Etiket: Ali Fuat Bilkan

Kolektif – Bir Ahir Zaman Babil’i: Urfa (2021)

Etnik ve kültürel çoğulluyla Urfa, rengârenk bir kaosun canlı ritmidir.

Bu usta işi derleme de, Urfa’nın farklı kimlikleri, hayat tarzları ve kültürleriyle bir ahir zaman Babil’i olduğunu bize bir kez daha hatırlatıyor.

Kitapta,

  • Urfa aşiretleri,
  • Son otuz yılda Urfa’da kalkınma,
  • Urfa’da siyaset,
  • Urfa’da dindarlık,
  • Bir varlık mücadelesi olarak Urfa’da kadın hareketi,
  • “Urfa erkekliği”,
  • Urfa’nın mutfak ve yemek kültürü,
  • Urfa müziği,
  • Halfeti yerel müziği, Halfetili müzisyenler ve sözlü kültür,
  • Ve Çirkin Kral Yılmaz Güney’den İmparator İbrahim Tatlıses’e Urfa’nın kültür ikonları gibi ilgi çekici konular ele alınıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Oya Açıkalın, Sedat Anar, Suavi Aydın, Ali Fuat Bilkan, A. Celil Kaya, Erdinç Kineşçi, Özge Özdemir, Furkan Dilben, Fuat Şen, A. Nevin Yıldız ve Eren Yüksel.

  • Künye: Kolektif – Bir Ahir Zaman Babil’i: Urfa, derleyen: A. Nevin Yıldız, İletişim Yayınları, şehir, 336 sayfa, 2021

Ali Fuat Bilkan – Osmanlı İmparatorluk İdeolojisi (2021)

Osmanlı’daki telif ve tercüme eserlerden yola çıkarak imparatorluk ideolojisinin oluşum sürecini ve karakterini değerlendiren usta işi bir inceleme.

Ali Fuat Bilkan, 1451-1603 arasını kapsayan Osmanlı klasik dönemindeki sosyal, kültürel ve dini hareketlere, dönemin edebi eserleri perspektifinden bakıyor.

Bilkan’ın, daha önce burada da yer verdiğimiz 2018 yılında yayımlanmış ‘Osmanlı Zihniyetinin Oluşumu: Kuruluş Döneminde Telif ve Tercüme’ adlı eserinin devamı olan ‘Osmanlı İmparatorluk İdeolojisi’, imparatorluk kültürünün edebiyat ve sanat penceresinden zengin bir fotoğrafını çekiyor.

Bunu yaparken farklı disiplinlerin verilerinden de yararlanan Bilkan, giriş bölümünde döneme ait tarihi bilgileri vererek Osmanlı coğrafyasının etrafındaki dünyayı anlatıyor.

Kitabın sonraki bölümlerinde ise, hükümdar, saltanat merkezi, nasihat ve siyaset kitapları, hilafet, din ve devlet ilişkileri, dönemin tartışma konuları, edebiyat, bilim ve sanat ana temaları etrafında “imparatorluk ideolojisi”nin kurgusu ele alınıyor.

Osmanlı klasik çağını daha iyi kavramak açısından çok önemli bir çalışma.

  • Künye: Ali Fuat Bilkan – Osmanlı İmparatorluk İdeolojisi: Klasik Dönemde Din, Toplum ve Kültür (1451-1603), İletişim Yayınları, tarih, 494 sayfa, 2021

Ali Fuat Bilkan – Fakihler ve Sofuların Kavgası (2016)

On yedinci yüzyılın kimi tartışmaları üzerinden Osmanlı’nın zihniyet dünyasını irdeleyen önemli bir kitap.

Fakihler (Kadızâdeliler) ile Sofular (Sivâsîler) arasındaki tartışmalardan yola çıkan eser, bunun farklı iki zihniyetin çatışmasından ibaret olmadığını, uzun yıllara dayanan dini husumetin devamı niteliğinde olduğunu ortaya koyuyor.

  • Künye: Ali Fuat Bilkan – Fakihler ve Sofuların Kavgası, İletişim Yayınları

Ali Fuat Bilkan – Osmanlı Zihniyetinin Oluşumu (2018)

Ali Fuat Bilkan ‘Osmanlı Zihniyetinin Oluşumu’nda, Anadolu’nun Türkler tarafından mekân tutulmasından Fatih dönemine kadarki süreçte kaleme alınan Türkçe telif ve çeviri eserlerin Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemindeki zihniyet dünyasını şekillendirmedeki rolünü irdeliyor.

Söz konusu eserlerin satır aralarında gizlenen mesajların izini süren ve bunları diğer tarihi kaynaklarla karşılaştırarak dönemin ruhunu inceleyen Bilkan,

  • Bu dönemde ulus bilincinin oluşumu ve Türkçenin gelişimini,
  • Osmanlıcanın doğuşunu,
  • İlk sözlüklerin ortaya çıkışını,
  • Kültürel aktarımı,
  • Tercüme ve şerh çalışmalarını,
  • Anadolu’da ilk Türkçe eserleri,
  • Kur’an’ın ilk tercüme ve tefsir çalışmalarını,
  • Siyer, yüz hadis ve mevlid gibi dini edebiyatın ilk ürünlerini,
  • Anadolu Aleviliğinin bu dönemdeki yazılı eserlerini,
  • Devletin din siyasetini,
  • Anadolu’da ilk medreseleri,
  • Osmanlı’nın tarih kurgusunu,
  • Osmanlı’nın tarih kurgusunda menkıbenin gücünü,
  • ‘Muhammediye’, ‘Envârü’l-Âşıkîn’ ve ‘Müzekki’n-Nüfûs’ gibi, o dönemde yayınlanmış halk kitaplarını,
  • Anadolu’da tasavvufun gelişimini ve Anadolu’da ilk tarikatları,
  • Dinin ve tasavvufun toplum hayatındaki yerini,
  • İsyancı tarikatları,
  • Anadolu’da Fars kültürünün etkilerini,
  • Bu dönemdeki tıp tercümeleriyle bilim dilinin oluşumunu,
  • Ve bunun gibi birçok ilgi çekici konuyu irdeliyor.

Osmanlı zihniyet ikliminin oluşumunun tarihsel, siyasi, kültürel ve dini dinamiklerini daha iyi kavramak için bu kitap çok önemli bir kaynak.

  • Künye: Ali Fuat Bilkan – Osmanlı Zihniyetinin Oluşumu: Kuruluş Döneminde Telif ve Tercüme, İletişim Yayınları, tarih, 384 sayfa, 2018