Diktatörlüklerin baskıları nedeniyle evinde misafir ettiği öğrencilere verdiği felsefe dersleriyle hatırda kalan önde gelen Çek filozof Jan Patočka’nın bizde yayımlanmış hiçbir kitabı bulunmuyor.
Bu boşluğu bir nebze de olsa dolduran ‘Sorunsallıkta Yaşamak’, düşünürün farklı dönemlerine ait metinlerini bir araya getiriyor.
Patočka buradaki metinlerinde Platonculuk ve politika, yenilgi, felsefenin dünyevi ve dünya ötesi konumu, ideoloji, dengede yaşam ve aydın sorunu gibi konuları tartışıyor.
Patočka’ya göre felsefi olarak düşünmek ve politik olarak eylemek insanın “ne olduğu” sorusunu sormak anlamına gelir.
Politika öncelikle özgürlük meselesidir.
Yine düşünüre göre filozof, ruhunu beslemeye, öğrenmeye, bütünü anlamaya çalışan kişidir.
O, fedakârlık yapmanın anlamını ve önemini kavradığı için fedakârlık yapmaktan korkmayan kişidir.
Filozof, sürekli olarak olumsuzlukta ve sorunsallıkta yaşayan kişidir.
Bu yüzden de eksikliklerini yüzüne vurduğu toplumla zorunlu ve sürekli bir çatışma hâlindedir.
Yine de filozofun görevi, bu uyanışı yaymak ve geliştirmektir.
Felsefenin amacı da, sorunsallıkta yaşayan felsefi kahramanlar ortaya çıkarmaktır.
- Künye: Jan Patočka – Sorunsallıkta Yaşamak, çeviren: Ahmet Kaan Ketboğa, Fol Kitap, felsefe, 2021
Dipnotski 