Amed Gökçen, Bade N. Çayır ve Zeynep Altop – Kaz Dağları’ndan Toroslar’a (2020)

Ali yolunda ilerleyen Tahtacılar, her ne kadar Alevi üst başlığı altında yer alan Türkmen topluluğu olarak değerlendirilse de kültür ve inanç açısından ne sadece Türkmen ne de Alevi tanımları içinde değerlendirilebilecek bir içeriğe sahip.

Amed Gökçen, Bade Çayır ve Zeynep Altop’un özenli antropolojik çalışmalarının sonucu olan bu çalışma da, Tahtacılar tarafından anlatılan Tahtacı gelenek ve göreneklerini sunuyor.

‘Kaz Dağları’ndan Toroslar’a: Tahtacı Türkmen Alevileri’, 2015 yılından itibaren Çanakkale, Balıkesir, İzmir, Aydın, Manisa, Muğla, Denizli, Burdur, Antalya ve Mersin’de sürdürülen antropolojik çalışmanın bulgularına dayanıyor.

Tahtacıların kendi seslerini ve anlatılarını esas alan kitapta, Alevi inancından ziyade, Tahtacı topluluğu merkeze alınmış.

Kitabın ilk kısmında, günümüzde Tahtacılar konusu irdeleniyor.

Çalışmanın devamında ise, Tahtacı olmanın esaslarından Tahtacılarda cem törenlerine ve Tahtacı kültürüne pek çok konu anlatılıyor.

Dijital ses arşiviyle de zenginleşen kitapta, Tahtacı sözlü kültürü, nefesleri ve semahları da kapsamlı bir biçimde açıklanıyor.

  • Künye: Amed Gökçen, Bade N. Çayır ve Zeynep Altop – Kaz Dağları’ndan Toroslar’a: Tahtacı Türkmen Alevileri, Bilgi Üniversitesi Yayınları, antropoloji, 350 sayfa, 2020

Amed Gökçen – Ezidi Ağıtları (2015)

Türkiye, Suriye, Irak, Gürcistan, Ermenistan ve Almanya’da yapılmış uzun soluklu saha çalışmalarına dayanan, Ezidi toplumunun rengini oluşturan birbirinden farklı kültürleri ve sesleri ortaya koyan 7 CD’lik arşivlik bir eser.

Ezidi kültüründe yer etmiş türkü, qewl, beyt, masal, vaaz ve dualara kulak vermek isteyenlere.

  • Künye: Amed Gökçen – Ezidi Ağıtları, Bilgi Üniversitesi Yayınları

Philip G. Kreyenbroek – Ezidilik (2014)

  • EZİDİLİK, Philip G. Kreyenbroek, çeviren: Amed Gökçen ve Damla Tanla, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, tarih, 330 sayfa

Kürtler, Zerdüştilik, Ezidilik ve İran kültürü üzerine birçok çalışması bulunan Philip G. Kreyenbroek, kapsamıyla dikkat çeken kitabında, Ezidiliğin arka planını, dini adetlerini ve metinsel geleneğini araştırıyor. Kitabın ilk kısmında, Ezidiliğin kökenleri; dini arka planı; önde gelen temsilcisi Şeyh Adi’nin öğretileri; Ezidiliğin ibadetleri, dini adet ve gelenekleri, mabed ve kutsal varlıkları; Ezidilerde unvan, grup ve görevler gibi konular ele alınıyor. İkinci kısımda ise, Ezidi anlayışında ağırlıklı yeri olan Kürtçe dualara ve bunların Türkçe çevirisine yer verilerek, Ezidi dinî metin külliyatının zenginliği gözler önüne seriliyor.

Amed Gökçen (haz.) – Osmanlı ve İngiliz Arşiv Belgelerinde Yezidiler (2012)

  • OSMANLI VE İNGİLİZ ARŞİV BELGELERİNDE YEZİDİLER, yayına hazırlayan: Amed Gökçen, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, inceleme, 566 sayfa

 

Amed Gökçen, elimizdeki çalışmasında, Yezidilere dair İngiliz Ulusal Arşivi ve Başbakanlık Devlet Arşivi’nde yer alan belgeler ile farklı dillerde kaleme alınmış yazılı kaynakları bir araya getiriyor. Belgeler, büyük yıkımlardan, zorluklardan geçerek hayatta kalabilmiş bir halkın hikâyesini barındırdığı kadar, Yezidilerin Osmanlı devleti nezdinde nasıl algılandıklarını da ortaya koyuyor. Kitapta, Amed Gökçen’in Osmanlı’da Yezidiler, Yezidileri Müslümanlaştırma çalışmaları, Osmanlı’nın Yezidi toplumunun dini merkezi Laleş’e saldırıları ve Türkiye’de Yezidi literatürü konularını barındıran aydınlatıcı bir giriş yazısı da yer alıyor.