José Ortega y Gasset – Quijote Üzerine Düşünceler (2018)

José Ortega y Gasset felsefesinde önemli yeri olan ‘Quijote Üzerine Düşünceler’, kendisinin sanat ve edebiyat alanındaki fikirlerinin çok yönlülüğünü ve derinliğini ortaya koymasıyla önemli.

Gasset’in henüz 31 yaşındayken yayınladığı, denemelerden oluşan kitabı, ‘Don Kişot’ eseri bağlamında bir edebiyat yapıtını özgün kılan hususları, yazarlık olgusunu, yazmak edimini ve düşüncenin beslendiği dinamiklerini irdeliyor.

“Ben, kendim ile çevremden müteşekkilim ve eğer çevremi kurtaramazsam kendimi de kurtaramam.” diyen Gasset bununla da yetinmiyor ve bir olgu olarak bu yapıttan yola çıkarak anlamın bütünlüğü, hayat, felsefe, sanat, kurtuluş, gelecek ve varoluş gibi temalar üzerine derinlemesine bir sorgulamaya girişiyor.

Düşünürün sonraları çokça göndermelerde bulunacağı ‘Quijote Üzerine Düşünceler’, Ortega y Gasset’in düşüncesinin anlaşılmasında elzem bir eser niteliğine sahiptir diyebiliriz.

  • Künye: José Ortega y Gasset – Quijote Üzerine Düşünceler, çeviren: Mehmet Sait Şener, Yapı Kredi Yayınları, edebiyat inceleme, 104 sayfa, 2018

Jale Parla – Don Kişot: Yorum, Bağlam, Kuram (2017)

Jale Parla, Türkiye’de karşılaştırmalı edebiyat denince ilk akla gelen isimlerden.

Daha önce yayımlanan ‘Don Kişot’tan Bugüne Roman’ adlı ufuk açıcı çalışmasında da gördüğümüz gibi, kendisinin çalışmalarında Cervantes’in ölümsüz eseri Don Kişot da önemli yer tutuyor.

Henüz asistanken Don Kişot’u derslerinde okutmaya başlayan Parla, daha sonra Boğaziçi Üniversitesi’yle Bilgi Üniversitesi’nde de bu derslerini devam ettirdi.

Üst üste koyunca, bu tamı tamına kırk beş yıla tekabül ediyor.

Parla’dan öğrendiğimiz gibi, Don Kişot öyle güçlü bir romandır ki, onu her okuyuşunuzda bambaşka duraklara ve sorulara ulaşabiliriz.

Yazar elimizdeki kitabında ise, Don Kişot’u merkeze alarak romanın doğuş sürecini tartışıyor.

Parla buradan yola çıkıyor ve,

  • Don Kişot’un metinsel, bağlamsal ve teorik arka planı,
  • Cervantes’in roman tekniği,
  • Roman ve hakikatin temsili,
  • Yazar ve yazarlık,
  • Romanda gerçeklik ve yanılsama,
  • Yazarın dünya ve edebiyat görüşünün romana nasıl yansıdığı,
  • Ve roman kuramının Don Kişot’a neden merkezi bir önem verdiği gibi konulara uzanarak okuruna farklı ve zengin yollar, açılımlar sunuyor.

Çalışma, okurunu Don Kişot üzerine düşündürmeye davet etmekle yetinmiyor, aynı zamanda bir romanı nasıl okuyacağımız ve roman okumanın farklı yolları hakkında ipuçları da sunuyor.

  • Künye: Jale Parla – Don Kişot: Yorum, Bağlam, Kuram, İletişim Yayınları, edebiyat inceleme, 168 sayfa, 2017

Jaime Manrique – Cervantes Sokağı (2014)

Kimi eleştirmenlerin romanın atası dediği Don Kişot’un yazarı Miguel de Cervantes Saavedra’nın hayatı da, heyecandan ve beladan eksik olmadı hiç.

İnebahtı Savaşı’na katılması, Cezayir’deki köleliği ve yazarlık dehasıyla…

İşte bu roman, Saavedra’nın sıradışı hayatından alınmış gerçek olaylara dayanıyor.

  • Künye: Jaime Manrique – Cervantes Sokağı, çeviren: Sinan Okan, İthaki Yayınları