Etiket: Başak Tuğ

Başak Tuğ – Namus Siyaseti (2023)

Başak Tuğ bu kapsamlı araştırmasında sosyal ve hukuki pratikler üzerinden 18. yüzyıl Osmanlısı’nda cinsel ve ahlâki düzeni inceliyor.

Osmanlı tebaasının arzuhalleri ile Ankara ve Bursa mahkemeleri ve Divân-ı Hümâyun’un hukuki uygulamalarından yola çıkan ‘Namus Siyaseti: 18. yüzyıl Osmanlı Anadolusu’nda Irz, Şiddet, Hukuk’, erken modern denetim ve yönetim mekanizmalarının işleyişi ve modern iktidar biçimlerine geçiş sürecini toplumsal aktörlerin öznelliğini göz ardı etmeden ele alıyor.

Tuğ, 18. yüzyıl imparatorluk tarihyazımına sağladığı katkının yanı sıra cinsiyet politikalarının tarihselleştirilmesiyle günümüzdeki egemen namus siyaseti ve söyleminin tarihsel kaynaklarını tartışıyor.

Merkezî hükümet, kadı mahkemeleri ve Osmanlı tebaası arasındaki hukuki ilişkileri, adli alanın 18. yüzyıl ortalarında Osmanlı Anadolusu’nda cinsellik ve toplumsal cinsiyet pratiklerini ne açılardan ve ne şekilde inşa ettiğini isteyenlerin ilgisini çekecek bir çalışma.

Kitaptan bir alıntı:

“18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda namus siyasetini incelemenin günümüz için önemli siyasi ve toplumsal sonuçları bulunmaktadır. Böyle bir çalışma, cinselliğin kontrolü ile İslâm hukuku arasındaki ‘fıtri’ ilişki hakkındaki varsayımlarımızı yeniden düşünmemiz için bir uyarı niteliğindedir. Osmanlı İmparatorluğu’nda ahlâki düzenin idaresinin tarihselleştirilmesi, cinselliğin normatif İslâm hukukunun takdirine bırakılmış bir şey olmaktan çok, siyasi iktidar tarafından düzenlenen kamusal bir mesele olduğunu göstermektedir.”

  • Künye: Başak Tuğ – Namus Siyaseti: 18. Yüzyıl Osmanlı Anadolusu’nda Irz, Şiddet, Hukuk, çeviren: Gülbin Akgün, İletişim Yayınları, tarih, 344 sayfa, 2023

Kolektif – Osmanlı Dünyası (2023)

Osmanlı dünyasını farklı yönlerini ele alan kaçırılmaması gereken bir çalışma.

Christine Woodhead’in editörlüğünü üstlendiği kitaba yabancı ve yerli, alanında uzman pek çok isim katkıda bulunmuş.

Kitapta,

  • Osmanlı İmparatorluğu’nda göçebeler ve aşiretler,
  • Erken İmparatorluk çağında Osmanlı ekonomisi,
  • Osmanlı’da arazi hukuku,
  • Devlet inşası ve mezhepleşme çağında sufiler,
  • Rönesans aracıları olarak 16. yüzyıl Osmanlı Enderun tercümanları,
  • Osmanlı dilleri,
  • Osmanlı’da etnisite, ırk, din ve toplumsal sınıfılar,
  • Suriyeli Kızılbaşlar ve Osmanlı Şiiliği,
  • 1550 ila 1700 arasında Celaliler,
  • On altıncı ve on yedinci yüzyılda Kürdistan’daki Osmanlı sınır boyu,
  • Osmanlı İmparatorluğunda fetih, kentleşme ve veba ağları (1453-1600),
  • Amsterdam’da gayrimüslim Osmanlı tüccarları,
  • On yedinci ve on sekizinci yüzyılda İstanbul’da lonca antlaşmaları için müzakere eden zanaatkârlar,
  • Osmanlı Kahire’sinde zanaatkâr ve esnaf arasında okuryazarlık,
  • Hukuk ve evlilik özneleri olarak Osmanlı kadınları,
  • Osmanlı mali yönetiminin dönüşümü (yaklaşık 1600-1850),
  • Geç dönem Osmanlı dünyasında taşradaki iktidar sahipleri ve imparatorluk,
  • Ve Osmanlı Ortadoğu’su gibi ilgi çekici konular ele alınıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle:

Reşat Kasaba, Rhoads Murphey, Colin Imber, Rossitsa Gradeva, Amy Singer, Derin Terzioğlu, Metin Kunt, Hakan T. Karateke, Tijana Kristič, Christine Woodhead, Baki Tezcan, Stefan Winter, Oktay Özel, Dariusz Kolodziejczyk, Gábor Ágoston, Nelida Fuccaro, Nükhet Varlık, Tal Shuval, İsmail Hakkı, Charles L. Wilkins, Suraiya Faroqhi, Nelly Hanna, Jan Schmidt, Eugenia Kermeli, Başak Tuğ, Tülay Artan, Michael Ursinus, Ali Yaycıoğlu, Ehud R. Toledano.

  • Künye: Kolektif – Osmanlı Dünyası, editör: Christine Woodhead, çeviren: Gül Çağalı Güven, Alfa Yayınları, tarih, 680 sayfa, 2023