Sina Akşin – İç Savaş ve Sevr’de Ölüm (2010)

‘İç Savaş ve Sevr’de Ölüm’, Sina Akşin’in ‘İstanbul Hükumetleri ve Milli Mücadele’ adlı eserinin üçüncü ve son cildi.

Akşin bu ciltte, Dördüncü Damat Ferit hükümetinin kuruluşundan Sevr Antlaşması’nın imzalanmasına kadar uzanan zaman dilimini ele alıyor.

“Bence Sevr geciktirilmiş bir ölümdü. Yalnızca askeri ve mali hükümlere dikkatle bakmak, bu gerçeği bize anlatmaya yeter” diyen Akşin, bu süreçte Anadolu ve Rumeli’deki kurtuluş hareketleri sürecinde ortaya çıkan iç savaş durumunu ve emperyalist güçlerin Osmanlı’ya yönelik büyük hesaplarını ortaya koyuyor.

Akşin ayrıca, padişah Vahdettin ile Damat Ferit’in, Atatürk öncülüğündeki kurtuluş mücadelesine karşı yaptıkları ittifakın ayrıntılarını da sunuyor.

  • Künye: Sina Akşin – İç Savaş ve Sevr’de Ölüm, İş Kültür Yayınları, tarih, 442 sayfa

Riccardo Mandelli – Son Sultan (2016)

Riccardo Mandelli’nin İtalyan Devlet Arşivi, Dışişleri Bakanlığı Arşivi ve San Remo Belediye Arşivi’ne dayanan bu önemli çalışması, son Osmanlı Sultanı Vahdeddin’in San Remo’daki üç yılında yaşadıklarının kapsamlı bir incelemesini sunuyor.

Kitapta,

  • Vahdeddin’in ülkeyi nasıl terk ettiği,
  • Mustafa Kemal’in Vahdeddin’in yanındaki ajanlarının kimler olduğu,
  • Sultan Vahdeddin’in Mussolini ile neden görüştüğü,
  • Mussolini’nin Türkiye’yle ilgili planlarının ne olduğu,
  • İtalyan polisinin, Sultan Vahdeddin’in her adımını neden izlediği ve ne gibi raporlar tuttuğu,
  • Sultan Vahdeddin’in özel doktoru Reşad Paşa’nın ölümünün ardındaki sır perdesinin ne olduğu,
  • Sultan Vahdeddin’in zehirlenip zehirlenmediği,
  • İtalyan polisinin bu ani ölümle ilgili kimlerden şüphelendiği,
  • Ve buna benzer önemli tarihi bilgiler, burada.

Künye: Riccardo Mandelli – Son Sultan, çeviren: Feza Özemre, Timaş Yayınları, tarih, 416 sayfa, 2916

Hanri Benazus – Vahdettin ve Mustafa Kemal (2010)

Hanri Benazus ‘Vahdettin ve Mustafa Kemal’ adlı elimizdeki kitabında, Osmanlı tarihinin en çok tartışılan padişahlarından Vahdettin’i ve onun Atatürk’le ilişkisini anlatıyor.

Sultan Vahdettin hakkında birçok olumsuz değerlendirmenin bulunduğunu söyleyen Benazus, Vahdettin’in, Mustafa Kemal’i Anadolu’ya gönderme kararının, hem Kurtuluş Savaşı için hem de Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu için bir dönüm noktası olduğunu vurguluyor.

Padişahın hazineyi soyup gitmediğini belirten yazar, onun gittiği yerlerde de, Türkiye Devleti aleyhinde faaliyette bulunmadığını savunuyor.

Benazus kitabında ayrıca, sınırdışı edilen Vahdettin’in “vatan haini” olup olmadığını da irdeliyor.

  • Künye: Hanri Benazus – Vahdettin ve Mustafa Kemal, Bizim Kitaplar, tarih, 592 sayfa

Liman von Sanders – Türkiye’de Beş Yıl (2007)

 

Liman von Sanders’in ‘Türkiye’de Beş Yıl’ı, daha önce farklı yayınevlerinden çıkmıştı.

Kitaptaki anılar, Sanders’in, Türkiye’de geçirdiği beş yıl süresince, Balkan Savaşları’nın sonlarından, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı’ndaki yenilgisine kadarki tanıklığına yer veriyor.

Sanders, bu dönemde, zamanın padişahı Sultan Reşat’ı, sonra Sultan Vahidettin’i, Sadrazam Sait Halim Paşa’yı, Talât Paşa’yı, Enver Paşa’yı yakından tanıma fırsatı bulmuş, bunun yanında, Mustafa Kemal’le cephede silah arkadaşlığı da yapmıştı.

Sanders’in hatıraları, olağanüstü olayların yaşandığı, imparatorluğun hızla çöktüğü o dönemlere dair hâlâ önemini koruyan bir tanıklık.