Pierrre Assouline’in bu şahane eseri, 20. yüzyıl fotoğrafçılığına yön vermiş Henri Cartier-Bresson’un kapsamlı bir biyografisi.
Kitap, Cartier-Bresson’un hayatının dönüm noktalarını kayıt altına alıyor:
- Fransa’nın zengin ailelerinden birinin çocuğu olarak dünyaya gelişi,
- Ustası Andre Lhote’den aldığı resim dersleri,
- Paris’in sürrealist ortamlarındaki günleri,
- Afrika’nın derinliklerinden Meksika’ya ve Amerika’ya uzanan günleri,
- Ünlü yönetmen Jean Renoir’a asistanlık yapması,
- İspanya İç Savaşında film çekmesi,
- Dünya Savaşı’nda Fransız Ordusunda görev yapışı,
- Dünya Savaşı’nda esir düşüp üç defa Nazi kamplarından kaçmayı deneyip sonuncusunda başarması,
- 1947’de efsanevi MAGNUM ajansının kuruluş sürecine katılması,
- 1952 yılında ünlü “Karar Anı” makalesini yazması,
- Foto muhabiri olarak tanıklık ettiği toplumsal olaylar ve savaşlar,
- Ve bunun gibi çarpıcı ayrıntılar yer alıyor.
Görüldüğü gibi Cartier-Bresson, tanık oldukları ve yapıp ettikleriyle, daha da önemlisi anti-faşist ve anarşist kimliğiyle de dolu dolu yaşamasıyla “Yüzyılın gözü” tabirini fazlasıyla hak eden bir isim.
Assouline de, bu büyük ismin fırtınalı ve çelişkilerle örülü hayatını bir baştan diğer başa kat ediyor.
Cartier-Bresson’a kulak veriyoruz:
“Fotoğraf, benim için bir anı ve o anın sonsuzluğunu yakalayan sürekli bir görsel ilginin anlık dürtüsüdür. Bununla birlikte çizim ise grafolojisiyle o andan itibaren bilincimizin yakaladığı şeyi işler. Fotoğraf, ani bir harekettir; çizim ise meditasyondur.”
“Şu dünyada bir karar anı olmayan hiçbir şey yoktur ve iyi kotarılmış bir başyapıt, böyle bir anın ayırdına varabilmek ve onu ele geçirmek demektir. Eğer durumların devinimi içinde o anı kaçırırsanız, onu yeniden bulabilmek veya farkına varabilmek için şansınız olmayabilir.”
“Röportaj bir sorunu anlatmak, bir olayı veya izlenimleri saptamak üzere sırasıyla kafanın, gözün ve kalbin işlemesidir”
“Fotoğraf çekmek —eş zamanlı olarak ve saniyenin bir kesri içinde— hem olayın hem de ona anlam veren görsel biçimlerin farkına varmaktır”
“Amaç olayları biriktirmek değildir, olayların tek başlarına hiçbir önemi yoktur. Önemli olan onların içinden seçim yapabilmek, derinlerde gerçekle bağlantılı olduğu doğru olayı yakalayabilmektir. En küçük şey fotoğrafta büyük bir konu olabilir, en ufak insani ayrıntı ana fikre dönüşebilir.”
Künye: Pierre Assouline – Henri Cartier-Bresson, çeviren: Aylin Ünal, Espas Yayınları, biyografi, 414 sayfa, 2019
Dipnotski 