Etiket: Howard Gardner

Howard Gardner – Çoklu Zekâ: Yeni Ufuklar (2025)

Howard Gardner bu kitabında, zekâ kavramına yönelik klasik anlayışın sınırlarını aşan çoklu zekâ kuramını geliştiriyor. Geleneksel testlerin ölçtüğü dil ve matematik becerilerinin ötesinde, insanın farklı alanlarda üstün potansiyellere sahip olabileceğini savunuyor. Gardner, bireylerin yalnızca tek tip bir zekâ ile değil, birbirinden bağımsız fakat birbiriyle etkileşim halinde olan yedi temel zekâ türüyle dünyayı anlamlandırdığını ileri sürüyor.

‘Çoklu Zekâ: Yeni Ufuklar’ (‘Multiple Intelligences: New Horizons’), dilsel, mantıksal-matematiksel, görsel-uzamsal, bedensel-kinestetik, müzikal, kişilerarası ve içsel zekâ biçimlerini detaylı örneklerle açıklıyor. Gardner, bu zekâların her birinin farklı öğrenme biçimlerini ortaya koyduğunu vurguluyor. Eğitim sistemlerinin ise genellikle sadece iki zekâ türüne yoğunlaştığını belirterek bunun büyük bir sınırlılık yarattığını gösteriyor. Bu yaklaşım, öğretme yöntemlerinin çeşitlenmesi gerektiğini, bireylerin güçlü yönlerine uygun yollarla gelişim sağlayabileceğini anlatıyor.

Yazar, kuramını yalnızca eğitimle sınırlı tutmuyor, iş dünyasından sanat alanına, günlük yaşamdan toplumsal iletişime kadar geniş bir bağlamda değerlendiriyor. Gardner’a göre çoklu zekâ, hem bireysel farkların anlaşılmasında hem de adil ve etkili bir eğitim modelinin oluşturulmasında kritik bir rol oynuyor. Kitap, zekânın tek boyutlu bir ölçü olmadığını, farklı zekâların harmanlandığı bir potansiyel olduğunu ortaya koyarak, öğrenme ve gelişim anlayışına yeni ufuklar açıyor.

  • Künye: Howard Gardner – Çoklu Zekâ: Yeni Ufuklar, çeviren: Ayşen Tekşen, Alfa Yayınları, bilim, 320 sayfa, 2025

John Brockman – Meraklı Zihinler (2020)

Bir çocuğu bilim insanı olmaya yönlendiren etkenler nedir?

‘Meraklı Zihinler’, Richard Dawkins’ten Steven Pinker’a, Howard Gardner’dan Daniel Dennet’a ve Ray Kurzweil’a, önde gelen yirmi yedi bilim insanı ve düşünürün, çocukken bilimden nasıl etkilendiklerine dair anılarını barındırıyor.

Örneğin Richard Dawkins, okuduğu Doktor Dolittle kitabının çok etkisinde kalmış.

David Buss, hayatın bazı gerçeklerini New Jersey’de bir kamyon durağında çalışırken öğrenmiş.

Kozmos âşığı Janna Levin, evrenin ucuna yolculuk etme hayalleri kurmuş.

Nicholas Humphrey, bilim insanları hanedanlığının üyesi olarak doğmuş olmanın getirdiği üstünlüklerden bol bol yararlanmış.

Robert Sapolsky, sık sık Bronx Hayvanat Bahçesi’ne gitmiş ve bir dağ gorili olmak istemiş.

Judith Harris’i, yaşıtları arasında yaşadığı yalıtılmışlık ve yalnızlığının bilime yönlendirmiş.

Bu ve bunun gibi pek çok anı barındıran, ayrıca tutkulu ve içten oluşuyla dikkat çeken kitap, bilime ilgi duyan okurları güdüleyecek, onlara ilham verecek türden.

  • Künye: John Brockman – Meraklı Zihinler, çeviren: Ülker İnce, Pegasus Yayınları, bilim, 272 sayfa, 2020

Howard Gardner – Geleceği İnşa Edecek Beş Zihin (2008)

  • GELECEĞİ İNŞA EDECEK BEŞ ZİHİN, Howard Gardner, çeviren: Filiz Şar ve Asiye Hekimoğlu Gül, Optimist Yayınları, kişisel gelişim, 180 sayfa

Psikolog ve eğitimci Howard Gardner, ‘Geleceği İnşa Edecek Beş Zihin’de, küreselleşmenin her alanda hızlandığı, bilim ve teknoloji egemenliğinin tehlikeli sınırlara dayandığı, muazzam bir bilgi bombardımanı altındaki insanların birbirine karşı her türlü önyargıyla davrandığı, silahların insanları yok edebilecek boyutlara ulaştığı günümüz dünyası için, yeni bir zihin tipinin yaratılması gerektiğini söylüyor. Bundan kurtularak geleceği inşa etmenin biricik yolunun, insan zihninden başka bir yerde olmadığını savunan Gardner, bu inşanın da, “disiplinli zihin”, “sentezci zihin”, “yaratıcı zihin”, “saygılı zihin” ve “etik zihin” bireşimleriyle mümkün olabileceğini belirtiyor. Bu beş zihnin “Uyumlu bir orkestra gibi, bir arada gelişmesi” gerektiğini vurgulayan yazar, zihinlerimizi bu yönde nasıl geliştirebileceğimizi irdeliyor.