Kolektif – “Kanal İstanbul Projesi”ndeki Türkiye (2023)

Bundan iki yıl önce, tüm dünyayla beraber hayatımızı tümden değiştiren olumsuzluklar yaşanırken, pandemiye de yol açan ulus-devlete dayalı sermaye birikim makinesinin Türkiye’deki bir örneği ile yüzleştik; “Kanal İstanbul Projesi”.

Türkiye’de hızlanan değişim/çürüme sürecinin bir temsili olan mega -kendi deyimleriyle “çılgın”- projeler, kalkınma ve bağımsızlık vurguları ile gündemimizi belirler oldu.

“Kanal İstanbul Projesi”, bileşenlerinden hareketle analiz edildiğinde Türkiye hakikatini ele verir nitelikte.

Bu derleme, bu hakikati farklı boyutlarıyla irdeleyen, konu üzerine çok kapsamlı bir tartışma.

Kitabın ilk bölümü, “Kanal İstanbul Projesi” sürecini planlama gündemi, şehircilik, projenin yapılabilirliğine ilişkin eleştirel okuma, proje alanı ve çevresindeki köylerde yapılan saha araştırması, doğal eşikler, İstanbul’un kuzeyine yönelen mega projelerin gerçekleştirilme biçimleri gibi farklı açılardan ele alıyor.

Sonraki kısım, doğal yapı ve ekoloji, kır-kent ilişkisi, tarımsal üretim, kültürel miras ve farklı biçimleriyle yıkımları irdeliyor.

Kitapta bunun yanı sıra, “Kanal İstanbul Projesi” süreci mücadele deneyimleri ve emek perspektifinden tartışılıyor, ayrıca bu projeye Türkiye’nin içinden geçtiği genel dönüşüm süreci üzerinden bakılıyor.

Kitapta, 1949 yılında yayımlanan “Marmara ve Karadeniz’in Birleştirilmesi”ne dair yazısıyla önemli Osmanlı tarihçisi İsmail Hakkı Uzunçarşılı da yer alıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Pelin Pınar Giritlioğlu, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Mustafa Sönmez, Cihan Uzunçarşılı Baysal, Çiğdem Toker, Cevahir Efe Akçelik, Mete Durdağ, Jean François Pérouse, Tuğçe Tezer, Gürkan Akgün, Binnur Öktem Ünsal, Ferda Uzunyayla, Sıla Demirörs, Esra Çeviker Gürakar, Fevzi Özlüer, Abdullah Aysu, İclal Dinçer, Yiğit Ozar, İrfan Emre Kovankaya, Berkan Özyer, Çare Olgun Çalışkan, Besim Sertok, Mücella Yapıcı, Enis Rıza, T. Gül Köksal, Eylem Can, Esin Köymen, Raşit Fırat Deniz, Utku Fırat ve Fuat Ercan.

  • Künye: Kolektif – “Kanal İstanbul Projesi”ndeki Türkiye, editör: Fuat Ercan ve Tuğçe Tezer, Bağlam Yayınları, siyaset, 732 sayfa, 2023

Kolektif – Haydarpaşa Kitabı (2021)

Haydarpaşa Garı, sadece Kadıköy yahut İstanbul için değil, tüm Türkiye için tarihsel, kültürel ve sosyolojik anlamda özgünlükler taşır.

Bu nitelikli derleme de, bu kült mekânı farklı yönleriyle irdeleyen makaleler sunuyor.

Haydarpaşa Garı, Türkiye’de kentleşme dinamiklerinin farklı boyutlarını bir arada düşünebilmeye olanak sağlayan az sayıdaki mekânlardan biri.

Kadıköy Belediyesi’nin kent araştırmaları merkezi olan Kadıköy Akademi bünyesinde hazırlanan ve Akademi Serisi’nin ilk yayını olan ‘Haydarpaşa Kitabı: Mekân, Kent, Mücadele’ ile Haydarpaşa’ya dair özgün ve derinlikli makaleler bir araya getiriliyor.

Kitapta, mimarlık tarihi, kültürel ve endüstriyel miras, kentsel politika, ekonomi-politik, kentsel ulaşım ve planlama, mekânsal kimlik, sinema ve sanat çalışmaları, akustik ekoloji ve ses peyzajı/çevresi, kentsel toplumsal hareketler ve emek mücadelesi alanından araştırma ve analizler, demiryolcuların ve sendikacıların tanıklıkları ile bir arada sunuluyor.

Bir sanat eseri, bir mimari yapı, bir demiryolu mirası, bir direniş mekânı, seslerin buluştuğu bir yer, mahalle mekânı, film karesi ve daha birçok farklı formda Haydarpaşa hikâyelerini barındıran çalışma, Gar’ın imkânlarını da kayıt altına alıyor.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Ayşen Dönmez, Can Bulubay, Can Şafak, Döndü Toker, Ebubekir Düzcan, Elifcan Duygun, Ergun Gedizlioğlu, Fuat Ercan, Gökhan Koçyiğit, Görkem Özdemir, Gül Köksal, Haluk Gerçek, İshak Kocabıyık, Melahat Kartal, Oğuz Öner, Sair Sinan Kestelli, Seher Aksel, Tugay Kartal ve Yonca Kösebay Erkan

  • Künye: Kolektif – Haydarpaşa Kitabı: Kent, Mekân, Mücadele, editör: Ayça Yüksel, Kadıköy Belediyesi Kültür Yayınları, inceleme, 564 sayfa, 2021

Kolektif – Emek ve Siyaset (2010)

Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinde çalışan akademisyenlerin, doktora ve yüksek lisans öğrencilerinin bir araya gelerek oluşturduğu Küçüksuyu Grubu’nun gerçekleştirdiği alternatif çalışmalardan ‘Emek ve Siyaset’, emek ve siyaseti dünya ve Türkiye ölçeğinde eleştirel bir bakışla irdeliyor.

AB’de emek üzerindeki yeni kontrol biçimleri; Türkiye’de yoksulluk; globalleşme ve sendikalar; demokratik konsolidasyon ve Türkiye’de seçkinci demokrasi tartışmaları; teknoloji ve değişen üretim ilişkileri ve Türkiye’de imalat sanayiinde emek ile sermaye arasında bölüşüm sorunu, kitaptaki makalelerin irdelediği konulardan.

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Şebnem Oğuz, Fuat Ercan, Ali Rıza Güngen, Özlem Tezçek, Sinan Alçın, Alp Tekin Ocak, Özge İzdeş ve Yüksel Akkaya.

  • Künye: Kolektif – Emek ve Siyaset, hazırlayan: Ali Rıza Güngen, Fuat Ercan, Özlem Tezçek, Özgür Biçer ve Yasemin Özgün, Dipnot Yayınları, siyaset, 300 sayfa

Kolektif – Türkiye’de Kapitalizmin Güncel Sorunları (2008)

  • TÜRKİYE’DE KAPİTALİZMİN GÜNCEL SORUNLARI, hazırlayan: Fuat Ercan, Tolga Tören, Seçil Paçacı, Özlem Taştan, Mim Sertaç Tümtaş ve Özlem Tezcek, Dipnot Yayınları, siyaset, 416 sayfa

Birçok yazarın makaleleriyle katkıda bulunduğu ‘Türkiye’de Kapitalizmin Güncel Sorunları’, ülkedeki kapitalist toplumsal ilişkileri farklı yönleriyle tartışıyor. Emek süreçlerinde taşeronluk anlayışının nasıl bir mücadele pratiğine dönüştürülebileceği; kapitalizmin yerel dinamiklerle birleşerek yarattığı toplumsal dönüşüm süreçleri; özelleştirmenin toplumsal cinsiyet açısından ne anlama geldiği; tarımın küreselleşmesi ve Türkiye’deki tarım reformu; genişleyen AB’de, emek piyasalarının ve istihdam politikalarının dönüşümü; sermayenin uluslararasılaşması sürecinde finans sermayesinin yeniden yapılanması; Türkiye’nin yapısal dönüşümü sürecinde banka reformu ve iç burjuvazinin 1960’tan günümüze gelişimi, kitapta ele alınan önemli konulardan sadece birkaçı.