Tarih boyunca katliamlara uğramış Yezidiler, IŞİD saldırıları nedeniyle yeniden gündeme geldi.
Bu nitelikli çalışma, toplumlarının önemli kültürel taşıyıcıları olmuş Yezidi kadınlarının dünyasına inerek, onların Yezidi toplumu arasındaki bölünmüşlüğün giderilmesinde, kültürün yeni nesillere aktarımında tarihten bugüne üstlendiği rolü ele alıyor.
25 Eylül 2017’de Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) gerçekleştirdiği bağımsızlık referandumu, dünya çapında yankı uyandırdı.
Kısa zaman içinde bilhassa üç komşunun, Türkiye, İran ve Irak’ın büyük tepkisiyle karşılanan referandum, beraberinde büyük bir kriz de getirdi.
Fakat IKBY referandumu, buz dağının sadece görünen kısmıydı.
Zira Kürtlerin bağımsızlık taleplerinin uzun bir tarihi bulunuyor ve dolayısıyla bu durum, en azından kısa zaman içinde çözülecek gibi görünmüyor.
İşte bu kitap, farklı ülkelerde yaşayan Kürtlerin aksine bağımsızlığa en çok yaklaşan Irak Kürtlerini tarihsel ve güncel perspektiflerle ele almasıyla, konuya dair pek çok bilinmeyeni aydınlatıyor.
Selahaddin Uğur Işık,
Kitap, Irak Kürtlerine yakından bakmak, onların bugünkü siyasi tavırlarını daha iyi kavramak için kaçırılmayacak bir fırsat.
Martin Heidegger’in varlık sorununu radikal bir çerçeveye yerleştirdiği, 20. yüzyıl felsefesinin metafizik yaklaşımıyla hesaplaştığı önemli bir metin.
Altmış yılını geride bırakan bu yoğun meydan okuma metni, en çok da düşünürün daha sonra önemli değişimler geçirecek felsefesine sağlam ve iyi bir giriş niyetine okunabilir.
Carol Prunhuber çalışmasında, erkek egemen dünyada savaşmış ve kendini bu mücadeleyle unutulmaz kılmış kadınların izini sürüyor
Kitap, üç buçuk milyon yıl önce yaşamış tarih öncesi bir kadın olan Lucy’den başlayarak kurucu, kraliyet gözdesi, savaşçı, kanun kaçağı, yazar, sanatçı, yıldız ve siyasi öncü kadınların hikâyelerini anlatıyor.
Çalışmada karşımıza çıkan kimi kadınlar ise şöyle:
Havva, Lilith, Eskimo kültüründeki Sedna, Hindistanlı Sita, Isolde, Şehrazat, Boudicca, Maria Curie, İsveç Kraliçesi Christina, Mata Hari, Hürrem, Virginia Woolf, Margaret Sanger, Helen Keller, Coco Chanel, Angela Davis, Grace Kelly, Rachel Carson ve Azize Teresa.
Borhaneddin A. Yassin ‘Tasavvur mu Gerçek mi?’de, Kürt tarihinde önemli yeri olan Mahabad Kürt Cumhuriyeti’nin yaşadığı süreçte, 1941-1947 arası bölge ve dünya siyasetine odaklanıyor.
Çalışma, İran başta olmak üzere, dünyanın farklı coğrafyalarında yaşayan Kürtlerin kendi aralarındaki ilişkiler, Kürtlerin yaşadıkları ülkelerdeki hükümetler ile büyük güçlerin o dönemde Kürtlere dair yürüttükleri siyaseti kapsamlı bir bakışla aydınlatıyor.
Yassin, ABD, İngiltere ve Sovyetler Birliği’nin, İran, Irak ve Türkiye’yle dostane ilişkilerini sürdürmek için, bu ülkelerin Kürtlere yönelik baskı politikalarına ses çıkarmadığını belirtiyor.
Rohat Alakom’un ilk baskısı 1992’de yapılan incelemesi, Yaşar Kemal ve yapıtlarına dair kaleme alınan ilk çalışmalardan biri.
Alakom, genişletilmiş bir baskıyla yeniden yayımlanan kitabına, Yaşar Kemal’in ailesini, yetiştiği çevreyi, eğitim yıllarını, gazetecilik ve yazarlık dönemini anlatarak başlıyor.
Yazar devamında da, Kemal’in yapıtlarında Anadolu’da iz bırakmış halklar olarak Türkmenler, Kürtler, Çerkezler, Ermeniler, Rumlar ve Yahudilerin kendilerine yer buluşunu irdeliyor.
Alakom kitabının son bölümünde de, Kürt kültürünün ve Kürt gerçekliğinin Yaşar Kemal’in eserlerindeki yansımalarını ve Yaşar Kemal’in yapıtlarında kurulan Çukurova-Van karşıtlığını irdeliyor.
Irak yönetiminin 1988’de Kürtlere karşı yürüttüğü Enfal sonucunda on binlerce insan öldürülmüş, binlerce köy boşaltılmıştı.
Bu esnada on yaşında olan Choman Hardi’nin nitelikli çalışması ‘Soykırımın Cinsiyetçi Tecrübeleri’nin en önemli katkısı, Kürt kadınların Enfal’de yaşadıklarını kayıt altına alması.
Hardi, Şubat-Eylül 1988 arasında süren Enfal operasyonunun başlamasını, tutuklanan kadınları, zorla yerinden edilmiş sivilleri, gaz saldırılarından kurtulabilenleri, Enfal’den sağ çıkıp bir yandan yoksulluk bir yandan da toplumsal sömürüyle baş etmeye çalışan kadınları ve bu süreçte kadın örgütlerinin aldığı sorumlulukları ortaya koyuyor.
Felsefe ve teori tarihinde sıklıkla karşılaşılan kavramların nasıl ortaya çıktıkları ve zaman içinde ne gibi değişimler geçirdiklerini inceleyen önemli bir çalışma. Keskin, Heidegger, Gadamer, Ritter, Koselleck, Skinner ve Blumenberg gibi düşünürlerin görüşleri bağlamında kavramların farklı disiplinler bağlamında kat ettikleri yolu eleştirel bir gözle izliyor.
‘Kürt Milliyetçiliğinin Tarihi’ Abbas Vali’nin daha önce Türkçe’de yayınlanmış ilk kitabıydı. Vali’nin bu yeni kitabı ise, İran’da kapitalizm öncesinde yaşanan sorunlar ile ülkede modern ulus-devletin ortaya çıkışına odaklanıyor. Çalışmanın önemi, Türkiye ile yüzyıllardır siyasî ve iktisadi ilişkileri olan ve kültürel alışverişleri bulunan büyük bir komşu ülkenin, modern öncesi dönemine dair oldukça değerli veriler ve analizler barındırıyor olması. Kitabın Türkiye düşün dünyası açısından ikinci önemi de, çalışmanın kapitalizm öncesi toplumlarda devlet ve tarımsal ekonominin analizine yönelik kuramsal bir model olarak kullanılabilir olmasıdır diyebiliriz.
Yezidiler, Kürtlerden oluşan dini ve kültürel bir topluluk. Christine Allison’ın ‘Yezidi Sözlü Kültürü’ de, Yezidi geleneklerini sosyal bağlamlarıyla ele alan ilk eser. Kitabını, “Yezidilerin sözlü gelenek alanını yabancılarca anlaşılabilir şekilde ‘haritalandırma’ çabasıdır,” şeklinde tanımlayan Allison, bu halkın geleneklerinin belli başlı alanlarını ve özelliklerini belirlemeyi ve bir diğeriyle olan ilişkilerini kaydetmeyi amaçlıyor. Şu ana kadar sadece Yezidilerin dini inanışını temel alan eserlerin çokluğu düşünüldüğünde, Yezidilerin ve genelde Kürtlerin geleneklerinin anlamına, sözlü kültürüne odaklanan böylesi bir çalışmanın değeri daha iyi anlaşılır.
Dipnotski 