Dünya edebiyatında düello sahneleri bol miktarda temsil edilir.
Özellikle Rus yazarların eserlerinde, daha çok 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında bu örneklere oldukça sık tanık oluruz.
Bu dönemde düelloların arttığı gözlemleniyor ve bu kitap da daha çok Rus yazarların düello olaylarına karıştığını, düello sahnelerinin hemen hemen tüm büyük yazarların eserlerinde yer aldığını gösteriyor.
Bunların arasında ‘Yevgeniy Onegin’, ‘Yüzbaşının Kızı’ (A. Puşkin), ‘Zamanımızın Bir Kahramanı’ (M. Lermontov), ‘Ecinniler’ (F. Dostoyevskiy), ‘Babalar ve Oğullar’ (İ. Turgenev), ‘Savaş ve Barış’ (L. Tolstoy), ‘Düello’ ve ‘Ayı’ (A. Çehov) gibi eserler vardır.
Dahası var, bu büyük yazarların çoğu düello olaylarına doğrudan müdahil oldu.
Örneğin, Aleksandr Puşkin düelloya 21 kez çıktı ve eşi Natalya Gonçarova hakkında sosyetede çıkan dedikodulardan sonra kendisinin ve ailesinin itibarını korumak amacıyla yaptığı düelloda hayatını kaybetti.
Kitaptan iki alıntı:
“Puşkin için düello ve ölüm, trajediden daha çok bir dram, tek bir oyuncu için oynanan bir tiyatroydu. Puşkin bu tiyatroda hem yazar, hem yönetmen hem de oyunun baş kahramanıydı…”
“Düello, kişiliğin ezilmesine karşı bir protestodur; onurun insan yaşamından daha değerli olduğunu, yani insan onurunun varlığını, bir despotun buna hükmedemeyeceğini kanıtlama çabasıdır. İnsan onurunu korumaya yönelik yasaların bulunmadığı o çağlarda düello, haysiyetli insanlar için kendisinin, ailesinin ve yakınlarının onurunu korumada biricik yol sayılırdı…”
- Künye: Kanşaubiy Miziev – Edebiyat ve Düello, Ayrıntı Yayınları, inceleme, 192 sayfa, 2024
Dipnotski 