Erdoğan Boz – Söylemsel Bir Kimlik İnşası: Çerkesler (2024)

Etnik kimlik aynı kökeni, aynı kültürel özellikleri paylaştığı varsayılan bir grup insan tarafından sahip olunan kimliğe atıfta bulunur.

Ancak modern dünyada kimlik kavramı ve tanımları yeni tartışmalar neden oluyor, yeni anlayışlarla ele alınıyor.

Bu bağlamda bir mekânla bağlantılı dilsel bir nesnellik inşası olarak değerlendirilebilecek olan kimlik, tarihsel koşullar tarafından kuşatılır ve belirli bir tarihsel dönem içinde anlamlıdır.

Çerkeslerin kimlik algısı da yüzyıllar boyunca savaş, sürgün ve siyasi değişimlerle şekillenen toplumsal yapılarıyla birlikte yeniden ve yeniden inşa edildi.

Bu kitapta dil, kültür, tarih ve siyasetin kesişim alanında inşa edilen Çerkes kimliğini oluşturan söylemsel yapılar araştırılıyor, Çerkeslerin kimlik algısı derinlemesine analiz ediliyor.

Kitap sadece Çerkes kimliğinin değil, genel olarak etnik kimliklerin nasıl inşa edildiğini anlamak isteyenler için de iyi bir kaynak.

  • Künye: Erdoğan Boz – Söylemsel Bir Kimlik İnşası: Çerkesler, Heretik Yayıncılık, antropoloji, 240 sayfa, 2024

Richard Jenkins – Etnisiteyi Yeniden Düşünmek (2022)

‘Etnisiteyi Yeniden Düşünmek’, ilk baskısı yapıldıktan kısa bir süre sonra etnisite ve etnik ilişkiler öğrencileri arasında popüler bir metin haline geldi.

Baştan sona gözden geçirilmiş ve güncellenmiş ikinci baskıdan yapılan bu çeviri, etnik gruplar üzerine güncel tartışmaları da kapsayan zengin bir metin.

Etnisitenin kendisi hayali bir sosyal yapı olsa da etkileri hayali olmaktan çok uzaktır.

Richard Jenkins, etnisiteyi inşa eden sosyal mekanizmaları ve insanların deneyimleri üzerindeki gerçek etkileri ile sonuçlarını göstermek üzere farklı örneklerden yararlanıyor.

Uzun yıllar süren vaka çalışması sonucunda elde edilen zengin materyallerden yararlanılarak hazırlanan kitap, etnisite ve onunla yakın ilişki içindeki konuları tartışıyor.

Bahsi geçen konular arasında çoğulcu toplum “miti”, postmodern farklılık, etnisite, “ırk” ve milliyetçilik arasındaki ilişki, ideoloji, dil, din ve şiddet, ulusal kimliğin gündelik inşası gibi çarpıcı başlıklar bulunuyor.

Sonuç, çağdaş dünyayı anlamlandırmak için vazgeçilmez bir kavrama dair derli toplu ve zihin açıcı bir inceleme.

  • Künye: Richard Jenkins – Etnisiteyi Yeniden Düşünmek, çeviren: Erdoğan Boz, Koyu Siyah Yayınları, inceleme, 272 sayfa, 2022

Kolektif – Yöntembilim Üzerine Antropolojik Okumalar (2015)

Boas’tan Malinowski’ye, Geertz’den Spiro’ya, 1980 sonrası antropoloji kuşağının önemli isimlerinin makalelerine yer veren bir derleme.

Kitapta,

  • Bilimde tarihsel yöntem-fiziksel yöntem tartışması,
  • Argonautlar araştırmasının konusu, yöntemi ve kapsamı
  • Antropoloji ve sömürgecilik,
  • Ötekinin antropolojideki temsilleri,
  • Kültürel görececilik ve antropolojinin geleceği,
  • Kültürel antropolojide pozitivizmin tehlikeleri,
  • Etnografik bütüncülük retoriği,
  • Postmodern etnografyayı kuramsallaştırmak,
  • Ve çok mevkili etnografyanın ortaya çıkışı gibi konular ele alınıyor.

Kitapta makaleleri bulunan isimler ise şöyle: Franz Boas, Bronislaw Malinowski, Diane Lewis, Johannes Fabian, Clifford Geertz, Melford E. Spiro, Paul B. Roscoe, Robert Aunger, Rober Thornton, Roger A. Berger ve George E. Marcus

Son dönemlerde Türkiye’deki üniversitelerde antropoloji bölümlerinin yavaş yavaş belirdiği görülüyor.

İşte bu derleme de, özellikle bu bölümlerde okuyan öğrenciler için bir başvuru kaynağı olarak hazırlanmasıyla önemli bir boşluğu dolduruyor.

  • Künye: Kolektif – Yöntembilim Üzerine Antropolojik Okumalar, hazırlayan: N. Serpil Altuntek, çeviren: Erdoğan Boz, Dipnot Yayınları, antropoloji, 414 sayfa, 2015