Kolektif – Toplumsal Üzerine Yeni Perspektifler (2008)

Armağan Öztürk’ün derleme çalışması ‘Toplumsal Üzerine Yeni Perspektifler’, düşün dünyasının önemli isimleri üzerinden, toplumsal olanı başta sosyoloji olmak üzere, siyaset bilimi, felsefe gibi disiplinler üzerinden yeniden değerlendirmeyi amaçlayan makaleler barındırıyor.

Günümüz toplumsal alanına, “Biyopolitika” gibi bilinen ve “Facebook” gibi güncel boyutlarla odaklanan bu makalelerde, daha çok post yapısalcı bakış açısı ve kültür çalışmaları odaklı bakış açısı ön plana çıkıyor.

Kitaba makaleleriyle katılan isimler ise şöyle: Armağan Öztürk, Doğancan Özsel, Osman Şişman, Harun Kaygan, Tanzer Yakar, Ali Rıza Taşkale, Yavuz Yıldırım ve Sema Ülper.

  • Künye: Kolektif – Toplumsal Üzerine Yeni Perspektifler, derleyen: Armağan Öztürk, Dipnot Yayınları, sosyoloji, 181 sayfa

Rıfat Dağ – Kırsal Kalkınma Siyaseti (2008)

Rıfat Dağ, ‘Kırsal Kalkınma Siyaseti’nde, kalkınma/gelişme imkânlarını, verili toplumsal gerçeklikler ışığında ve yeni ihtiyaçlar temelinde gözden geçiriyor.

Dağ’ın konuya eleştirel yaklaşan çalışmasında, Türkiye’de nüfusun önemli bir kesimini oluşturan kırsal alanda yaşanan değişimler, gelişmeler ve sorunlar kapsamlı bir şekilde analiz ediyor.

Kalkınma ve demokrasi arasındaki ilişki, Türkiye’nin bölgesel kalkınma planı, kırsal nüfusun kaynaklara ve kararlara ulaşımının nasıl sağlanabileceği, demokrasinin toplumsallaşmasında kooperatiflerin önemi ve 12 Eylül’ün kooperatifleşmenin önüne çıkardığı engeller, Dağ’ın çalışmasında yer alan başlıklardan birkaçı.

  • Künye: Rıfat Dağ – Kırsal Kalkınma Siyaseti, Dipnot Yayınları, siyaset, 199 sayfa

Ertuğrul Kürkçü – Pratiğin Aklı Teorinin Heyecanı (2014)

68 hareketinin önemli bir isminden, Ertuğrul Kürkçü’den, o dönemin dikkat çekici tasviri.

68’de devrimci olmamanın ayıp olduğunu, gençlerin bugünün dünyasında devrimci olmalarınınsa çok daha önemli olduğunu söyleyecek denli mütevazı olabilen Kürkçü’nün tanıklığıyla THKP-C, devrimci gençliğin efsanevi mücadelesi, Mahir Çayan ve yoldaşlarıyla Kızıldere…

  • Künye: Ertuğrul Kürkçü – Pratiğin Aklı Teorinin Heyecanı, Dipnot Yayınları, siyaset, 320 sayfa

Steve Biko – Siyah Bilinci (2014)

Güney Afrika’daki ırkçı apartheid rejimine karşı yürütülen direnişin Mandela’dan sonraki en etkili ismi: Biko.

Bu değerli kitap, 31 yaşında işkenceyle öldürülmesine rağmen siyah bilincinin oluşumuna hem teorisyen hem de aktivist olarak büyük katkılar sunmuş Biko’nun etkili ve öncü metinlerini sunuyor.

  • Künye: Steve Biko – Siyah Bilinci, derleyen: Barış Ünlü, çeviren: Onur Eylül Kara, Dipnot Yayınları, siyaset, 134 sayfa

Gamze Yücesan-Özdemir ve Ali Murat Özdemir – Sermayenin Adaleti (2008)

Gamze Yücesan-Özdemir ve Ali Murat Özdemir, ‘Sermayenin Adaleti’nde, Türkiye’deki emek ve sosyal politika ilişkisini inceliyor.

Kitabın ‘Emek Sürecinin Örgütlenmesi’ başlıklı ilk bölümü, Türkiye’de son dönem emek örgütlenmesi ve bu alanda yapılan çalışmaları,

‘Bir Baskı Aracı Olarak Emek Piyasası’ başlıklı ikinci bölüm, Türkiye emek piyasasını, yapısını, işleyişini, içerdiklerini ve dışladıklarını,

‘Sosyal Politikanın Dönüşümü’ başlıklı üçüncü bölüm ise Türkiye’de sağlık ve sosyal güvenlik gibi sosyal politikanın temel alanlarındaki dönüşümü inceliyor.

Ekonomi politik yöntemi benimseyen çalışma, emeği tekrar akademinin gündemine almasıyla önemli.

  • Künye: Gamze Yücesan-Özdemir ve Ali Murat Özdemir – Sermayenin Adaleti, Dipnot Yayınları, siyaset, 239 sayfa

Mete Çevik (haz.) – Üniversitede Cadı Avı (2008)

Pertev Naili Boratav’ın savunmasını içeren ‘Üniversitede Cadı Avı’, 1947-1948 eğitim yılında Boratav, Niyazi Berkes ve Behice Boran’ı hedef alan üniversite tasfiyesini anlatıyor.

Bu üç isim hakkında bir ceza davası açılmış, üçü de beraat etmişti.

Fakat karara rağmen, kendilerini hedef alan kesim kampanya başlatmış ve nihayet bu üçlü Meclis tasarrufu ile Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nden uzaklaştırılmıştı.

İşte elimizdeki kitap, Boratav’ın söz konusu ceza davasında mahkemeye sunuduğu savunma ile davanın öncesine ve sonrasına dair bir incelemeyi barındırıyor.

Kitap, daha sonra da devamı yaşanacak üniversitelerdeki cadı avlarının ilkine dair önemli ayrıntılar barındırmasıyla önemli.

  • Künye: Mete Çevik (haz.) – Üniversitede Cadı Avı, Dipnot Yayınları, siyaset, 256 sayfa

Kolektif – Toplumsala Bakmak (2017)

‘Toplumsala Bakmak’, ‘Çağdaş Marksist Kuramda Tartışmalar’ dizisinin ikinci kitabı.

Hatırlanacağı gibi bu diziden yakın zamanda, ‘Yapılar, Sistemler, Süreçler’ adlı önemli bir kitap daha yayımlanmıştı.

Bu ikinci kitaba dönecek olursak, burada Marksizmin toplumsal biçimleri ele aldığı materyalist kuramına farklı yönlerden bakan makalelerden oluşuyor.

Kitapta yer alan yazılar,

  • Kapitalist üretimle sermayenin kimlik kategorilerini,
  • Toplumsal hiyerarşileri,
  • Toplumsal cinsiyeti,
  • Irk ve etnisite arasındaki bağlantıları,
  • Ve bunun gibi birçok önemli konuyu irdeliyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Étienne Balibar, Dipesh Chakrabarty, Maya Gonzalez, Jeanne Neton, Slavoj Žižek, Théorie Communiste ve Roswitha Scholz.

  • Künye: Kolektif – Toplumsala Bakmak, hazırlayan: Andrew Pendakis, Jeff Diamanti, Nicholas Brown, Josh Robinson ve Imre Szeman, çeviren: Döndü Şahin, Dipnot Yayınları, felsefe, 200 sayfa

Murray Bookchin – Spartakistlerden İspanya İç Savaşına (2014)

Devrimci halk hareketleri tarihinin son cildi, 20. yüzyıl devrimci döngüsünün doruk noktası olan İspanyol Devrimi’yle bitiyor.

Alman Devrimi ile Bavyera, Macaristan ve Avusturya’daki ayaklanmalar ve Rosa Luxemburg öncülüğünde Spartakistler gibi 20. yüzyılın diğer büyük halk hareketleri, onlar da burada.

  • Künye: Murray Bookchin – Spartakistlerden İspanya İç Savaşına, çeviren: Akın Sarı, Dipnot Yayınları, tarih, 304 sayfa

Frantz Fanon – Seçme Yazılar (2017)

Frantz Fanon’un postkolonyalizmden eleştirel kurama ve Marksizme pek çok alanı derinlemesine etkileyen ‘Yeryüzünün Lanetlileri’ adlı kült eseri,

sömürgeciliğin üçüncü dünyadaki psikolojik, politik ve kültürel sonuçlarını analiz etmesiyle çığır açmıştı.

Azzedine Haddour’un hazırladığı elimizdeki nitelikli çalışma ise, Fanon’un seçme yazılarını bir araya getirmesiyle düşünürün külliyatına önemli bir katkı sunuyor.

Fanon burada, sömürgeciliğin tarihsel etkilerinin bir analizi bağlamında,

  • Sömürgeciliğin bireysel, kültürel ve siyasi etkilerini,
  • Yüzyıllara yayılan bir geçmişe ve kurumsallaşmaya dayanmasıyla silinmez izler bırakan sömürgeciliğe karşı nasıl mücadele edilebileceğini,
  • Bu mücadelede şiddetin ve demokratik siyasetin hangi roller üstlenebileceğine,
  • Ve bunun gibi ilgi çekici konulara odaklanıyor.

Kitabı özgün kılan bir husus da, Azzedine Haddour’un Fanon’un düşünsel ve siyasi etkilerini analiz ettiği kapsamlı bir önsöz sunması.

Üçüncü dünyada sömürgecilik bütün pervasızlığıyla sürüyor.

Bu gerçek düşünüldüğünde, analizleri, yorumları ve önerileriyle Fanon’un halen güncelliğini koruduğu bariz bir gerçek olarak karşımızda duruyor.

  • Künye: Frantz Fanon – Seçme Yazılar, hazırlayan: Azzedine Haddour, çeviren: Utku Özmakas, Dipnot Yayınları, siyaset, 314 sayfa

Normand Baillargeon – Aklın ve Bilimin Işığında Eleştirel Düşünme Kılavuzu (2017)

Eleştirel düşünme, kuşkusuz şahsi bir yetenek.

Fakat bu yeteneğin ortaya çıkıp gelişmesi, demokrasi ile doğrudan ilişkili.

Zira demokratik toplumlarda insanlar düşüncelerini daha rahat, hiçbir baskı altında kalmadan ifade etme özgürlüğüne sahiptir.

Baskının olmadığı yerde birey de kendini daha rahat hisseder ve böylece düşüncesi eleştirel, ilerici bir nitelik kazanır.

Normand Baillargeon’un elimizdeki bu önemli kitabı, bize nasıl eleştirel düşünebileceğimizi adım adım anlatıyor.

Kitabın nitelikli oluşunu sağlayan başlıca husus, öncelikle bizi iktidarın ve medyanın manipülasyonlarından korunma yol ve yordamlarını göstermesi.

Yazar, köprü başını tutmuş, her yere sinmiş bu iki çıkar odağının, bizi yönlendirdikleri ve manipüle ettiklerini anlamak için hangi soruları soracağımızı adım adım açıklıyor.

Dil, mantık, görüntü ve ideolojilerin bizi nasıl tuzağa düşürdüğünü daha iyi kavramak ve ussal yöntemlerle bu engelleri nasıl alt edebileceğimizi görmek isteyenler için tam bir başucu kılavuzu.

  • Künye: Normand Baillargeon – Aklın ve Bilimin Işığında Eleştirel Düşünme Kılavuzu, çeviren: İbrahim Yıldız, Dipnot Yayınları, siyaset, 280 sayfa