahür eden tüm eğilimlerle, emin bir şekilde nasıl ilişkilendireceğimizi bilmemiz esas olacaktır. Yöntemlere ilişkin bu araştırma, başlı başına bir uzmanlık dalıdır ve bu uzmanlık dalında faaliyet gösterenler kendilerine ‘filozof’ derler. Benim kendime böyle bir yakıştırma yapmam yasaklanmıştır. İlk eğitimimdeki bu eksiklik nedeniyle, bu denemem ifade kesinliği ve ufuk genişliğinden kuşkusuz büyük ölçüde mahrum kalacaktır. Bu denemeyi olduğundan farklı sunamam; bu, gündelik işleri hakkında kafa yormayı seven bir zanaatkârın; uzun yıllar metre ve tesviye cetveli kullandı diye kendini matematikçi sanmayan bir işçinin akıl defteridir.”
- Künye: Marc Bloch – Tarihin Savunusu veya Tarihçilik Mesleği, çeviren: Çiğdem Büyükataman Guetta, Efil Yayınevi, tarih, 128 sayfa, 2023
Dipnotski 