Kolektif – Walter Benjamin’in Pasajlar’ında Gezintiler (2025)

‘Walter Benjamin’in Pasajlar’ında Gezintiler’, Benjamin’in yarım kalmış ama etkisi hiç azalmayan ‘Pasajlar Projesi’nden esinle yola çıkan düşünsel bir derleme. Bu kitap, yalnızca Benjamin’in fikirlerine bir saygı duruşu değil; aynı zamanda modernliğin labirentinde süren bir keşif denemesi olarak okunuyor. Benjamin’in 19. yüzyıl Paris’inde şekillenen pasajları, burada tarih, kültür, sanat ve kent deneyimiyle iç içe geçmiş çok katmanlı bir düşünme biçimine dönüşüyor. Pasajlar, modernliğin hem büyüsünü hem de kaygısını taşıyan ara mekânlar olarak, günümüz kentlerinin ruhuna da yansıyor.

Kitapta yer alan makaleler, Benjamin’in modernleşmeyi görme, gösterme ve temsil rejimleri üzerinden okuma biçimini bugünün sorularıyla yeniden buluşturuyor. Paris ve Beyoğlu pasajlarından flâneur figürüne, Baudelaire’in alegorik diliyle kentteki tekinsizliğe kadar uzanan bu metinler, modernliğin görsel, mekânsal ve duygusal katmanlarını çözümlüyor. Haussmann’ın Paris’ine yapılan müdahaleler, barikatlar ve ütopya tartışmaları, kent yaşamının estetik olduğu kadar politik bir alan olduğunu hatırlatıyor.

Serpil Kırel’in editörlüğündeki bu derleme, Benjamin’in “her pasajın kapısı aralıktır” düşüncesini rehber edinerek, okuru farklı dönemler, kavramlar ve mekânlar arasında dolaşmaya davet ediyor. Bu gezinti, yalnızca geçmişin izini sürmek değil, aynı zamanda bugünün şehirlerinde Benjamin’in duyarlılığını yeniden keşfetmek anlamına geliyor. ‘Walter Benjamin’in Pasajlar’ında Gezintiler’, modernliğin süreğen ritmini anlamak isteyen okurlar için bir tür entelektüel harita sunuyor; zamansız bir yürüyüşe çıkarıyor.

  • Künye: Kolektif – Walter Benjamin’in Pasajlar’ında Gezintiler, editör: Serpil Kırel, Minotor Kitap, felsefe, 328 sayfa, 2025

Kolektif – Sinema Neyi Anlatır? (2015)

Sinemayı toplum, ekonomi, kültür, felsefe, edebiyat, izleyici, aşk, rüyalar, sırlar ve mizah bağlamında ele alan makale ve denemeler.

Pek çok yazarın katkıda bulunduğu kitapta yer alan kimi konular şöyle:

  • Sinemanın dili,
  • Öykülü film ve toplumsal zihniyet,
  • Türkiye’de sansürün sinemaya etkileri,
  • Türk sinemasında kahramandan anti-kahramana metropol insanının işlenişi,
  • Sinema ve ifade,
  • Seyir ve deneyim açısından sinema salonunun yapısı,
  • Filmde sembolün postmodern üretimi,
  • Sinemada kara mizah…

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Ümit Ünal, Hakan Savaş, Oğuzhan Ersümer, Oğuz Adanır, Dilek Tunalı, Zahit Atam, Hilmi Maktav, Oktay Taftalı, Metin Gönen, Serpil Kırel, Serdar Kökçeoğlu, Pınar Tınaz Gürmen, Yörükhan Ünal, Tan Tolga Demirci ve Ayşen Oluk Ersümer.

  • Künye: Kolektif – Sinema Neyi Anlatır?, derleyen: Ayşen Oluk Ersümer, Hayalperest Kitap

Kolektif – Sinema Araştırmaları (2014)

Film kuramları konusunda bir başucu kitabı olarak önereceğimiz bu derleme, sinemayı Marksizm, psikanaliz ve feminizm gibi zengin eleştirel yaklaşımlardan yola çıkarak tartışıyor.

Kitapta irdelenen kimi konular şöyle:

  • Münsterberg, Pudovkin ve Eisenstein gibi erken dönem sinema kuramcıları ve bu isimlerin getirdiği temel katkılar,
  • Sinemada estetik kaygı ve anlatım aracı olarak sinema,
  • Yeni Gerçekçilik ve Yeni Dalga’nın sinemanın çağdaşlaşmasındaki payları,
  • Auteur eleştiri yaklaşımı bağlamında emekçi-kadın yönetmenlerimizden Bilge Olgaç sineması,
  • La Ceremonie filmi ekseninde Marksist sinema,
  • Psikanaliz ve sinema,
  • Feminizm ve sinema,
  • Feminist film okumaları,
  • Queer sinema, başka bir deyişle sinemada cinsel azınlıkların inşası,
  • Sinemada yıldız sistemi,
  • Sinemada tür kavramı ve popüler türler,
  • Ulusçuluğun sinemada nasıl yaratıldığı,
  • Sinemada izleyicinin önemi ve sinema izleyicisi sosyolojisi…

Kitaba katkıda bulunan isimler ise şöyle: Gülin Terek-Ünal, Ahsen Deniz Morva, Berrin Yanıkkaya, Erman Ata Uncu, H. Esra Arcan, M. Bilal Dede, Mehmet Sarı, Nilgün Abisel, Nilüfer Timisi, Nurçay Türkoğlu, Pembe Behçetoğulları, Serpil Kırel, Tuğrul Eryılmaz ve Tül Akbal Sualp.

  • Künye: Kolektif – Sinema Araştırmaları: Kuramlar, Kavramlar, Yaklaşımlar, editör: Murat İri, Derin Yayınları, sinema, 2014, 324 sayfa