Devrimci Köylü Hareketleri

Eric R. Wolf – 20. Yüzyılda Köylü Savaşları (2019)

Köylü araştırmalarıyla ilgilenen bir antropolog olan Eric Wolf, antropolojinin gözüyle çağımızda köylülerin başrol oynadığı altı ayaklanma ve devrimi inceliyor.

Küba, Cezayir, Vietnam, Çin, Rusya ve Meksika örneklerinden yola çıkan Wolf, köylüyü şiddet kullanılan siyasi eyleme sevk eden dinamikleri aydınlatıyor.

Bu örnekler üzerinden, köylü ayaklandığında ve devrime katıldığında ne ölçüde geleneği izlediğini ve köylü devrimi iktidardakileri devirirken ne ölçüde bizzat köylülerin davranışlarını ve kurumlarını değiştirdiğini tartışan Wolf, bunu yaparken de köylülüğü genelgeçer tanımların ve kriterlerin ötesinde ülke bağlamlarında ve farklı toplumsal formasyonların içerisinden ele alıyor.

Künye: Eric R. Wolf – 20. Yüzyılda Köylü Savaşları, çeviren: Cem Somel, İletişim Yayınları, tarih, 334 sayfa, 2019

Wolfgang Hertle – Larzac (2017)

Bu kitap, Güney Fransa’daki Larzac Kıta Tatbikat Alanı’na karşı 1971-1981 arasında köylülerce yürütülen efsane şiddetsiz direnişin başından sonuna bir hikâyesini anlatıyor ve bu direnişin ekoloji ve barış hareketi için ne anlama geldiğini irdeliyor.

1970’de Fransa’da hükümet, bölgedeki küçük bir tatbikat alanını, çevresindeki köy ve meraları da içine alacak şekilde genişletme kararı alır.

Fakat bu durum, civardaki köylülerin on yıla yayılacak efsanevi direnişinin fitilini ateşlemekte gecikmez.

103 çiftçi ailenin çekirdeğini oluşturacağı direniş, 70’ler boyunca çevrenin ve yaşam kalitesinin korunmasına yönelik süren parlamento dışı pek çok kampanya içinde birçok bakımdan özel bir konuma sahip olacaktı.

Kitapta,

Larzac çiftçilerinin yalnızca şiddetsiz eylem biçimleri seçmelerine yol açan saikleri,
Çiftçilerin yasallık ile ilişkisini,
Çiftçilerin etkileyici popülaritelerini sağlayan koşulları,
103 çiftçi ailesinden oluşan çekirdek grubun iç yapılanmasını, demokratik teamüllerini ve irade inşa etme süreçlerini,
Ve on yıllık direnişin, projeden etkilenen çiftçilerin sosyal davranışları üzerinde yarattığı aşınma, yıpranma ve diğer olumsuz etkileri kapsamlı bir şekilde ortaya koyuyor.

Kitap bunun yanı sıra, Larzac hareketinin güncel ekoloji ve barış hareketleri için nasıl bir miras bıraktığına odaklanmasıyla da önemli.

Künye: Wolfgang Hertle – Larzac, 1971-1981, çeviren: Osman Murat Ülke, Kaos Yayınları, siyaset, 436 sayfa, 2017

Eric J. Hobsbawm – İlkel Asiler (2012)

İLKEL ASİLER, Eric J. Hobsbawm, çeviren: Uygur Kocabaşoğlu, İletişim Yayınları, tarih, 267 sayfa

Eric J. Hobsbawm ‘İlkel Asiler’de, her biri toplumsal hareketin “ilkel” ya da “arkaik” biçimleri olarak tanımlanabilecek konulara odaklanıyor. Bunlar, Robin Hood türü eşkıyalık, gizli kırsal topluluklar, binyılcı türden çeşitli devrimci köylü hareketleri, sanayi öncesi kentsel hareketler, bazı dinsel işçi tarikatları ve erken emekçi ve devrimci örgütlerde ritüelin kullanımı şeklinde özetlenebilir. Hobsbawm, çoğu zaman “ilkel” ve “arkaik” olarak tanımlanmakla birlikte, bu hareketlerin arkasındaki uzun tarihsel evrimi ve devlete, sınıf farklılıklarına ve toprak sahiplerine dair sahip olduğu bilinci gözler önüne seriyor.