Hans Belting – Sanat Tarihinin Sonu (2020)

Modernizmin ve tarihin sonunun ilan edilişi, tarihsel kültürümüze yön veren imge olarak sanat tarihini nasıl etkiledi?

Ortaçağ ve Rönesans sanatının yanı sıra, çağdaş sanat ve imge teorisi üzerine yaptığı çalışmalarla bildiğimiz sanat tarihçisi Hans Belting, bu soruya çarpıcı yanıtlar veriyor.

Belting, modernliğin, tarihin ve nihayet insanın sonunun ilan edildiği çağdaş zamanlarda, modernlikten beri sanata yön vermiş olan “sanat tarihi”nin de sona erdiğini savunuyor.

Yazara göre bu, sanatın ya da sanatla ilgilenen bilimin sona ermesi anlamında değil, fakat sanatta ve sanat tarihi söyleminde yerleşmiş bir geleneğin bittiğine işaret ediyor.

Sanat tarihinin kurduğu çerçeveye sığamayan çağdaş sanatın sonunda onu parçaladığını öne süren Belting, günümüzde sanat üzerine düşünmek ve yazmak için yeni bir yaklaşıma ihtiyaç olduğunu savunuyor.

Bilhassa İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa ve Amerika’da modernizm ve avangardın seyrini izleyerek çağdaş sanattaki gelişmelerin kökenlerini ve sonuçlarını irdeleyen Belting, yüksek/düşük kültür ayrımı, sanat eleştirisi karşısında sanat tarihi, modernizmin sanat tarihinde icat edilişi gibi konuları tartışıyor.

  • Künye: Hans Belting – Sanat Tarihinin Sonu: Modernizmden Sonra Sanat Tarihi, çeviren: Mustafa Tüzel, İletişim Yayınları, sanat tarihi, 343 sayfa, 2020

Hans Belting – Floransa ve Bağdat (2015)

 

Rönesans resminde perspektifin kullanımı devrim yarattı.

Ünlü tarihçi ve sanat kuramcısı Hans Belting ise, perspektifin teorisini Bağdat’ta, 11. yüzyılda İbnü’l-Heysem’in oluşturduğunu hatırlatıyor.

Yazara göre, Ortaçağda Arap matematiği perspektif teorisini doğurdu ve sonradan bu teori Batı’da sanata dönüştürüldü.

  • Hans Belting, bu saptamadan yola çıkarak bizi sanat tarihinde çok keyifli ve aydınlatıcı bir yolculuğa çıkarıyor.
  • Arap matematiğinin Batı sanatına etkileri,
  • Arabesk geometri ve süsleme sanatı,
  • Rönesans ile birlikte perspektifin küreselleşmesi,
  • İslamda görme eleştirisi,
  • Resim yasağı ve din,
  • İslam’da canlı varlıklara ihanet olarak resim,
  • Allah’ın kelamı ve Kuran yazısı anlayışının sanata etkileri,
  • İbnü’l-Heysem’in ışık ölçümü,
  • Arap icadı Camera Obscura,
  • İbnü’l-Heysem’in ‘Perspectiva’ adlı optik kitabı,
  • İslam sanatında matematik ve geometri,
  • Görme teorisinin resim teorisine dönüşmesi,
  • Skolastizmde algı ve bilgi çatışması,
  • Perspektiften önce, Giotto’nun resminde bakış,
  • Pelacani’nin matematiksel mekânı İcadı,
  • Piero’nun matematiksel sanatı,
  • Ve simgesel biçim olarak perspektif, Belting’in burada ele aldığı kimi konular.

Künye: Hans Belting – Floransa ve Bağdat: Doğu’da ve Batı’da Bakışın Tarihi, çeviren: Zehra Aksu Yılmazer, Koç Üniversitesi Yayınları